Summary
Samenvatting poëzieanalyse - analyse en interpretatie
- Course
- Institution
- Book
Uitgebreide samenvatting poëzieanalyse - analyse en interpretatie, aan de hand van basisboek literatuur paragraaf 3.2
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
vogelssanne
Reviews received
Content preview
SV Poëzieanalyse – Basisboek literatuur paragraaf 3.2 Poëzie: analyse en interpretatiePoëzie heeft geen vaste criteria, behalve de vormgeving: hoe het gedicht in het blad(wit) staat. Bij
proza wordt de hele bladzijde gebruikt en bij poëzie is er veel wit om (en ín) het gedicht.
Methode voor analyse van poëzie (om diepere betekenis te achterhalen) is om systematisch het
gedicht te onderzoeken op:
Formele kenmerken
o Typografie
o Strofebouw
o Metrum
o Rijm
Opvallende syntactische verschijnselen
o Stijlfiguren
De semantische (betekenis)laag
o Semantische stijlfiguren
o Vormen van beeldspraak
! Analyse nooit los zien van interpretatie.
Lyrisch ik = lyrisch subject = de ‘ik’ die in een gedicht staat, dit is niet automatisch de schrijver.
Typografische kenmerken
Regels/verzen/versregels en zinnen
Regels van een gedicht heten verzen / versregels. Ze staan onder elkaar en niet zoals bij proza over
de hele breedte van de bladzijde. Zinnen (syntactische eenheid die wordt afgesloten met een punt,
uitroepteken of vraagteken) in een gedicht kunnen dus uit meerdere regels bestaan en midden in
een zin ophouden.
Soms is er iets opvallends aan de hand met waar de zinnen ophouden of hoe lang/kort de
zinnen zijn en waar de zinnen naar een nieuwe regel overgaan.
Moderne poëzie heeft vaak geen interpunctie waardoor aantal zinnen niet te tellen is. Er zijn ook
minder aanwijzingen over hoe het gedicht gelezen moet worden waardoor het gedicht
polyinterpretabel wordt.
Regellengte kan evenwichtig en variabel zijn. Dit is direct zichtbaar in de typografie. Er is bij variabele
regellengte mogelijk een bedoeling van de schrijver geweest hierbij.
Enjambement = oversprong = een (vers)regel wordt afgebroken op een plaats waar geen natuurlijke
pauze in de tekst zit. Hierdoor wordt syntactische samenhang doorbroken en de lezer moet
doorlezen op de volgende regel (ook mogelijk na een witregel).
Functie rijmverdoezeling, spanning verwekken, betekenis (van bepaalde woorden) onderstrepen.
Metrum = de maat in het gedicht. Een vast metrum is er wanneer er een regelmatige afwisseling is
van beklemtoonde (heffing of arsis, het stijgen van de stem) en onbeklemtoonde (daling of thesis,
1
, het dalen van de stem) lettergrepen. Het zoeken naar de maat in het gedicht is door het overdreven
hardop voor te lezen en te letten op waar de lettergrepen zijn scanderen. Hierbij hoort ook het
schriftelijk vastleggen van de metrische structuur van een gedicht middels tekens.
V = onbeklemtoonde lettergreep
- = beklemtoonde lettergreep
Versvoet = vaste combinatie van heffingen en dalingen
Tweevoetig (twee delen)
Drievoetig (drie delen)
Het zoeken naar de maat in het gedicht kan via dit stappenplan.
Stap 1
Geef de lettergrepen die zeker beklemtoond zijn aan met een –
o Elk woord dat uit meerdere lettergrepen bestaat, heeft (minimaal) één
beklemtoonde lettergreep
o (vrijwel) elk eenlettergrepig zelfstandig naamwoord is beklemtoond
o (vrijwel) elk eenlettergrepig bijvoeglijk naamwoord is beklemtoond
o Samenstellingen hebben vaak meer beklemtoonde lettergrepen
Stap 2
Geef de lettergrepen die zeker onbeklemtoond zijn aan met een v
o Alle lidwoorden zijn onbeklemtoond (de, het, een)
o Alle lettergrepen met een sjwa (stomme e) zijn onbeklemtoond (over, later, roepend)
o Alle voor- en achtervoegsels zijn onbeklemtoond (gelopen, gelukkig)
Stap 3
Er zijn nu nog een paar lettergrepen over die nog ingevuld moeten worden
Lees nu hardop met extra nadruk de vermoedelijk beklemtoonde lettergrepen. Kijk naar het
metrum in de rest van de regel.
! Werk regel voor regel en kijk daarbij naar alle lettergrepen.
! Let op elisie: ’t hart is één lettergreep; d’ arme zijn twee lettergrepen
! Realiseer je dat bij - de ene lettergreep soms wat meer nadruk krijgt dan de andere lettergreep
! Scanderen in een modern gedicht is soms lastiger
Metrumsoorten / soorten versvoeten
Tweevoetig = versvoet bestaat uit twee delen
Jambe onbeklemtoond, beklemtoond V -
Trochee beklemtoond, onbeklemtoond - V
Spondee beklemtoond, beklemtoond - -
Deze versvoet komt alleen voor als variatie van een andere versmaat. Een gedicht
kan nooit uit alleen maar spondeeën bestaan.
Drievoetig = versvoet bestaat uit drie delen
Dactylus beklemtoond, onbeklemtoond, onbeklemtoond) - V V
Anapest onbeklemtoond, onbeklemtoond, beklemtoond V V -
Amfibrachys onbeklemtoond, beklemtoond, onbeklemtoond V - V
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vogelssanne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83430 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now