Samenvatting van de hoorcolleges van het vak Inleiding Geografie, planologie en milieu. Vooral gericht op studenten aan de Radboud Universiteit, bij de opleiding Geografie, planologie en milieu.
Mensen ontlenen een deel van hun identteit aan de plek waar ze vandaan komen. Kenmerken van
plaats worden verbonden aan persoon die daar vandaan komt. Plaatsen geven ook mogelijkheden.
Opportunity structure: de mogelijkheid die een plaats jou geef en zorgt ervoor dat je bepaalde
dingen doet of ontwikkelt.
Plaatsen hebben fysieke kwaliteiten; allemaal ontstaan in de buurt van water. Handig voor
drinkwater, transport, verdediging. Stadsuitbreiding afankelijk van fysieke kwaliteiten. Mensen
socialiseren fysieke plaatsen, geven de plaats een functe in de samenleving. Wat men zegt over
plaatsen wordt waar, als maar genoeg mensen het hier mee eens zijn. Als men Barcelona een
geweldige stad noemt en iedereen gaat dit doen, dan wil ineens iedereen naar Barcelona. Mensen
markeren plaatsen en trekken grenzen, isoleren bepaalde gebieden.
Elke stad of dorp heef wel een gebied waarvan men zegt dat je er niet moet komen, als maar genoeg
mensen dit zeggen dat wordt zo’n gebied echt een probleemgebied, ook al was dit hiervoor helemaal
niet perse het geval. Beschrijvingen worden realiteit. Grenzen kunnen ervoor zorgen dat het gedrag
van mensen aangepast wordt.
Plaatsen kunnen een bepaald soort associate krijgen door evenementen die er plaats vinden, bv.
Mont Ventoux. Coded spaces: er hangt een soort gedragscode aan die plaatsen.
Place making vindt plaats op alle schaalniveaus. Vergelijkbare mechanismen van identicate. Bv. Azc
in Geldermalsen, door protest ging het niet door. Mensen claimen plaatsen alsof die plek van hen is
en er verder niemand mag komen of iets aan mag veranderen.
Wat er over een plek vertelt doet er ook toe, heef invloed op gedrag van mensen en de plek zelf.
Plaatsen kunnen ook een symbool zijn voor een bepaalde gebeurtenis uit het verleden; Eifel toren.
Het maken van plaatsen is ook geschiedenis. Sociale ruimtes uit het verleden krijgen extra
bescherming, kunnen er soms voor zorgen dat modernisering wordt tegengegaan. Straatnamen
worden veranderd na politeke revolute, ruimte wordt anders ingedeeld.
Het maken van plaatsen: functes aan plaatsen toeschrijven. Is een sociaal en politek proces.
Bij placemaking zijn terugkerende patronen en moteven te herkennen, basismechanismen:
Opdelen departementen Frankrijk; politek motef. Na revolute veranderd zodat niemand zich kon
identiceren met hoe de plek voor de revolute heete.
Hoorcollege 2
Kenmerken van plaatsen
Mensen veranderen fysieke ruimte naar hun eigen belangen. Mensen kunnen verschillende functes
zien voor plaatsen. De mens past zich niet alleen aan aan zijn omgeving, maar de mens past de
omgeving ook aan aan zijn eigen wensen.
,Locate speelt hierbij een rol, een plaats is een unieke plek. Een plaats laat toe hier van daar te
scheiden. We kunnen twee plaatsen van elkaar scheiden. Maar in maatschappelijke zin kan het lastg
zijn om een grens tussen twee plekken te trekken. Unieke kenmerken van een plek maken de plek
geschikter voor het een dan voor het ander. Droogte kan de kans op menselijke nederzetngen
verkleinen. Uitzondering: Las Vegas, je kunt onvruchtbare grond ook vruchtbaar maken. Fysieke
kenmerken van een plek hoeven niet perse te zorgen dat bepaalde dingen niet plaatsvinden, mensen
kunnen er alsnog voor zorgen dat de plek leefaar wordt. Fysieke kenmerken maken dingen
mogelijk, maar maken dingen nooit helemaal onmogelijk. Plaatsen zijn altjd tot stand gekomen door
een combinate van fysieke en sociale kenmerken.
Naast de fysieke kenmerken van een plek, is er ook een cogniteve dimensie. Mental mapping: vanuit
de eigen beleving een idee krijgen hoe en plek er uit ziet. Voorstelling van een plek hoef helemaal
niet te kloppen met de werkelijkheid. Fysieke afstand wordt mentale afstand, men kan een heel
ander idee krijgen van de afstand wanneer hij ietst dan wanneer hij met de bus komt. Mensen
overschaten afstand altjd wanneer ze niet weten hoelang iets duurt. Wanneer je wel weet hoelang
iets duurt dan is de tjd/afstand in beleving veel korter. Plaatsen die je niet snel zou bezoeken die zijn
in je beleving veel verder weg dan plaatsen waar je snel heen zou gaan. Mensen hebben bij een
fysieke plek altjd cogniteve associates. Die gevormd worden door ervaringen uit het verleden of
door invloeden van anderen.
Sense of place: het toeschrijven van kenmerken aan bepaalde plaatsen. Of deze kenmerken allemaal
kloppen dat is niet van belang, maar je identiceert je zo met een bepaalde plek. Je raakt zo gehecht
aan een bepaalde plaats en wil die plaats verdedigen. (Urk windmolens). Planologie: nadenken over
de ideale plaats en hoe deze er uit moet zien. Ontworpen steden en ruimtes weerspiegelen de
idealen van de tjd waarin ze ontworpen zijn.
Tussen plaatsen bestaat ook afstand. Afstand is absoluut, relatef en cognitef. Relateve afstand die
wordt beïnvloed door de inspanning die je moet doen om deze afstand te overbruggen. Veel
inspanning zorgt ervoor dat de relateve afstand groter is dan wanneer er sprake is van weinig
inspanning. Kaarten zijn geen goed beeld van de werkelijkheid, de aarde is rond dus is het haast
onmogelijk om de aarde op een kaart te zeten waardoor de werkelijkheid weerspiegelt wordt.
Kaarten vervormen de werkelijkheid allemaal op een andere manier. Kritsche kaartlezers kunnen
zich afvragen waarvan de kaart hen wil overtuigen.
Technologie zal de absolute afstand nooit veranderen, de afstand blijf altjd hetzelfde. De relateve
afstand kan wel een stuk kleiner worden. Iscochroon: curve die aangeef waar je aan komt in een
bepaalde tjd. TGV kan bijvoorbeeld bepaalde plaatsen in Frankrijk bevoordelen, maar sommige
plaatsen worden juist benadeeld wanneer de TGV hier niet naartoe reist. Goedkope vluchten kunnen
perifere plekken helpen om hogerop te komen. Meer mensen bezoeken de plek wat weer goed voor
de economie is. Technologie zorgt voor sociale kenmerken (meer mensen die naar een plek gaan)
wat economische processen in werking zet (meer vluchten), dit zorgt weer voor bepaalde milieu
kenmerken (vervuiling).
, Ppt. 10: tentamenvraag!!!
Tijd-ruimte compressie; door technologie is de wereld als het ware kleiner geworden. Door
technologische ontwikkelingen kunnen plekken steeds sneller bereikt worden, wat de relateve
afstand verkleint.
Globalisering: compressie van tjd-ruimte verhouding, waardoor de relateve afstand verkleind wordt.
Plaatje suggereert dat dit voor de hele wereld geldt, maar de vraag is of dat wel zo is. Sommige
plekken kunnen juist bevoordeelt worden waardoor andere plekken weer benadeeld worden.
Globalisering is geen egaal proces voor de hele wereld, het is geen uniform proces.
Oorlogen en (natuur)rampen kunnen ervoor zorgen dat plaatsen die eerst relatef dicht bij elkaar
lagen ineens relatef ver uit elkaar liggen. Natuurrampen kunnen de voordelen van technologie
plotseling wegnemen.
Wanneer de afstand kleiner is, dan is de kans op interacte tussen twee plekken groter. Centraal
gelegen gebieden hebben daar voordeel van. Men verwacht wel dat je vanuit hier even naar
Amsterdam komt maar andersom vindt men het ineens heel ver; cogniteve afstand. Afgelegen
gebieden hebben nadeel van de afstand maar voordeel van de rust. In sommige landen wille perifere
gebieden op zich zelf gaan. Alle landen hebben een centrum-periferie vraagstuk, heel vaak leidt dit
tot sociale ongelijkheid. De opportunitystructure van de periferie ziet er totaal anders uit dan de
opportunitystructure van het centrum. Centrum en periferie willen wel eens verschuiven. Perifere
gebieden kunnen zich soms opschuiven naar een hogere plek op de ranglijst.
Ppt. 12: fragmentarische modernisering op wereldschaal. Het is te voorspellen dat de 21 e eeuw de
eeuw van China zal worden, verschuiving van centrum van de wereld.
Distance-decay functon; interacte neemt af met afstand, maar dit is niet voor alle plekken hetzelfde.
Voor een supermarkt wil je niet te ver reizen, maar voor een bijzondere winkel zou je dat wel doen.
Voor een basisschool zou je ook minder ver reizen dan voor een middelbare school. Bedrijven etc.
hebben locatevoorkeur op basis van de bid-rent curve. Hierdoor wordt het duidelijk waarom
bedrijven ziten waar ze ziten.
Toegankelijkheid is verbijzondering van relateve afstand. Voor bepaalde evenementen zouden we
wel naar de andere kant van het land reizen, terwijl we dat voor een supermarkt niet zouden doen.
Toegankelijkheid hangt van verbondenheid, waardoor de interacte toe kan nemen. Relateve afstand
hoef niet altjd korter te worden, hij kan ook langer worden door een oorlog (Grens in Duitsland
heef er voor gezorgd dat treinverbinding nog steeds relatef slecht is tussen de voormalige delen).
Ppt. 15: tentamenvraag. Waar hangt de interacte van af?
Wanneer de plek iets te bieden heef dat complementair is aan wat er in de buurt te vinden is. Maar
ook hoeveel moeite en geld het kost om op die plek te komen (transporteerbaarheid). Ook wanneer
er alternateve (niet perse tussenliggende!) mogelijkheden zijn dan heef dat invloed op de interacte
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jennasanders175. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.77. You're not tied to anything after your purchase.
