Summary
Samenvatting Sociologie Hfdst 6 Criminologische stromingen
- Course
- Institution
Samenvatting bevat materiaal uit syllabus + eigen nota's + PowerPoint Examenscore: 19/20
[Show more]
Seller
Follow
Shera
Reviews received
Content preview
Mens en maatschappijHfdst 6: Criminologische stromingen
1/ Wat heet crimineel? Wie wordt crimineel?
Het overtreden van normen en regels is in feite een alledaagse bezigheid.
Het sociale leven zou onmogelijk zijn zonder de buffers die talrijke overtredingen van waarden,
normen en verwachtingen opvangen.
Over wat kan en niet kan verschillen maatschappijen en groepen binnen eenzelfde maatschappij.
De variatie in wat verschillende samenlevingen als crimineel beschouwen is zo groot dat er
weinig overtuigende antwoorden zijn op de vraag waarom bepaalde handelingen in de ene
samenleving wel en in de andere samenleving niet als een misdaad worden beschouwd.
De aandacht van sociologen is dan ook in grotere mate uitgegaan naar de vraag welke mensen
een groot risico lopen criminele handelingen te stellen dan naar de zeer moeilijke vraag waarom
sommige handelingen in bepaalde samenlevingen wel en in andere niet als crimineel worden
beschouwd.
Anders gezegd: De vraag ‘wie wordt crimineel’ heeft binnen de sociologie meer aandacht gekregen dan
de vraag ‘ wat heet criminaliteit’.
In de loop van de geschiedenis zijn al heel wat wetenschappelijke verklaringen gegeven voor
crimineel gedrag.
o Waarom gaan mensen zich deviant opstellen en op deze wijze de kans lopen uit de groep
gestoten te worden?
o Als iedereen gesocialiseerd is, hoe is die deviantie dan nog mogelijk?
Als men van deze redenering vertrekt, dan zoekt men het antwoord in een verkeerde
opvoeding, waardoor niet de juiste waarden en normen werden bijgebracht.
Of men legt de oorzaak in een falen van de sociale controle.
Als dan de opvoeding toch goed blijkt te zijn en bepaalde individuen ondanks sociale controle
toch nog deviant gedrag vertonen, dan kan het niet anders dan dat de oorzaken bij het individu
zelf te zoeken zijn.
Pagina 1 van 17
, Mens en maatschappij
Hfdst 6: Criminologische stromingen
2/ Enkele sociologische theorieën ter verklaring van crimineel gedrag
Waar biologen en psychologen de nadruk leggen op ‘de misdadiger’, benadrukken sociologen dat
misdaden meestal gepleegd worden door mensen die terechtkomen in omstandigheden waar het risico
op misdadig gedrag betrekkelijk groot is.
Sociologische theorieën kijken vooral naar de omstandigheden waarin mensen zich bevinden.
Sociologen gaan dus op zoek naar eventuele structurele en culturele verklaringen van crimineel
gedrag.
Kern
Kernvraag: waarom stellen mensen deviant gedrag?
Sociologische theorieën
Oorzaak deviant gedrag = in de sociale omgeving
Biologische en psychologische theorieën Sociologische theorieën
o Nadruk op de 'misdadiger' o Nadruk op omstandigheden waarin een persoon
terechtkomt
o Focus op indivdu (en behandeling)
o Focus op structuur en cultuur
Zie vorige les (Paul Verhaeghe) "De maatschappij bepaalt wat ‘normaal’ is. Maar worden we niet júíst ziek van die
normen?"
Nota’s: Focus op structuur (rol, status) en cultuur (waarden & normen). We zien verschillende theoriën
over oorzaak van Deviant gedrag vanuit sociologisch standpunt. Deze worden gezien als criminologisch
deviant gedrag, dus gaan positief deviant gedrag.
Examen: Goed blokken + zeker cursus bijhalen!! De verschillende theorieën kennen + naam van de denker. Voorbeeldvraag: We
krijgen een casus of artikel + bv. ‘hoe zou Merton dit uitleggen’? + voorbeelden kunnen geven van op stage !
Theorie Denker/socioloog
1. Anomietheorie 1 1. Emile Durkheim
2. Anomietheorie 2 2. Robert Merton
3. Witteboordencriminaliteit 3. Edwin Sutherland
4. Differentiële associatietheorie 4. Edwin Sutherland
5. Delinquente subcultuur 5. Albert Cohen
6. Labelingtheorie 6. Howard Becker
7. Sociale controletheorie 7. Travis Hirschi
Pagina 2 van 17
, Mens en maatschappij
Hfdst 6: Criminologische stromingen
1/ De anomie-theorie van Emile Durkheim
De sociologische theorie over anomie en criminaliteit, geïntroduceerd door de Franse socioloog Emile
Durkheim en later verder ontwikkeld door de Amerikaan Robert Merton, betekent een sociologische
omkering in de criminologie-beoefening.
De anomietheorie ligt immers aan de basis van een grondige en kritische herziening van de biologische
en psychologisch georiënteerde etiologische criminologie.
De structureel-functionalistische theorie over anomie en criminaliteit heeft het strafrechtsprincipe, dat
uitgaat van een strikte scheiding tussen het goede en het kwade in de samenleving, ondergraven.
Het strafrecht was tot dan toe gebaseerd op de vooronderstelling dat criminaliteit sociaal
schadelijk is voor de samenleving.
Volgens dit principe is misdaad -per definitie- een negatief en niet-functioneel element in een
sociaal systeem.
Criminaliteit staat voor het kwade, terwijl de samenleving per definitie als fundamenteel goed
wordt beschouwd.
Emile Durkheim stelt echter dat criminaliteit geen pathologisch sociaal verschijnsel is, maar een normaal
en functioneel fenomeen binnen een sociale structuur.
‘Elke samenleving heeft de misdaad die ze verdient'. Dit impliceert dat er geen enkele
samenlevingsorganisatie denkbaar is die misdaadvrij is!
Criminaliteit is een functioneel verschijnsel omdat:
o Ze het collectief bewustzijn ondersteunt
o Ze aangeeft waar de grenzen van de moraliteit liggen
o Ze duidelijk maakt dat het collectief bewustzijn niet samenvalt met het individueel
bewustzijn van de leden van de samenleving
o Ze morele en sociale verandering mogelijk maakt door het in vraag stellen van algemeen
aanvaarde waarden en normen
o Ze een ventilatie- en veiligheidsklep kan zijn (prostitutie)
o Ze een signaalfunctie heeft (rondhangende jongeren/ouderenmishandeling)
o Ze een samenleving toelaat te veranderen (het overtreden van bepaalde regels is soms
noodzakelijk om de dynamiek binnen bepaalde groeperingen te bevorderen).
Deviant gedrag heeft dus niet alleen dysfunctionele gevolgen voor de samenleving (ontwrichting van de
samenleving, onveiligheidsgevoelens, demotivatie van niet-overtreders, ...), maar ook functionele
gevolgen.
Pagina 3 van 17
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Shera. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
71498 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now