Examen: cursus = veel achtergrondinfo > niet blokken ! wel lezen, en essentie kunnen. Vooral stilstaan bij de
methodiek !
Overzicht
Omschrijving
SOG volgens de wet
Incest
Jouw client
Prevalentie
Gevolgen van seksueel misbruik
Lichamelijke
Psychologische gevolgen
Signalen van seksueel misbruik herkennen
Medische signalen
Gedragssignalen
Omgevingssignalen
Gezinssignalen
Instellingssignalen
Hulpverleners die een risico vormen
Wat kan jij doen als OPB
Basishouding
Hoe handelen bij vermoeden van misbruik?
Te contacteren diensten
Begeleiding bij trauma
Trauma-infectie bij hulpverleners
Methodiek – vlaggensysteem
Doel
Het stuurwiel
Werkwijze
De normatieve lijst
Vier bijkomende factoren
Vertaling van vlag naar begeleiding
De kaartenset
Varianten
Pagina 1 van 37
,(1) Omschrijving
Wat is seksueel misbruik?
Seksueel misbruik
o = bijzondere vorm van lichamelijke en emotionele mishandeling
o Kinderen / jongeren worden in seksuele activiteiten betrokken die ze niet ten volle begrijpen
Ze kunnen er geen ‘informed consent’ over geven
Ze overschrijden de sociale taboes van familierelaties
Er is sprake van machtswanverhouding
o Ze kaderen in behoeftebevrediging van volwassen of jongeren
o Er is steeds sprake van overschrijden van grenzen
Persoonlijke psychische en/of lichamelijke grenzen
Sociale en/of wettelijke grenzen
Interpretaties
Enge interpretatie: lichamelijk contact tussen dader en slachtoffer
> zoenen, aanraken, genitalia of andere intieme plekken, masturbatie, orale seks, anale of vaginale penetratie
Brede interpretatie: Lichamelijk contact is geen verreiste
> seksueel getinte verbale toespelingen, kijken naar pornofilms, moeten kijken naar seksuele handelingen,
bekeken worden, seks via internet wordt ook als misbruik beschouwt
Macht
A. Het gaat om een relatie met machtsonevenwicht tussen dader en slachtoffer
B. Er is sprak van dwang
Het slachtoffer kan niet ontsnappen aan de dader omdat zij/hij in een afhankelijkheidspositie zit
Te onthouden PPT
Wat?
Lichamelijke en/of emotionele mishandeling (= schade) waarbij
Kinderen of jongeren (of kwetsbare personen) in
Seksuele activiteiten worden betrokken die
Ze niet ten volle begrijpen
Waarvoor ze geen informed consent kunnen geven (= grensoverschrijdend)
Of die de sociale taboes van familierelaties overschrijden
En waarbij sprake is van machtsverhoudingen
Kadert in behoeftebevrediging van volwassen of jongeren
Pagina 2 van 37
,Te onthouden PPT
cfr. Definitie van agressie (van der Ploeg):
Agressie is gedrag dat
al of niet opzettelijk
bij de ander (of bij zichzelf)
immateriële en/of materiële schade veroorzaakt,
waarbij formele en/of informele regels worden geschonden.
Dus:
Seksueel grensoverschrijdend gedrag is een bijzondere vorm van agressie
Te onthouden PPT
Machtsonevenwicht
Afhankelijkheidspositie van het slachtoffer.
→ (cfr. OA: “De hulpverleningsrela e is per defini e asymmetrisch)
Informed consent
“geïnformeerde toestemming”:
Toestemming op basis van volledige open informatie over en inzicht in de situatie.
→ een “Ja” van een kind of kwetsbaar persoon is dus géén informed consent.
Te onthouden PPT
Mishandeling
Enge interpretatie:
Lichamelijk contact
Brede interpretatie:
Lichamelijk contact
Seksueel getinte verbale toespelingen
Kijken naar pornofilms
Moeten kijken naar seksuele handelingen
Bekeken worden
Cyberseks
Pagina 3 van 37
, SOG volgens de wet
S.G.G.
o Behoort tot het domein van de strafwet
o Wettelijk minimumleeftijd om te kunnen instemmen met seks = 16 jaar
o Uitzondering: tussen 14 en 16 jaar kan het wel,
Zolang leeftijdsverschil niet meer dan 3 jaar bedraagt
Zolang er geen gebruik wordt gemaakt van een vertrouwens -of gezagsrelatie
Strafbare seksuele feiten: 4 gebieden
1. Aanranding van eerbaarheid
2. Verkrachting
3. Openbare schennis van de goede zeden
4. Aanzetten tot ontucht en prostitutie
1/ Aanranding van eerbaarheid
o Slachtoffer gedwongen ongewenste seksuele handelingen
Uit te voeren
Te ondergaan
o Er vindt géén penetratie plaats
o = alle ongewenste intimiteiten die niet onder de noemer ‘verkrachting’ vallen
2/ Verkrachting
o Slachtoffer wordt gedwongen tot seks met penetratie
Wetboek: ‘Elke seksuele penetratie van welke aard, en met welk middel ook, gepleegd op een persoon
die daar niet in toestemt’
! jongeren -14j kunnen niet geldig toestemmen (wettelijk)
m.a.w. is elke daad gesteld t.o.v. een -14 jarige met penetratie een verkrachting
Ook als de -14 jarige er zelf op aanstuurt
3/ Openbare schennis van de goede zeden
Alles wat een gedaan wordt om een seksueel schandaal te verwekken
Teksten, afbeeldingen, kinderporno, naakt op straat rondlopen, openbaar masturberen, …
4/ Aanzetten tot ontucht en prostitutie
Ontucht = iemand overhalen tot onzedelijke seksuele daden
* onzedelijk = niet netjes, schokkend
Prostitutie = het aanbieden van seks tegen betaling
o Wettelijk is er een verschil tussen vrijwillige en onvrijwillige prostitutie
o Bij onvrijwillige prostitutie wordt iemand verplicht tot seks met anderen in ruil voor geld
Pagina 4 van 37
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Shera. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.64. You're not tied to anything after your purchase.