Alle hoorcolleges van het vak Organisatieontwerp (MAN-BCU320). Bevat alles uit het boek van KvAK - Het nieuwe organiseren: alternatieven voor de bureaucratie.
Radboud Universiteit, jaar 3
Samen: “de organisatie van deze organisatie deugt niet”
Samenwerken voorwaarde voor resultaat
- Te zwaar voor 1 mens samen tillen
- Te moeilijk voor 1 hoofd multidisciplinair
- Te lang voor 1 mens 24/7, ploegendienst
Vele vragen en ontwerpkeuzes:
- Wat is het doel
- Welk werk is nodig
- Zelf doen of uitbesteden
- Hoe te verdelen
- Hoe af te stemmen/coördineren
- Gereedschap, machines, ICT, gebouw & inrichting
Structuur – structureren
Wanneer?
- Tijdelijke organisaties
o Festivals, hulp bij ramp, ‘blauwhelmen’
- Permanente organisaties – karakter v.d. structuur
o 2 mensen - informeel/vanzelf
o 20 mensen - wat afspraken/gegroeid
o 200 mensen - formeel/ontworpen/herontworpen
,Wat?
- Werken aan gezamenlijk doel
- Verdeling van het werk
o Over mensen en machines
- Afstemming op elkaar
o Gelijk tillen
o Volgtijdelijk aansluiten
- Besturen en regelen (verstoring)
Soorten werk
- Uitvoeren
- Afstemmen
- Besturen en regelen
Organisatie: Systeemkundige Abstractie in soorten ‘werk’ (Ashby)
Control = SR
Design = IR
Oper. Reg = OR
Het systematisch in beeld brengen van het werk vergt abstract denken!
Eerst het werk in model brengen. Nadruk op ‘ProductieStructuur’ / uitvoeren
- Maken/leveren
- Voorbereiden
- Ondersteunen
Ontwerp – ontwerpen
Systematisch denken en werken aan iets dat er moet komen
- Van idee tot ‘we kunnen iets gaan bouwen, maken, invoeren’
- DOVE-cyclus idee volgt uit diagnose of ontevredenheid
Ontwerpen = toekomstgericht. Ontwerpen is
,Beoordeel Ontwerp
- Ontwerpen = eisen stellen aan het ontwerp en randvoorwaarden
o Goed als ontwerp voldoet aan alle eisen en ‘rvw’?
HC2, 8-10-2023
1. Organisatie Ontwerp benaderingen: de 6 C’s
- ‘baasjes-, hokjes- en harkjes-denken’
- Powerpoint als ontwerpgereedschap
- Geen samenhang tussen werk, kan chaos creëren.
- Bij voorkeur geen organogram maken. Alleen handig om beetje te kijken hoe organisatie
eruitziet.
Configuratie
- ~ Slecht passende confectie
- >50% van organisaties zijn combinatie van configuraties
o In praktijk kun je dus niet echt met configuratie uit de voeten.
- Mintzberg’s ‘Barbapappa’s’
Contingency / fit
- Wat werkte in het verleden in deze omgeving (binnen + buiten) ontwerp voor toekomst
o Verleden geeft geen garantie voor toekomst
- Structure follows strategy (Chandler)
- Economies of Scale / efficiency
Communicatie / info-processing
- Galbraith
o Verlagen behoefte aan infoprocessing (in vroege werk) maak autonome eenheden
zodat je communicatie in eenheid hebt, ipv tussen. Kan niet altijd linking-
mechanisms zodat eenheden tussen elkaar kunnen communiceren
o Zorgen voor literal linking mechanisms
Computer-Processbenaderingen
- Business Process Redesign (ICT)
, - Processmanagement (ICT)
- Lean ‘flows’ (Toyota Production System o.b.v. Henry Ford)
- Er waren processen in bepaalde structuur, met verschillende stappen, en op papier duurde
dit heel lang chaos. Op computer kreeg je ook verschillende schermen waar stappen langs
elkaar op gingen georganiseerde chaos, meer ICT kosten.
o Computer paradox
o Oplossing = groepjes maken die zelf dingen oplossen.
Cybernetische Systeembenaderingen
- Viable System Model – Stafford Beer
- Sociotechniek, vanaf 1950’s, Tavistock Institute
- Moderne Socio Techniek
o Social structure follows strategy
o Systems follows structure / eerst organiseren (werkverdeling) dan automatiseren
(techniek, ICT, etc.)
o Strategy shaped by structure
Nederlandse systeembenadering: Moderne SocioTechniek (MST)
- Ontwerpen van oudsher: kwaliteit van organisatie = KvdO
o Erg gericht op winst maken, uitkeren aan aandeelhouders en zo overleven.
- Toevoeging De Sitter
o Kwaliteit van de Arbeid = KvdA
Mens als belangrijkste resource. Deze mens moet dus ook iets te bieden
krijgen.
o Kwaliteit van Arbeidsrelaties = KvdAr
Gedeeld belang ‘arbeid en kapitaal’
Als bedrijf failliet gaat, hebben aandeelhouders niks, en werknemers geen
werk gedeelde belangen = levensvatbaarheid
Ulbo de Sitter (1930-2010) Scheepwerktuigkunde + Socioloog = Socio-technicus
- Hoogleraar TU-Eindhoven: midden tussen technisch onwerpers 1971-1986
- Directeur MST-adviesbureau 1986 – 1990
- Hoogleraar Moderne Sociotechniek, Nijmegen 1990-1995
OrganisatieOntwerp: keuze voor Moderne SocioTechniek (MST)
Daarom
- MST: integraal, theoretisch onderbouwd en praktisch bewezen (> 1985)
Daarbij vergelijkenderwijs
- Lean: uit de praktijk, verwante aanpak met ‘flows’
- Job Design: meer nadruk op werkplekniveau
- Deze passen bij de MST
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noudb1908. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.18. You're not tied to anything after your purchase.
