Hoorcollege 8 VOLLEDIG UITGESCHREVEN! Het hoorcollege voor het vak EU Recht in de praktijk is letterlijk uitgetypt. Dit vak wordt gegeven in het derde jaar de eerste semester op de UVT.
HC 8 over misbruik van de machtspositie volledig uitgetypt!
Dit college zal wat korter zijn dan gebruikelijk. Misbruik over machtsposite gaat over grote
bedrijven en hun gedrag. Dit is een belangrijk onderdeel van het mededingingsrecht en het
mededingingsrecht is weer een heel belangrijk onderdeel van het hele Europese recht.
Betekent wel dat we er alleen een klein beetje aan gaan snufelen. We gaan kijken wat zijn
de contouren, wat zijn de elementen waar je naar moet kijken, maar als je er echt dieper op
in zou willen gaan, dan zouden we veel meer economische analyse doen en dat doen we niet
in dit vak.
Casus Vraag
Het bedrijf Nespresso vervaardigt niet alleen kofemachines maar produceert ook de kofe capsules. Voor de
machines heef het bedrijf een monopolie op de markt. Verschillende kofeproducenten willen de markt voor
de capsules betreden, maar Nespresso heef in haar verkoopvoorwaarden opgenomen dat de garante voor de
machines alleen geldig is als de capsules van Nespresso worden gebruikt.
Is Nespresso gerechtgd deze verkoopvoorwaarde op te leggen?
Om nogmaals te herhalen: de onderwerpen die wij behandelen zijn: het verbod op
restricteve afspraken en praktjken, het kartelverbod van art. 101 VWEU (vorig H).. Vandaag
gaan we kijken naar misbruik van een machtsposite. Dus een bedrijf die zich op een
bepaalde manier gedraagt op de markt. Volgende week gaan we dan kijken naar een
onderwerp wat ook heel relevant is en wat ook een volledig college verdient en dat is hoe de
staat zich verhoudt tot het mededingingsrecht. Dus wat gebeurt er nou als de staat steun
geeft, mag dat gewoon of wat er gebeurt er als de staat zich gaat gedragen als economische
actor, dus niet alleen meer publieke taken uitoef ent, maar echt probeert een commerciële
taak uit te oef enen, moeten ze zich dan ook houden aan het mededingingsrecht, waarom en
wat zijn de uitzonderingen. Hieraan zie je dat het een heel apart gebied is. Dat zich in eerste
instante als enige gebied richt tot bedrijven ook, ook tot de staat, maar ook echt tot
bedrijven. Dat is echt het enige Europese gebied dat zo direct vanuit het verdrag zich richt
tot de private sector.
Wat gaan we vandaag bespreken? We gaan vandaag weer even kijken naar het
toepassingsgebied van art. 102 VWEU waar we het over gaan hebben en de methode
daartoe. We gaan spreken over hoe art. 102 VWEU in elkaar zit en eigenlijk is het verdrag is
vrij simpel. Dus je hebt art.101 VWUE kartel, en art. 102 VWEU machtsposite, en art.
107/108 VWEU staatssteun. Dat is het hele verdragsregime. Maar dat is, zoals we al hebben
gezien, heel erg uitgewerkt in jurisprudente, maar ook in de besluitpraktjk van de
)ommissie en in de Guideliness die de )ommissie uitvaardigt en dat is dus een soort sof
law. Wij beperken ons vooral tot het verdrag en enige jurisprudente. En de jurisprudente die
we vandaag gaan bespreken, is het arrest Post Danmark. Dat is een belangrijk arrest
geweest, waar het Hof zich heeft uitgelaten over wanneer je nu eigenlijk misbruik maakt van
je machtsposite. En dan komen we ten slote weer terug op de casus.
Als we dan kijken naar de economische achtergrond van waarom we dat eigenlijk willen
gaan reguleren, toezicht gaan houden op zo’n bedrijf dat een machtsposite heef. Dan leidt
dat wel tot een soort verwarrende gedachte, want het idee van op de markt gaan en een
bedrijf beginnen, is natuurlijk om zo groot mogelijk te worden. Dat mededingingsrecht gaat
op een gegeven moment ingrijpen, die zegt dan eigenlijk van: alles wat je tot nu toe hebt
, gedaan dat is prijzenswaardig en daarmee heb je een enorm goede posite veroverd, maar
vanaf nu ben je zo groot dat je eigenlijk rekening moet houden met je omgeving. Dat houdt
in dat je dus bepaalde elementen, bepaalde vrij normale praktjken niet meer mag
uitoefenen zodra je een machtsposite hebt of anders moet uitoefenen. Dus denk aan
simpele dingen als contractsvrijheid, een verplichtng om te leveren aan bepaalde
concurrenten, bepaalde onder afnemers. Kan je dat nou afdwingen of niet. )ontractueel zou
je zeggen van niet: er is gewoon contractsvrijheid. Maar misschien dankzij dat
mededingingsrecht toch wel. Dus het gaat steeds ook weer hier en dat blijkt ook uit het
arrest wat we zullen bespreken over het in stand houden van werkbare concurrente. Dus er
moet een zodanige markt zijn dat er echt sprake is van genoeg compette, zodat er
keuzevrijheid is, zodat er innovate kan plaatsvinden binnen de markt en dat er een optmale
verdeling is van producte. Dat is steeds het streven van het mededingingsrecht. Dat
betekent wel dat het op gespannen voet kan staan met andere rechtsgebieden. Ik had het
net al over contractsvrijheid, maar denk bijvoorbeeld ook aan intellectueel eigendomsrecht.
In hoeverre mag Nespresso nou profteren van zijn eigen uitvinding, in hoeverre moeten ze
hun intellectuele eigendommen nu gaan delen met concurrenten. Dat is steeds een spanning
die je in elke machtsposite weer terugziet. Denk daarbij ook aan dat een machtsposite niet
altjd alleen monopolie betekent. We denken natuurlijk bij machtsposite aan een heel groot
bedrijf dat de enige is. Het kan ook zo zijn dat er een machtsposite is binnen een markt waar
maar een paar concurrenten zijn, een oligopolistsche markt. Dus dominante houdt niet
alleen verband met monopolie, maar kan ook ruimer zijn dan dat. Het idee is natuurlijk dat
we proberen juist vanuit steeds het perspectef van de consument, dat gebruikt het Hof ook
weer in dat Post Danmark arrest, om te komen tot meer innovate, meer keuzevrijheid en
lagere prijzen. Dus dat is de economische achtergrond, ook weer van art. 102 VWEU.
Herhalen we nog even het toepassingsgebied van het mededingingsrecht. Dat geldt voor alle
ondernemingen. Ook hier weer wordt het ruim geïnterpreteerd. Dus het is elke eenheid die
een economische actviteit uitoef ent, ongeacht haar rechtsvorm of wijze van fnanciering.
Dus dat kan ook betekenen, zoals we vorige week ook zeiden, dat de operazanger wordt
aangemerkt als een economische eenheid die misbruik maakt van zijn machtsposite
bijvoorbeeld. Maar ook overheden kunnen daar onder vallen. Territoriaal betekent het dat
het binnen de EU geldt, maar zoals we zo direct ook zullen zien: dat het niet alleen maar
leterlijk binnen de EU moet zijn. Het is voldoende als er een potenteel efect is op de
Europese markt. Er gelden wel allerlei minimaregelingen, dus het is niet zo dat elk potenteel
efect meteen tot ingrijpen leidt op het gebied van mededingingsrecht, maar in principe
geldt het dus ook voor bedrijven die buiten de Europese markt werkzaamheden hebben,
maar een impact hebben op de Europese markt. Een heel goed voorbeeld daarvan is
natuurlijk de Google boete.
Is Google te machtg?
Google is een Amerikaans bedrijf. Het heef een marktaandeel van 90%. Waarom is dat
belangrijk? Omdat je weet dat ze in ieder geval een hele dominante posite hebben. Waarom
is dat belangrijk? Omdat je dan weet als je 90% bezit hebt van zo’n marktaandeel dan kan je
eigenlijk alles doen en laten wat je wilt. En dan moet je dus oppassen. Dat is het moment dat
je moet gaan oppassen met wat je doet, omdat je op die manier alle concurrenten uit de
markt kan weren met jouw gedrag. Google is daarvan dus betcht door de Europese
Commissie. Dan zie je ook de rol van Europese Commissie. De Rol van de Europese Commissie
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ir90. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
