Criminologie samenvatting
EXAMEN:
- Leg de essentie van volgende begrippen uit zodat betekenis duidelijk wordt
(15 begrippen)
- Situeer het begrip waar mogelijk in de correcte theoretische context
- Situeer het begrip in de tijd
- Betekenis van begrip: naam, woord, uitspraak, …
- GEEN OPSOMMINGEN (dus niet van buiten leren)
- Kunnen aantonen dat je het snapt
DEEL 1: WAT IS CRIMINOLOGIE
H1: Definitie van criminologie
1. Wat is criminologie?
- Er is geen éénduidige definitie van criminologie
- De wetenschap van de misdrijven en van de criminaliteit
- Misdaad = hoogste graad van misdrijf
- Misdaad in de meest brede zin van het woord
Dit is de essentie, maar criminologie omvat eigenlijk veel meer dan dat!
1.1. Wat bestudeert criminologie?
Op traditioneel vlak:
- Studie van misdaad en misdadiger
- Studie van wangedrag of sociaal onaangepast gedrag (= overlast)
Sinds de jaren 80 à 90 kijkt men ook naar de slachtoffers van het
criminele gedrag
Dankzij Dutroux. Daarvoor was er niet echt oog voor het slachtoffer
Kritische criminologie:
We geven ook aandacht aan:
- Criminaliseringsprocessen
- Zaken die vroeger niet strafbaar waren maar nu intussen wel
Bv. Cybercrime, intra familiaal geweld, feminicide (= vrouwenmoord)
- Zaken die vroeger wel strafbaar waren, maar nu niet meer
Bv. Overspel, abortus, landlopers, …
Heeft criminaliteit een functie?
- Ja en nee
- Voor een stuk wel, de maatschappij gaat voortdurend de grenzen
aftasten
Dus het strafwetboek is voortdurend in beweging
Het Strafwetboek dateert van 1867
De geest van toen is niet meer zoals die van nu
,
,1.2. Theoretische en toegepaste criminologie
Theoretische criminologie:
- Men wil tot wetenschappelijke inzichten komen over criminaliteit
Toegepaste criminologie:
- Men zoekt naar oplossingen voor bestaande criminologische
problemen
- Maar we vertrekken hier vaak vanuit theoretische inzichten
- Vaak klinische criminologie genoemd
- Kan redelijk ver gaan
1.3. Criminologie als wetenschap:
Criminologie is een multidisciplinaire wetenschap + interdisciplinaire
wetenschap
- Eclectische wetenschap
Gaat over verschillende wetenschappen heen, er komen
verschillende aan bod
Bv. Economie, rechten, geneeskunde, psychologie, …
- Verschillende disciplines onderzoeken hetzelfde fenomeen
- Visies uit verschillende wetenschappen m.b.t. criminaliteit worden
samengebracht
H2: Historisch overzicht
2. Algemeen
Criminaliteit is van alle tijden, al van in het begin bestaat criminaliteit
2.1. De oude tijden
GRIEKEN
Zelfs bij de Grieken deden ze al aan handhaving, dit is een onderdeel van
criminologie
PLATO
- Armoede brengt misdaad met zich mee
- Hebzucht en begeerte brengen misdaad met zich mee
- Bovenstaande moeten onder controle gehouden worden
Of iemand daadwerkelijk misdadig wordt, afhankelijk van:
- Overheerst het goede of slechte deel van de persoonlijkheid?
- MAAR: opvoeding en omgeving kunnen deze elementen beheersen
- De vrees voor een straf (kan zo groot zijn dat iemand geen misdrijf
meer zal plegen)
ARISTOTELES
- Verrichte als eerste waarnemingen i.v.m. strafrecht
- Vergeleek de strafwetgeving in verschillende steden
- Uniek standpunt voor zijn tijd:
Zowel belangen van de staat ALS die van individu zijn van belang bij
beoordeling
, - Uitgangspunt:
Individu moet contract met de staat verbroken hebben + nadeel
wordt hersteld
Nadeel dient wel groter te zijn dan het voordeel dat uit het misdrijf
gehaald werd
OUDE EN NIEUWE TESTAMENT
- Deze twee hadden eigenlijk al verwijzingen naar misdaad en straf
- Salische wetten
Dit was het eerste wetboek na de tijd van de Romeinen
= Als dit misdrijf wordt gepleegd moet X gebeuren
De doodstraf was maar vereist voor 3 misdrijven
Moord, verkrachten van een vrouw, trouwen met je schoondochter
Het oog om oog principe speelde hier ook een rol!
Bv. Het oog om oog principe: de straf werd door de rechter uitgesproken, er was
wel altijd een morele benadering van de straf, maar in de praktijk werden veel
straffen afgehandeld met een vergoeding in geld.
MIDDELEEUWEN
- Belang van kerk en kerkelijke rechtspraak overheerste hier
- Voor de rest weinig interesse door middeleeuwse filosofen
- Uitzondering: Thomas van Aquino (13e eeuw)
Beschrijft de invloed van armoede op misdaad
Als je brood steelt omdat je honger hebt, dan heb je geen misdrijf
gepleegd
THOMAS VAN AQUINO
- Bestudeerde de normen en waarden die een goed mens maakten
- Zag een verband tussen armoede en misdrijven
THOMAS MORE
- Voorloper van kritische criminologie
- Stelt zich de vraag: is een opgelegde straf door overheid wel te
rechtvaardigen?
Overheid is de veroorzaker van criminaliteit door het onderdrukken
+ bestelen van zijn burgers
- Auteur van Utopia
1516
Beschrijft de sociale omstandigheden
Stelt dat zware straffen de criminaliteit niet gaan inperken
Men moet op zoek naar de oorzaken van misdaad en criminaliteit
Te zware straffen werken averecht (hebben geen effect)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Jasmine2021. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.21. You're not tied to anything after your purchase.