1. Spierwerking -jdens inspanning
1.1 Energiewisseling in spierweefsel
ATP aanmaak: adenine + ribose + fosfaatgroepen
Laatste twee bindingen tussen
fosfaatgroepen zijn energierijk
1.1.1 De basis 3 energiesystemen
ATP kan op 3 manieren aangemaakt worden:
• uit energierijke fosfaten (anaeroob) = het fosfaatsysteem
• Bjdens de glycolyse onder producBe van melkzuur (anaeroob) = anaerobe glycolyse
• door oxidaBeve fosforylering (aeroob) = aeroob metabolisme
® keuze is aGankelijk van de duur en intensiteit van de inspanning
1.1.1.1 De energierijke reservefosfaten in de spier
In cellen: ATP en CP
• CP = creaBnefosfaat = gefosforyleerde vorm van creaBne
• fosfaatmolecule met hoge energie-inhoud dat energie opslaat
• wordt niet rechtstreeks ingezet als energieleverancier, fungeert als energiebuffer en
voorkomt ATP-schommelingen
Skeletspiervezel contraheert
• ATP verbruik
• ADP + creaBnefosfaat ® ATP + creaBne
- CP draagt energierijke fosfaatgroep over aan ATP
- katalysator: creaBnekinase
Skeletspiervezel in rust
• reservevorming
• ATP + creaBne ® ADP + creaBnefosfaat
- ATP draagt energierijke fosfaatgroep terug over aan CP
- Katalysator: creaBnekinase
1
,Lifestyle
ATP voorraad: enkele seconden
CP voorraad: 10 extra seconden ATP-vorming
® +- 15 seconden
® andere mechanismen nodig om ADP in
ATP om te zeTen
ATP-producBe in de cel op 2 manieren:
• anaeroob in cytosol: glycolyse
• aeroob in mitochondriën: oxidaBeve fosforylaBe
1.1.1.2 ATP vorming tijdens de anaerobe glycolyse
Glycolyse= afbraak van glucose
• wat?
- productie van atp
• hoe?
- in afwezigheid van glucose (anaerobe omstandigheden)
• waar?
- ter hoogte van het cytosol (niet in mitochondria)
• 1 molecule glucose (6C) wordt omgezet in 2 moleculen pyruvaat
• 2 ATP moleculen worden geïnvesteerd en 4 ATP moleculen worden gegenereerd ®
neTowinst per glucosemolecule: 2 ATP
• de H+ ionen en elektronen vrijgekomen bij oxidaBe worden gebonden aan co-enzym
NAD+
• 2 moleculen NAD+ worden gereduceerd tot 2 NADH moleculen
- NADH is een elektronendonor: vangt elektronen op, gee] ze door en stelt de
energie eruit vrij
- cel hee] beperkte voorraad NAD+ dus NADH moet snel elektronen kunnen
overdragen om weer beschikbaar te zijn
- overdracht naar moleculen aGankelijk van cellulaire omstandigheden
- NAD+: lage energie
- NADH: hoge energie
2
,Lifestyle
® Anaeroob vervolg van a^raak: hoe verder met pyrodruivenzuur?
• in anaerobe omstandigheden is glycolyse enige bron van ATP-vorming
• pyruvaat treedt op als elektronenacceptor in cytosol
• pyruvaat wordt gereduceerd tot 2 x lactaat/melkzuur
- door elektronenoverdracht uit NADH
• lactaat/melkzuur treedt op als protonendonor
- hierdoor daalt pH
- bij pH daling treedt denaturaBe op
• lactaat/melkzuur diffundeert uit cel naar bloed
- wordt gebufferd aan protonen, dus geen effect op pH
• verdere vorming van H+ ionen leidt toch tot verzuring (= metabole acidose)
- levert inacBvaBe van enzymen op spiervermoeidheid
Lactaatvorming is belangrijk om vorming ATP mogelijk te maken in anaerobe
omstandigheden, maar blij] door verzuring Bjdelijke oplossing
1.1.1.3 ATP vorming door oxidaBeve fosforylering
Oxidatie van pyrodruivenzuur (pyruvaat) naar acetylCoA en CO2 - aeroob vervolg
• wat?
- productie van acetylCoA
• hoe?
- in aanwezigheid van zuurstof
• waar?
- ter hoogte van mitochondria (mitochondriale matrix)
3
, Lifestyle
• pyruvaat wordt d.m.v. transporteiwitten in mitochondria ingevoerd en geoxideerd
• acetylgroep (CH3-CO-) van pyruvaat wordt verbonden met co-enzym A (CoA) tot het
AcetylCoA
• NADH en CO2 wordt gevormd
- 3 C ® 1 C wordt uitgeademd CO2
2 C: acetyl
• deze reacties worden door 3 enzymen gekatalyseerd
Citroenzuurcyclus (Krebscyclus) - aeroob vervolg
• wat?
- Vrijmaking H+ en e-
• hoe?
- in aanwezigheid van zuurstof
• waar?
- ter hoogte van mitochondria (mitochondriale matrix)
• acetlgroep van acetylCoA wordt toegevoegd aan reactieketen die doorgaat in
mitochondriale matrix: de citroenzuurcyclus
• acetylgroep wordt in aerobe omstandigheden geoxideerd tot CO2
• acetylgedeelte bindt aan 4C-molecule en vormt zo 6C-molecule (citroenzuur)
• 2 C gaan verloren via CO2, terug 4C-molecule
• elektronen en H+ ionen worden vrijgemaakt en
- gebonden aan NAD+ met vorming van NADH
- gebonden aan FAD (elektronenacceptor) met vorming van FADH2
• 4C molecule kan na enkele omzettingen weer ingezet worden aan begin cyclus
• per cyclus wordt 1 ATP geproduceerd
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller devoslore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.83. You're not tied to anything after your purchase.