100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Stress, gezondheid en ziekte $4.82   Add to cart

Summary

Samenvatting Stress, gezondheid en ziekte

4 reviews
 204 views  30 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Samenvatting van Stress, gezondheid en ziekte op basis van de colleges, het boek en de reader

Preview 4 out of 58  pages

  • Unknown
  • November 5, 2018
  • 58
  • 2018/2019
  • Summary

4  reviews

review-writer-avatar

By: mariekevanderkooi • 4 year ago

review-writer-avatar

By: berendvanvugt • 5 year ago

review-writer-avatar

By: tarabhaggoe • 5 year ago

Translated by Google

excellent summary

review-writer-avatar

By: rieuwert • 5 year ago

avatar-seller
Stress, gezondheid en ziekte
Hoorcollege 1 6 september 2018
Inleiding: stressrespons en evolutie
Sapolsky H1, H2 en H3
Reader H1


Hoofdstuk 1: Wat zijn de basisprincipes van het menselijk functioneren?
Wat is stress?
 Stressor = elke mogelijke bedreiging van psychobiologische doelen,
hetgeen dat het evenwicht verstoort.
 Stressrespons / stress = adaptieve psychobiologische reactie op
stressor / toestand van lichamelijk of psychologische spanning die ontstaat
doordat een bestaand evenwicht neigt te veranderen
 Stressresponsen
o Psychologisch
 Negatieve emoties (boosheid, angst, depressie)
 Gespannen
 Onzeker
 Waakzaamheid
 Verwardheid
 Paniek
o Lichamelijk
 Hartkloppingen
 Zweten, kippenvel
 Spieren spannen
 Sneller ademhalen
 Droge mond
 Trillen
 Koude vingers
 Misselijkheid, diarree etc
 Flauwvallen
 Licht/verstoorde slaap
 Dingen als live events, daily hassles, werkstress etc kunnen invloed
hebben op lichamelijke ziekten
o Kanker
o Hart- en vaatziekten
o Diabetes
o Etc.
 Het lichaam is constant bezig om een staat van homeostase te bereiken
o Volledige balans van het lichaam
o Stressoren halen een lichaam uit homeostase
 Er zijn verschillende optimale levels voor het lichaam, afhankelijk van wat
je aan het doen bent

, o Optimale hartslag ligt lager wanneer je slaapt dan wanneer je sport
 Er zijn meerdere manieren waarop je de optimale staat voor je lichaam kan
bereiken
 Allostase is het proces dat zorgt dat de hersenen veranderingen in het
hele lichaam teweegbrengen.


Verloop van stress
 Stressvolle situatie/prikkel (stressor) → inschatting (appraisal) maken
van de situatie/prikkel
o Negatieve inschatting (stressor wordt als stressvol ervaren) → acute
stressrespons.
 Men probeert tegelijkertijd met de situatie om te gaan
(coping). Wanneer de coping niet voldoende verlichting van
de stress geeft zal de acute stressrespons leiden tot een
chronische stressrespons.
 Chronische stressrespons kan leiden tot lichamelijke schade
of verlaagde weerstand, kan uiteindelijk leiden tot een
organische ziekte (door verlaagd immuunsysteem, door
ziekteverwekkers).
 Chronische stressrespons kan ook leiden tot psychische
klachten en subjectieve somatische klachten.
 Bij ervaring van stress moeten de spieren harder werken en het hart
sneller kloppen


Biologische stresstheorie
 Cannon (1932)
o Psychologische dreiging → fightflight response (snelle reactie
adrenaline)
 Stress respons is functioneel (vooral in de dierenwereld).
 Door adrenaline ben je sneller, scherper en vergroot je je
overlevingskansen.
 In de huidige samenleving is deze stressrespons echter niet
nuttig.
 Er wordt niks met de stressrespons gedaan.
 Een acute stressrespons kan indirect leiden tot een organische ziekte.
 Er is empirisch bewijs dat stress ziekte kan veroorzaken.
 Chronische stress komt alleen bij de mens voor, niet in de natuur
 Kortdurende stress is meestal functioneel, langdurige stress niet.
 General adaption syndrome (GAS) (Selye, 1956).
o Stressrespons is een non-specifeke respons op fysieke en
psychologische dreiging
o Hetzelfde stressrespons kan ontstaan door zowel fysieke als
psychologische dreiging
o Stressrespons is fylogenetisch oud: het is in grote mate hetzelfde
voor alle diersoorten en volgt dezelfde biologische routes. Gevolgen

,  De functie van stress is nog steeds het wegnemen van
dreiging of ontvluchten
 Typisch menselijke stress heeft via oude biologische routes
efect op het lichaam
 Efect van stress op lichaam van dier en mens ook nog steeds
door dezelfde basale psychologische factoren.
o Stadia, gereguleerd door cortisol.
 Alarm stage: er ontstaat een fght-or-fight respons. Als
dreiging niet verdwijnt →
 Resistance stage: onderdrukking van het immuunsysteem,
spijsvertering vertraagd en het hartritme verhoogd. Als dit
stadium aanhoudt ontstaat er chronische stress. Dit stadium
kan leiden tot een ziekte.
 Exhaustion stage: middelen/hormonen zijn op en er volgt
een ziekte of de dood. Wordt in werkelijkheid bijna nooit
bereikt.


Psychologische stresstheorie
 Richt zich op het (verkeerd) inschatten van situaties of stressors en op het
copinggedrag.
 Het efect van stress op het lichaam van mens en dier ontstaat door
dezelfde basale psychologische factoren.
 Stressor-dimensies
o Aversiteit (aard van dreiging)
 Fysiek: direct door kou, hitte, toxinen, infecties, bloeding,
geweld, honger, dorst, uitputting, slaapdeprivatie etc.
 Psychologisch: waargenomen bedreiging van fysieke
integriteit en psychosociale integriteit (zekerheid/veiligheid,
verbondenheid/intimiteit/seks, autonomie/prestige/status).
o Oncontroleerbaarheid/onvoorspelbaarheid: de mate waarin dit
wordt ingeschat is van groot belang voor de stress die ervaren
wordt.
o Duur
 Yoked control experiment
o Twee ratten krijgen allebei elektrische schokken
o Eén rat kan de elektrische schok uitzetten door op een hendel te
drukken, de andere rat niet.
o Rat 1 ervaart minder stress dan rat 2, omdat rat 1 controle heeft
o Hetzelfde geldt wanneer rat 1 op een vast interval schokken krijgt,
terwijl rat 2 op random momenten (maar evenveel) schokken krijgt.
o Rat 2 ervaart meer stress omdat die geen voorspelbaarheid ervaart.
o De hulpeloosheid van rat 2 leidt uiteindelijk tot een depressie.
 Bij oncontroleerbare stress in de vroege levensfasen kunnen langdurige
veranderingen optreden
o Lage serotonine niveaus
o Levenslang hoge cortisol-reactiviteit

,  Structurele veranderingen door oncontroleerbare stress in vroege
levensfasen
o Overgevoelige systemen met vertraagd herstel
 Respons-patronen
o Vechten, vluchten, vrees (angst, waakzaamheid)
 Doel: inspanning om controle te verkrijgen
 Emoties: boosheid, angst en waakzaamheid
o Opgeven
 Doel: conserveren van energie, terugtrekken
 Emoties: hulpeloosheid, hopeloosheid, depressie




Omgevingsstresstheorie
 Aversiteit en duur richten zich op de eigenschappen van de stressor zelf
 Duur is van belang voor de stress die ervaren wordt.
 Aversiteit bepaalt de aard van de dreiging
o Directe/fysieke dreiging: kou, hitte, infecties, geweld
o Psychologisch: waargenomen dreiging
 Defense mechanism
o Wordt ingezet wanneer men de controle over stressors dreigt te
verliezen.
o Doel is om controle terug te krijgen door middel van inspanning
 Boosheid/vechten
 Angst/vluchten
 Waakzaamheid
o Deze negatieve emoties zijn gericht op een actietendens
(fysiologische voorbereiding)
 Defeat mechanism
o Wordt ingezet wanneer de controle over de stressor al verloren is
o ‘opgeven’
o Doel: energie besparen door terugtrekking
o Hulpeloosheid, hopeloosheid en depressie



Hoofdstuk 2: Wat gebeurt er in het lichaam tijdens stress?
Fysiologie
 Autonoom zenuwstelsel (onderdeel perifeer zenuwstelsel)
o Reguleert organen die onvrijwillig functioneren
o Bestaat uit sympathisch en parasympatisch zenuwstelsel
 Werken antagonistisch van elkaar.
 Sympathisch: actie
 Parasympatisch: rust
 Hersenen sturen een signaal van dreiging naar de hypothalamus → zorgt
voor tweedelige stressrespons

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marenthevh. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

72042 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$4.82  30x  sold
  • (4)
  Add to cart