Samenvatting Rusland - Geschiedenis van het Russische Rijk en de voormalige Sovjetstaten
7 views 0 purchase
Course
Geschiedenis van Rusland
Institution
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Book
Rusland
Deze samenvatting is een handige combinatie van de lessen die gegeven worden aan de KULeuven van professor Lien Verpoest & het aanbevolen boek 'Rusland'.
GESCHIEDENIS VAN HET RUSSISCHE RIJK EN
DE VOORMALIGE SOVJETSTATEN
HOOFDSTUK 1: RUSLAND EN DE RUSSEN
De naam
Rusland: verschillende gebieden, namen, volkeren doorheen de geschiedenis
1. Kiev-Rusland (9e-13e eeuw)
- Kiev: hoofdstad van oude Rusland
- Roes: gemeenschappelijk verleden (Oekraïne & Rusland)
- Begin 13de eeuw: komst Mongolen
2. Russische land – Moskouse Rijk (Moskovië) (1240-eind 15de eeuw)
- 1240: val van Kiev (Mongoolse overheersing)
- Buitenlanders: Moskovië
3. Rusland (16de eeuw)
- Ivan IV de Verschrikkelijke
4. Russisch imperium (vanaf 18de eeuw)
- imperator: Peter de Grote
- multi-etnisch door imperiale expansie
- staatsidentiteit
5. SSSR (USSR) Sojoez Sovjetskich Sotsialisticheskich Respublik (1917-1991)
- Unie van Socialistische Sovjetrepublieken (Sovjet-Unie)
- Sovjets = raden van arbeiders en boeren)
- Hoofdstad: Moskou
6. Russische Federatie (1991-heden)
- losse statenbond van teloorgegane SU zonder Baltische staten
- 17mio km^2
- 85 subjecten (kraj-regio, oblast-provincie, republieken, okrugs …)
1
,Rusland = multi-etnische staat
- Multi-etnische staat sinds imperiale expansie eind 16de eeuw
- Tvt keizerrijk en SU: nog meer etnische diversiteit in Kaukasische landen en C-Azië
- Miljoenen Russen in buitenland (1991): Balticum, Oekraïne, Belarus, Moldova, C-Azië
o Reden: tijdens SU belangrijke posities (hoofd van een staat bv), wanneer SU
ontbonden werd, zaten zij plots in het buitenland!
- Voormalige Sovjet-Unie: ‘nabije buitenland’ – Russen daar: ‘compatriotten’
Rusland = verschillende identiteiten
- Samen met imperiale expansie → opdeling etnische en staatsidenteit (burgerschap)
- Twee woorden voor ‘Rus’
o Rossijanin: Russische staatsburger, inwoner van Rusland (met eventueel
andere etnie)
o Russkij: etnische Rus
- de
19 eeuw: > Groot-Russisch staatsidentiteit
- Aandacht voor multi-etniciteit Russische rijk bvb vorming Sovjet-Unie
- Russische Federatie: 142 miljoen inwoners, 116 miljoen Russen
- Oe-kraina (bij de grens)
- Oekraïners in Galicië → deel van Habsburgse Rijk: Roethenen
Wit-Rusland (bela-rus)
- Vele verklaringen: klimaat, klederdacht
- Meest waarschijnlijke: geen tribuut onder Mongoolse juk
Het Russische volk
- Mengelmoes van diverse etnische groepen
- Spraken (leerden) Russisch
- Slavisch-orthodox geloof
- Ontwikkelde aparte, gemeenschappelijke mentaliteit = volksaard =
eigenheid/identiteit (de Russische ziel)
2
,De Russische geografische ruimte
Historisch kerngebied: westelijk deel van Euraziatische vlakte
Afbakening
o N: Barentszzee
o O: Oeral
o Z: Kaukasus & Zwarte Zee
o Z-W: Karpaten
o NO en ZW: geen natuurlijke grenzen
▪ W: geen bescherming voor invallen (permanent gevoel van dreiging)
▪ O: geen belemmering voor expansie (expansiedrang: hoog)
Expansiedrang
- Vanuit Kiev-Roes en Moskovië
o 16de eeuw: Siberië
o Eind 18de eeuw: Krim & Zuid-Oekraïne
- In Eurazië (definitieve expansie)
o Kaukasus (18-19de eeuw)
o Centraal-Azië (19de eeuw)
- Succesvolle incorporaties
Ruslands geografie → zeer bepalend voor historische ontwikkelingen!!!
3
, Rivieren
- Expansie naar O en Z oa langs rivieren
o N naar Z: Volga, Don, Dnestr, Dnepr (nu Oekr)
o Z naar N: Dvina, Petsjora
▪ Voordeel: netwerk van rivieren, bevaarbaar, bereisbaar, handel,
transport
▪ Nadeel: halfopen (Zwarte Zee, Baltische Zee) of gesloten zeeën
(Kaspische Zee), niet ijsvrij in de winter …
Het klimaat
- Warme zomers, ijskoude winters
- Korte, regenachtige tussenseizoenen
- 5 geografische gordels:
Toendra/poolsteppe N Ijszee tot Beringstraat: permafrost, mos,
gras
Taiga Naaldwoud, rivieren, moerassen, meren
(visvangst, pelsjacht)
Gemengd bos Beuk, eik, typisch zilverbek (voedsel,
handel (bont, hars honing), hout)
Steppe Prairieland,
- N: vruchtbare humusgrond
- Z: droog
Woestijn Huidige Kaukasus & Kazachstan (eerder
dorre steppe)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meivanluyd. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.
