SOCIAAL WERK – EXAMEN DEEL 2
Docent: Pascale Vereecke & Veerle Van Gestel
GESCHIEDENIS ....................................................................................................................................... 3
PPT 1 - 1750 EINDE STANDENSAMENLEVING – AANLOOP REVOLUTIES ............................................................................... 3
Grondwet 1830 ........................................................................................................................................................................................ 3
TOEN, 1750, ANCIEN RéGIME.......................................................................................................................................................... 3
1750: globaal beeld van politieke instituties .................................................................................................................................... 4
Standen in oost-europa – 1750 ......................................................................................................................................................... 4
standenmaatschappij in Frankrijk ....................................................................................................................................................... 5
1750 & vorming van staat.................................................................................................................................................................... 5
Overzicht Europa + 1750.................................................................................................................................................................... 5
Heilig Roomse rijk ................................................................................................................................................................................ 5
1750 Culturele ontwikkeling ................................................................................................................................................................. 6
begin van Westerse wetenschap ....................................................................................................................................................... 6
Ontstaan van idee over ‘moderne staat’ ......................................................................................................................................... 7
Besluit cultuur +/- 1750 .................................................................................................................................................................... 10
PPT 2 – 1815 TIJDPERK REVOLUTIES – TIJD VAN (R)EVOLTIES .............................................................................................. 10
Oriëntatiejaar 1815 ..............................................................................................................................................................................10
sociaal-economisch: industriËle revolutie – 1815 ..........................................................................................................11
Engeland ............................................................................................................................................................................................... 11
Take off: unieke combinatie van factoren in engeland............................................................................................................... 12
Take off: sociale gevolgen................................................................................................................................................................. 12
industriële revolutie buiten engeland ............................................................................................................................................ 14
de sociale gevolgen op het continent: zoals in Engeland........................................................................................................... 15
Evaluatie van eerste indrustiële revolutie +/- 1815.................................................................................................................... 15
Cultureel: verlichting en romantiek - 1815 ........................................................................................................................15
Verlichting rond 1815 ....................................................................................................................................................................... 15
Verlichting & romantiek à zie vorige les..................................................................................................................................... 16
Kerk en zingeving rond 1815 .......................................................................................................................................................... 16
Maatschappijwetenschappen rond 1815 ....................................................................................................................................... 16
politiek: Van Revoluties naar rechtsstaat – 1815 ...........................................................................................................16
Vooraf: glorious revolution 1688 ................................................................................................................................................... 16
1776: Amerikaanse revolutie................................................................................................................................................... 16
1789: Franse revolutie ................................................................................................................................................................ 18
aanleiding .............................................................................................................................................................................................. 18
10 jaar revolutie ................................................................................................................................................................................. 18
16 jaar napoleon ................................................................................................................................................................................. 20
Franse revolutie evaluatie ................................................................................................................................................................ 20
De restauratie na de franse revolutie ...................................................................................................................................22
België 1830: revolutie & onafhankelijkheid ...................................................................................................................... 22
Europa: alweer revoluties: 1848 ..............................................................................................................................................24
Buitenland: europees machtsevenwicht na 1815 ........................................................................................................................ 24
DE HISTORIEK VAN HET SOCIAAL WERK ..................................................................................... 25
PPT 3 – REVOLUTIONAIRE 19DE EEUW – SOCIALE KWESTIE EN START SOCIAAL WERK ..................................................... 25
Canon ........................................................................................................................................................................................................25
Introductie ................................................................................................................................................................................................25
Sociaal werk in de revolutionaire 19e eeuw ......................................................................................................................25
een tijdperk van revoluties ....................................................................................................................................................... 26
1
, De sociale kwestie ........................................................................................................................................................................ 26
opkomst arbeidersbewegingen – tegenreactie industrialisering.............................................................................................. 26
Eerste kiemen van sociaal werk in gb en vs ..................................................................................................................... 28
PPT 4 – SOCIAAL WERK IN DE DEMOCRATISCHE 20STE EEUW .............................................................................................. 32
Introductie ........................................................................................................................................................................................... 32
Herhaling vorige ppt .......................................................................................................................................................................... 32
SW in de democratische 20ste eeuw .................................................................................................................................................33
Het interbellum .................................................................................................................................................................................33
Groei en bloei van sociaal werk na woii .............................................................................................................................35
Crisisjaren van de verzorgingsstaat: jaren 70 ...................................................................................................................37
Van verzorgingsstaat naar actieve welvaartsstaat: jaren 90....................................................................................37
Flashcard van volgende termen....................................................................................................................................................... 38
PPT 5 – SOCIAAL WERK IN DE ONZEKERE 21STE EEUW ......................................................................................................... 38
Introductie ................................................................................................................................................................................................38
Evolutie ................................................................................................................................................................................................. 39
Gedachte-experiment (rawls) ......................................................................................................................................................... 39
sociaal werk in de actieve welvaartsstaat ..........................................................................................................................39
Begrippen ............................................................................................................................................................................................. 43
commercialisering en vermarkting van sociale diensten is NIET nieuw! .............................................................................. 44
tendering in antwerpen..................................................................................................................................................................... 44
casus ‘de vaart’ 2016 – 2017 ........................................................................................................................................................... 45
EERSTE SPOOR: ACTIE................................................................................................................................................................... 45
waar komt het vandaan? kritiek op sw / middenveld ................................................................................................................ 45
argumenten pro vermakting ............................................................................................................................................................ 45
Kritische vragen bij vermarkting ..................................................................................................................................................... 46
Hoe kan sociaal werk hiermee omgaan? ...................................................................................................................................... 46
samengevat: sociaal werk in een neoliberale samenleving ........................................................................................................ 46
flashcards van termen ....................................................................................................................................................................... 47
DE WELVAARTSSTAAT ...................................................................................................................... 47
PPT 6 – FOCUS OP DE WELVAARTSSTAAT – DE MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT VAN HET SOCIAAL WERK ..................... 47
Wat is de welvaartsstaat? ............................................................................................................................................................47
Hoe werkt de welvaartsstaat? ...................................................................................................................................................48
ARTIKEL: WIE WORDT WARM VAN ACTIVERING? .................................................................................................................. 51
PPT 7 – UITDAGINGEN VAN DE WELVAARTSSTAAT ............................................................................................................... 52
Enkele uitdagingen voor de welvaartsstaat .....................................................................................................................................52
IDEOLOGIE ALS BASIS VAN SOCIAAL BELEID ............................................................................. 57
SAAMO: IEDERS STEM TELT ........................................................................................................................................................ 57
PPT 8 – IDEOLOGIEËN – SOCIAAL BELEID ................................................................................................................................ 58
definitie ..................................................................................................................................................................................................58
5 ideologieën om te starten........................................................................................................................................................59
Liberalisme ....................................................................................................................................................................................... 59
Socialisme ......................................................................................................................................................................................... 60
Conservatisme................................................................................................................................................................................ 62
nationalisme .................................................................................................................................................................................... 62
ecologisme........................................................................................................................................................................................ 63
Links – rechts à breuklijnen ......................................................................................................................................................64
4 breuklijnen........................................................................................................................................................................................ 64
Politiek spectrum ............................................................................................................................................................................... 66
Het ‘cordon sanitaire’ ....................................................................................................................................................................... 67
PPT 9 – IDEOLOGIEËN: DE MAATSCHAPPELIJKE CONTEXT VAN HET SW (DEEL 2) ............................................................ 67
actuele ontwikkelingen .................................................................................................................................................................67
Hoe migratie echt werkt (hein de haas)..............................................................................................................................69
Op weg naar verkiezingen – meer in periode 4 ..............................................................................................................71
PPT 1 - 1750 EINDE STANDENSAMENLEVING – AANLOOP REVOLUTIES
- 1750: Ancien Régime = standensamenleving à totaal anders dan NU
- USA: standen hebben nooit bestaan
- België: standen afgeschaft in 1830 (geboorte van België, België als rechtstaat)
Overal in Europa is er een standenmaatschappij in 1750. De structuur van de SL is
opgebouwd rond 3 standen: adel, clerus, burgerij. De burgerij zijn vooral de handelaars in de
steden. De boeren en lijfeigenen komen niet voor in het driestandenmodel.
Geboorte bepaalt in welke stand je zal leven: de zoon van een edelman is voor de rest van zijn leven
edelman. De zoon van een ambachtsman in de stad zal zelf ambachtsman worden,… Elke stand heeft
andere rechten en plichten. Hoe lager de stand, hoe meer plichten en hoe minder rechten…
à De standenmaatschappij betekend dat er juridische ongelijkheden zijn tussen mensen. Die juridische
ongelijkheden vertalen zich in een sterke socio-economische ongelijkheid.
GRONDWET 1830
Er is in de staat geen onderscheid van standen: alle Belgen zijn gelijk voor de wet à in theorie!! Dit was
bij de ‘geboorte’ van België uiterst progressief, een totale verandering van de maatschappij! = een breuk
met de standensamenleving van het Ancien Regime
NU
- Juridische gelijkheid tussen alle burgers in België → geen reële gelijkheid, wel op wettelijk vlak
§ ‘De ene is niet beter dan de andere’ à dit is dus totaal anders dan in de
standensamenleving
- Eén overheid + één centraal bestuur
- Wetten gelden voor alle burgers én overheid
TOEN, 1750, ANCIEN RÉGIME
ADEL EN CLERUS (= GEESTELIJKEN)
- Wetten speciaal voor hen
- Aparte relatie met de vorst
3
, - Geen belastingen
- Eigen rechtbanken, ze zijn zelf rechter à = geen objectieve rechtspraak
ELKE STAD
- Heeft eigen wetten, rechtspraak, fiscaliteit
- Heeft eigen bestuur
- Adel en vorst moeten onderhandelen met de stad
- Binnen de stad had je economisch gezien de handelskapitalisten en ambachten in stadsbestuur
- Laagste strata (laag in de samenleving): hadden geen burgerrechten
à Steden waren vernieuwend, er ontstond handel
ELKE AMBACHT
(slagers, bakkers, kappers …)
- Heeft eigen regels en wetten die passen in de wet van de stad
1750: GLOBAAL BEELD VAN POLITIEKE INSTITUTIES
- Vorst = onderhandelen over beleid met adel, clerus en burgerij
§ Ad hoc (= voor dit geval) bepaald door MACHTSVERHOUDINGEN van dat moment
- Clerus = geestelijken
- Adel = grondbezitters
- Burgerij (steden) à = ambachtslieden en handelskapitalisen
- Boeren, knechten, loonarbeiders, meeste ambachtslui
§ Onderlaag buiten politieke structuren
§ Geen macht, geen rechten, totale willekeur
STANDEN IN OOST-EUROPA – 1750
- Landbouwgebied
- Gigantisch grootgrondbezit bij de adel: extreme grootgrondbezitters → oppermachtig
- Adel kiest vorst voor buitenlands beleid
- Vorst heeft verder weinig macht à lag bij grootgrondbezitters
§ Helemaal anders dus dan het grote Franse rijk hier op dat moment à zij hadden een
absolute vorst die alle macht had
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller anneliessoens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.26. You're not tied to anything after your purchase.