Nederland – Deel 1
(1948-2008)
Waardoor veranderen de maatschappelijke verhoudingen in Nederland van 1948
tot 1978?
Kenmerkende aspecten:
- De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep
van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van
een atoomoorlog.
- De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie
in de wereld.
- De eenwording van Europa.
- De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de
20e eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele
veranderingsprocessen.
- De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen.
Voorgeschiedenis
- Verzuiling
o 19e eeuw: kiesrechtkwestie, schoolstrijd en sociale kwestie
o Groepen tegenover elkaar > zuilen
Katholiek
Protestanten
Socialisten
Liberalen/rest
Streven naar emancipatie
’40 – ‘45
- Verzuilde organisatie door bezetter samengevoegd
o Gezamenlijke misère (hongerwinter)
o Tijdens oorlog geen sprake van verzuiling
Wederopbouw
- 3 vormen nodig:
o Fysiek: NL in puin
o Maatschappelijk: weinig vertrouwen in medemens
o Economisch: weinig welvaart
Politiek
- Tijdens WOII-regering in Londen
o Premier Pieter Sjoerds Gerbrandy
o Regeren zonder parlement
- Kabinet stapt na bevrijding op
o Noodkabinet aangesteld door koningin > Schermerhorn &
Drees
o Kabinet: SDAP, RKSP en VDB
o 16 mei ’46 > verkiezingen
1
, Doorbraakgedachte
- Politieke leiders willen vernieuwing
o NVB mislukt
o NL’ers willen terug naar eerdere organisaties
- Verzuiling keert terug
Verziekingen 1946
- Kabinet Beel I: KVP en PvdA
o Rooms-Rode coalitie
Confessionelen en socialisten werken niet eerder samen
Willem Drees
Marshallplan
- Eind 1947: productie NL op vooroorlogsniveau
- Marshallplan
o Deels lening/deels gift
$1,1 miljard > voorwaarden:
Europese samenwerking
’49: Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
’51: EGSK
NL kiest partij, niet langer neutraliteitspolitiek
Demografische ontwikkeling
- ’48: vreugde bevrijding
o Geboortegolf
Babyboom
Economische groei jaren ’50 en ‘60
- Door:
o Marshallhulp
o Economisch herstel BRD > wirtschaftswunder
o Aardgas Groningen
- Politiek beleid
Wederopbouw: Drees en sociale partners
- Samenwerking politiek, bedrijfsleven en burgers uit
verantwoordelijkheidsgevoel:
o Werkgevers akkoord met meer winstbelasting
o Geleidde loonpolitiek
o Overheid gebruikt extra geld uit:
Fysieke wederopbouw
Opzetten sociaal vangnet
’57: Algemene Ouderdomswet (trekken van Drees)
Maakbare samenleving
- De mate waarin de maatschappij door overheidsingrijpen
fundamenteel veranderd kan worden
o Rooms-rode coalitie:
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller examenklashavo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.