Samenvatting over infectieziekten voor het vak Medisch Biologie. Dit onderwerp wordt besproken in het tweede leerjaar, periode 1, in de opleiding HBO-Verpleegkunde.
HC MB Week 3 Infecteezekken, allergze en skoornzssen zn de afweer
‘Klinische pathologie, Heycop’.
Hoofdskuk 4 Afweer/onskekzng
Inlezdzng
Vanaf de geboorte is een mens besmet met mzcro-organzsmen. Op de huid en in darmen
komen altid bacteriën voor, die commensalen worden genoemd. Het afweersysteem
voorkomt dat deze en andere micro-organismen in (diepere) weefsels gaan leven. Alle
weefsels onder huid en sliimvliezen ziin dankzii immuunsysteem gewoonliik steriel. Maar als
de lokale barrières doorbroken ziin, of als de afweer verzwakt is, dan kunnen zelfs
commensalen het lichaam binnendringen. Weefselschade roept een ontstekingsreacte op.
Als deze komt door micro-organismen heet dat een infecte.
4.1 Afweer
Micro-organismen komen 3 vormen van afweer tegen:
1. Lokale barrières aan het lichaamsoppervlak.
2. Fagocytose (aspecifek)
3. Immunoglobulinen (specifeke afweereiwiten)
Lokale barrzères
Trzlharen in de gezonde luchtwegen zwiepen sliim met micro-organismen voortdurend
richtng keel. Vervolgens wordt de ziektekiem uitgehoest of ingeslikt.
Maagzuur zorgt voor zo’n sterk euur mzlzeu, dat slechts enkele zuurvaste bacteriën daar
kunnen overleven. In de vagina leven bacteriën die melkzur maken en daardoor een zuur
milieu creëren, wat beschermt tegen andere micro-organismen.
Als pathogenen (ziekteverwekkers) toch door de eerste barrière heenbreken, komen ze in
het inwendige milieu terecht.
Aspeczfeke afweerk Fagocytkose
Granulocyten en monocyten/macrofagen kunnen zich uit ontstoken vaaties wurmen om in
allerlei weefsels micro-organismen te fagocyteren. Dit houdt in dat het micro-organisme
opgenomen wordt in de afweercel, die het vervolgens afreekt met enzymen. Granulocyten
en macrofagen ziin snel, ze kunnen meteen allerlei indringens ophappen. Deze vorm van
afweer heet aspecifek, omdat veel soorten micro-organismen uitgeschakeld kunnen
worden. Granulocyten en macrofagen ziin het hele leven paraat om indringers op te ruimen.
Frequente kortdurende infectes zonder dat er sprake is van toegenomen besmetngskans
of verzwakte lokale barrières kunnen komen door verstoorde fagocytose. Met name het
aantal granulocyten in bloed geef aanwiizingen over het functoneren van de fagocytose.
Speczfeke afweerk zmmunoglobulznen
Binnengedrongen ziekteverwekkers en afwiikende cellen komen in contact met de specifeke
afweer. Het gaat om lymfocyten, die per stuk of kloon daarvan slechts één soort antgeen
(lichaamsvreemde stof) aanvallen. Deze reageren op:
- Indringers zoals bacteriën of virussen.
- Abnormale lichaamscellen, zoals kankercellen of cellen met een virus erin.
Lymfocyten circuleren via bloed en lymfe door het lichaam. Ze kunnen net als granulocyten
uit bloedvaten treden om micro-organismen en beschadigde weefsels op te ruimen.
, Lymfocyten reageren op een indringen of onbekende stof met een zmmuunrespons. Deze
specifeke afweerreacte komt bii een eerste contact met een antgeen pas na dagen op
gang. Een lymfocyt of kloon daarvan kan duizenden micro-organismen of abnormale cellen
aanvallen. Je hebt T- en B-lymfocyten ↓.
T-lytmfocytken
Elk T-lymfocyt kan één specifek antgeen herkennen. Er ziin verschillende T-lymfocten,
onder andere:
Coördinerende T-lymfocyten:
- T-helpercellen
- T-suppressors
De coördinerende T-lymfocten helpen bii het reguleren van de immuunrespons.
T-helpercellen stmuleren de immuunrespons en T-suppressors onderdrukken de
immuunrespons.
- T-geheugencellen
T-geheugencellen worden gemaakt nadat het lichaam voor het eerst in contact is gekomen
met een bepaalde ziekteverwekker. Vervolgens bliiven de T-geheugencellen als het ware op
de reservebank totdat dezelfde ziekteverwekker weer in het lichaam terechtkomt. Dan
zorgen de T-geheugencellen ervoor dat de ziekteverwekker snel en grondig wordt
uitgeschakeld, voordat ie ziek wordt.
HIV infecteert T-helpercellen, maar laat T-suppressors onaangetast. Hierdoor wordt de
immuunrespons als het ware ‘uitgezet’; geen stmulate van de immuunrespons, wel
onderdrukking. Pathogenen die normaal gesproken ongevaarliik ziin kriigen dan vrii spel en
zorgen voor levensbedreigende infectes.
B-lytmfocytken
Als B-lymfocyten een antgeen opmerken, produceren ze klonen die dezelfde
immunoglobulinen (antstofen) produceren. Die klonen heten plasmacellen en ze
produceren per stuk duizenden afweereiwiten. Die immunoglobinen vallen biipassende
antgenen op de micro-organismen aan. Die kunnen samen met complement (ander eiwit)
ongewenste cellen doden. En micro-organismen bedekt met antstofen worden sneller
gefagocyteerd. Lymfocyten geven indringers dan een soort merkteken, waardoor
granulocyten en plasmacellen ze sneller ophappen.
Ook B-lymfocyten maken geheugencellen, waardoor de tweede keer dat ie in contact komt
met dezelfde ziekteverwekker de reacte veel sneller is.
4 vormen van speczfeke zmmunzkezk
Er ziin 4 manieren om immunoglobulinen te verkriigen:
Nakuurlzjke passzeve zmmunzkezk houdt in dat de baby immunoglobulinen
(antstofen) van de moeder ontvangt via placenta of borstvoeding. Dit beschermt
een paar maanden tegen ziekten waartegen de moeder al immunoglobulinen
gevormd heef. Het kinderliike afweersysteem is bii dit type immuniteit niet actef.
De antstofen, afomstg van de moeder, verdwiinen na enkele maanden.
Bii kunskmatge passzeve zmmunzkezk kriigt de patënt antstofen ingespoten, zoals
ant-Hepatts-immunoglobulinen. Passieve immuniteit beschermt onmiddelliik, maar
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Mijke1996. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.
