Summary
Samenvatting Aantekeningen colleges Nieuwere Letterkunde
- Course
- Institution
- Book
Hier vind je de aantekeningen van de zeven colleges van literatuurgeschiedenis nieuwere letterkunde.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: nielslipmann • 5 year ago
Seller
Follow
louisevlaar
Reviews received
Content preview
College 1Nederlandse negentiende-eeuwse literatuur voor 1880
Idealiserend:
- Literatuur moest moralistisch zijn, de mens verhefen
- De held wordt na de nodige ontberingen voor zijn deugdzaamheid beloond en de
schurk krijgt zijn verdiende loon.
Typerende onderwerpen
- God
- Huiselijkheid
- Vaderland
Andere typisch Nederlandse negentiende-eeuwse genres
- Realistische schetsen (werkelijkheid om je heen zo precies mogelijk beschrijven ->
VB Camera Obscura)
- Humoristische teksten (piet- agoras)
- Historische roman (avonturenroman (= spannend verhaal), idealiserende
avonturenroman (= idealiseren van het verleden voor het heden)
Kloos’ inleiding bij de gedichten van Perk (1882)
- Kloos en Perk kennen elkaar van school. Perk schreef gedichten over een meisje
Mathilde (ontmoet op reis). Perk en Kloos zijn vrienden. Perk overleed aan de
vliegende tering. Kloos bundelde de gedichten van Perk over Mathilde
- Poëzie is ‘hard’ en niet zo zacht en lief als de dominee dichters laten lijken
De ‘Beweging van Tachtig’
Kunst/literatuur staat volledig in dienst van de schoonheid. (L’art pour l’art)/kunst heeft
genoeg aan zichzelf
- De Nieuwe Gids (1885)
- ‘Grassprietjes’ (1885) Cornelis Paradijs/ Van Eeden
- ‘Julia’ (1886) Guido/Kloos/Verwey
- De onbevoegdheid der Hollandsche literaire kritiek’ (1886)
Slogans
Kloos’ “Inleiding” bij de gedichten van Jacques Perk
- “Vorm en inhoud zijn één” (= brengt precies over wat jij wil zeggen)
- “Poëzie is stemmingskunst: “aan de stemmingen kent men de ziel” (= brengt
precies jouw gevoelens over)
- “Poetry is imaginative passion” (= alleen jij kan uiten hoe je je voelt, omdat
niemand anders precies voelt wat jij voelt (-> authentiek)).
College 2
19e eeuw
Dominee dichters schrijven gedichten en proza
- Proza: idealiserend -> moest leerzaam zijn
Tachtigers reageren vooral negatief op de gedichten van de dominee dichters
Naturalisten reageren vooral negatief op verhalen en romans van de dominee dichters
Historische achtergrond van periode tussen 1880 en 1945
- Verzuiling
- Kolonie/ethische politiek/imperialisme
- 1914-1918 WO 1
- Moderne stad
- Interbellum
- Economische malaise van de jaren 30
- 1940-1945 WO 2
De opkomst van het naturalisme in Nederland
1860: Volgens Taine is de mens in zijn ontwikkeling afhankelijk van de volgende drie
determinerende factoren: race, milieu en moment. Op basis daarvan zijn voorspellingen
te doen.
, - 1870: Zola en de gebroeders De Goncourt verwerken Taines inzichten in literair
werk.
- 1875: Jan ten Brink maakt jonge Nederlandse schrijvers bekend met Zola en de
gebroeders De Goncourt.
- 1879: Emants publiceert ‘Een drietal novellen’
- 1885: Cooplandt publiceert ‘Uit het leven’
- 1886: Netscher publiceert ‘Studie’s naar het naakt model’
- 1888: ‘Een liefde’, ‘Eline Vere’, ‘Jufrouw Lina’
Kenmerken naturalistisch proza
- De hoofdpersonen zijn geen modellen van deugd, maar nerveuze gestellen.
- Hun karaktereigenschappen zijn erfelijk bepaald
- Het gaat over ontnuchtering.
- De burgerij wordt gehaat.
- Seksualiteit wordt openlijk beschreven.
- De schrijver oordeelt niet.
- Het verzoenende einde ontbreekt.
Van naturalistisch proza naar modernistisch proza
In de eerste paar decennia van de 20e eeuw verliest het naturalisme zijn scherpe kantjes:
- Duister pessimisme wordt lichte melancholie
- Er is ruimte voor een happy end
Dit ‘damesproza’ schreeuwt om een ander type literatuur: modernistisch proza
Kenmerken modernistisch proza:
- Hoofdfiguren zijn twijfelaars
- De werkelijkheid is onkenbaar, de brokstukken probeert de auteur tot een eenheid
te smeden
- Het innerlijk leven van de personages staat centraal
Het gevoel tijdens het interbellum
“Wij leven in een bezeten wereld. En wij weten het. Het zou voor niemand onverwacht
komen, als de waanzin eensklaps uitbrak in een razernij, waaruit deze arme Europese
mensheid achterbleef in verstomping en verdwazing, de motoren nog draaiende en de
vlaggen wapperende, maar de geest geweken.”
(J. Huizinga, In de schaduwen van morgen, 1935)
College 3
Voor 1880
- Proza: dominee dichters, historische roman, realistische schets, humoristische
tekst -> Deugd staat centraal
- Poëzie: wordt veranderd door de tachtigers
- Proza en poëzie: dominee dichters over huiselijkheid, vaderland en God:
idealiserend
De tachtigers: poëzie
- Schoonheid staat centraal
- Uitspraken dominee dichters zijn onzin
- Kunst is je eigen expressie: niemand anders voelt zoals jij je voelt
Proza verandert ook door de Naturalisten
- Determinerende factoren bepalen hoe iemand leven eruitziet: ras, milieu en
moment: moment (tijd waarin je opgroeit), milieu (klasse waarin je opgroeit), ras
(afkomst: bijv. genetische afwijking).
- Deprimerend en somber
Reactie op de naturalisten: damesproza
- Lichte melancholiek
- Happy end
Modernisme
- Innerlijk leven: gedachten en gevoelens vanuit een personages kennen
- Twijfelaars
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisevlaar. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now