3.1 Wat is een relatee
3.1.1 Bestemming, probleem en uitkomst
Relates zijn ontzetend belangrijk. ee bent gemaakt om relates te hebben. ee zult altjd andere
mensen nodig hebben bij het bereiken van doelen in je leven. Maar het aangaan en onderhouden
van relates lijkt problematsch. Veel van de problemen die je tegenkomt zijn in relates ontstaan.
Psychische klachten beginnen vaak pas tussen je 18 e en 25e levensjaar. In deze periode veranderen
jongeren heel veel. Ongezonde relates veroorzaken psychische klachten.
Vier dimensies van relatess
Feiten:
Gebeurtenissen die samenhangen met iemands levensverhaal. (Ras, sekse, religie, geboorte, sterfe
en ziekte). Objectveerbare eiten die relatonele gevolgen kunnen hebben.
Individuele psychologie:
De vermogens die iemand heef ontwikkeld (en in welke mate) om op een volwassen manier relates
aan te gaan. De meeste psychische gevolgen zijns vertrouwen, verantwoordelijkheid nemen,
identiceren en samenwerken. Wie deze vermogens bezit is in staat gezonde relates aan te gaan en
te onderhouden.
Systemen van transactonele patronen:
De invloed van hoe mensen zich tot elkaar verhouden. Door systemen waarvan je deel uitmaakt,
door je posite in de communicate en hoe mensen gewend zijn om met elkaar te communiceren.
Relatonele ethie::
Mensen komen in beweging door wat zij als rechtvaardig o onrechtvaardig ervaren in hun geven en
nemen. Iets wat in je eigen gezin heel normaal is. Dit laat zien hoe mensen zich ontwikkeld hebben
en hoe zij voor een ander van betekenis willen zijn.
Deze vier dimensies hebben allemaal invloed op de manier hoe mensen zich in relates gedragen.
3.1.2 Werkplaats
De relate is voor veel mensen een bestemming, een doel. Iets heel belangrijks waarvoor zij zich
inzeten. Deze inzet is hard nodig en lijkt soms niet genoeg. Veel problemen waar mensen mee
komen zijn ontstaan in relates. Relate is slechts een middel om doelen te behalen. Relate is meer
een plaats waaruit en waarbinnen je werkt.
Er zijn twee soorten ervaringen in de werkplaatss
Doorma:en:
De cliënt kan de situate waarin hij terecht is gekomen o het probleem dat hij heef doormaken. De
cliënt kan samen met jou beleven wat er echt aan de hand is. ee kijkt samen naar de huidige situate.
Deze zijns kijken, zien en voelen.
Door samen te kijken observeer je de huidige realiteit. Het waarnemen wat er is. Bij zien o bewust
worden help je de realiteit met zichzel te verbinden.
Bij voelen gaat het er om dat de cliënt op gevoelsniveau ervaart wat dit betekend en wat de
consequentes hiervan zijn. Met deze gevoelens zal de cliënt de waarheid onder ogen zien.
Oefenen:
ee kan je cliënt helpen om ervaringen op te doen die leiden tot nieuwe inzichten. Hierdoor moet
iemand soms opnieuw leren voelen wat hij ervaart. En ook zien welke gedachten hij vanuit zijn
ervaringen heef ontwikkeld.
Het opnieuw contact maken met zichzel en dan met de ander. Zo ontwikkelt hij zijn psychologische
vermogens. Zo leert hij gezonde relates aan te gaan. Dit zal voor de cliënt spanning oproepen.
Daarom zal de cliënt eerst op jou oe enen. Bijvoorbeeld voor het oe enen in contact maken,
kwetsbaar durven zijn en boos worden. Dit betekent dat jij als helper kwetsbaar het contact in moet
durven gaan.
Het is nodig om hun verhaal ook met andere te doorleven. Dat geldt ook voor het oe enen van
relatonele vermogens. De cliënt geef dan zel aan bij wie hij dit wilt doen. Hierna is het belangrijk
om in het volgende gesprek met elkaar terug te kijken op de ervaringen die de cliënt heef opgedaan.
, Basisboek luisteren en spreken hs3
Bang voor a wijzings
Gebeurtenis Gedachten Gevoelens Gedrag
Als ik een out Die boosheid betekend Als ik een out maak Als ik een out
Maak wordt mijn dat hij mij ongeschikt word ik bang. maak probeer
baas boos. vindt. ik dat te verbergen.
Elke keer als hij iets out doet laat jij merken dat dit oké is. Hij ervaart dat het oké is om outen te
maken. eij daagt hem uit om dit ook bij anderen te doen waarbij hij zich veilig voelt.
3.2 Hoe bied je de ander een relate als werkplaatse
De relate is een plaats waar de ander kan doormaken wat voor zijn ontwikkeling goed is.
3.2.1 Werken aan je grondhouding
ee grondhouding is ontzetend belangrijk. Dit is de manier waarop en van waaruit je de relate
aanbiedt.
Drie voorwaarden van basishouding als helpers
Empathie: Het openstellen voor de emotonele ervaring van de ander en je erdoor te laten raken.
Empathie dient de veiligheid en verbondenheid als deze oprecht is.
Onvoorwaardelij:e acceptate: Dit gaat vooral om wat de cliënt denkt, voelt en beleef. Als het jou
lukt zijn gedachten, gevoelens en beleving te accepteren, de ander leert zijn eigen gedachten,
gevoelens en beleving te accepteren. Zo leert hij open te zijn.
Benodigdheden om open in een relate te staans
Overwicht: dat je op een rustge manier een gelijkwaardigheid eist.
Eenvoud: dat je jouw eigen kwetsbaarheid, geraaktheid, beperktheid durf te laten zien uit te
spreken waar de ander kan helpen.
Respect: dat je grenzen durf te trekken en uit te spreken.
Het tegenovergestelde van deze drie voorwaarden zijns superioriteit, arrogante en autoriteit.
Congruente: Het echt zijn van de helper tegenover de cliënt. Het is nodig dat je verbaal en non-
verbaal oprecht bent tegenover de ander. Zo leert hij dat de binnen-en buitenkant identek kunnen
en mogen zijn.
Het is nodig om toe te geven en te onderzoeken dat er in je houding allerlei onzuiverheden,
gevoeligheden en tekorten ziten, zodat je deze kunt veranderen. Anders kunnen ze je fink in de weg
staan tjdens gesprekken met je cliënt. Het is niet het a wijzen wat niet goed is, maar het op een
begripvolle manier aanvaarden dat je met je basishouding bezig bent. Het is nodig om in gesprekken
te ervaren hoe jij je innerlijk tot de ander verhoudt, wat daarin jouw neigingen zijn en wat jij nodig
hebt om vanuit een gezonde basishouding met de ander samen te werken.
3.2.2 A stand en nabijheid
Helpen vraagt een subtele balans tussen emotonele betrokkenheid en de tegelijkertjd nodige
aanwezige nuchtere bewustheid van de situate, omstandigheden en gevoeligheid van de cliënt. Een
balans tussen nabijheid en a stand. Een manier om dit te leren en er gevoel voor te krijgen, is het
bewust verkeerd doen. Dus te dichtbij komen o te veel a stand houden. Het gaat er om dat je tussen
deze twee polen leert te bewegen.
Er zijn vier manieren waarop helpers zich tot cliënten verhouden, manieren die gekenmerkt zijn door
te veel o te weinig (Bosma, 1993).
Hij noemt dit ‘Relatevormenns
- Hoe en in hoeverre je de ander wilt aanvaarden.
- Hoe en in hoeverre je aan de innerlijke ervaring van de ander wilt deelnemen.
- Hoe en in hoeverre je het gedrag van de ander wilt beïnvloeden.
- Hoe en in hoeverre je over de werkelijkheidsbeleving van de ander reëel wilt zijn.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller esmay1999. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.
