DE PERSOON MET DEMENTIE
Het gevolgenmodel
Inleiding
In het gevolgenmodel willen we mensen met dementie autonoom laten
functioneren. Dat is de kern van het model.
Verstoorde informatiewerking
Dementie kan worden opgevat als een proces waarbij de informatieverwerking
door de hersenen steeds minder efficiënt verloopt en steeds meer verstoord
geraakt.
Er zijn 4 grote stadia in het verwerken van informatie waarbij de
dementerende oudere problemen ondervindt.
Verstoorde input: informatie wordt niet waargenomen en begrepen.
Verstoorde opslag: er zijn 4 geheugensystemen. Bij dementie is het
werkgeheugen en episodisch geheugen verzwakt.
o Werkgeheugen: selecteert nieuwe info, wat belangrijk is en moet
bewaard worden.
o Langetermijngeheugen: info permanent bewaren voor een lange tijd.
De opslagcapaciteit lijkt onbeperkt, maar het verloopt moeizaam.
o Episodisch geheugen: vorm van LT-geheugen waarin persoonlijke
info opgeslagen wordt.
o Semantisch geheugen: opslag van algemene kennis (bv. woorden,
grammatica, rekenregels enz.).
o Procedureel geheugen: opslag van vaardigheden die we op een
repetitieve wijze hebben aangeleerd en automatisch gebruiken (bv.
fietsen, veters vast maken enz.).
Verstoorde verwerking: kwalitatieve wijzigingen in het denken en
cognitieve vertraging.
o Moeilijk abstract redeneren, nadenken over hypothetische
problemen, elementen van een beslissing afwegen en tot een
beslissing komen.
o Concreet-operationeel denken neemt af.
o Nood aan meer tijd om info te verwerken en om te zetten in output.
Verstoorde output: taal- en actie.
o Taal- en spraakproblemen: zich slecht uitdrukken, blijven herhalen
van woorden (perseveren), niet kunnen schrijven, apraxie, mobiliteit
gaat achteruit enz.
Realiteitsoriëntering (R.O.)
= aanbieden van informatie de oriëntatie ondersteunt en de dementerende
betrekt op de realiteit door die realiteit zo concreet mogelijk te maken.
Doelen
Primair doel: het verminderen van verwardheid gelijkgesteld aan
desoriëntatie.
, Secundair doel: bevorderen van een meer autonoom functioneren en
daardoor een groter geluksgevoel of welzijn.
Voorbeelden
Bewegwijzering, naamborden voor bewoners en personeel, datumklokken,
wc-deur in een opvallende kleur schilderen, veelvuldig noemen van een
naam, telkens zeggen wat er gaat gebeuren, zeggen hoe laat het is enz.
Realiteitsoriëntering steunt op drie pijlers of onderdelen
ROH – realiteitsoriënterende houding: attitude van het personeel
ROB – realiteitsoriënterende benadering: benadering van
dementerenden gedurende 24 uur.
ROT – realiteitsoriënterende training: dit kan in groep, maar ook
individueel. Het is gericht op het herstellen van contact met de realiteit.
Het psychosociaal model
Inleiding
De focus van therapeutische mogelijkheden wordt verschoven naar begeleiding
en ondersteuning van de persoon met dementie.
Validation – FEIL
= iemand in zijn waarde laten, zijn waarde als mens bevestigen.
Belevingen van de ouderen worden niet ontkend, gecorrigeerd of
genegeerd. Ze worden toegelaten en bevestigd, ongeacht hun
waarheidsgehalte.
De hulpverlener probeert de oudere niet langer naar diens wereld terug te
halen.
Validationtechnieken
= om angst bij de persoon met dementie te verminderen (niet elke techniek is
nuttig in elke fase).
Centreren: eigen spanning en emoties als hulpverlener loslaten.
Parafraseren: aansluiten bij onderliggende ervaringen en gevoelens.
Vertrouwen opwekken
Polariteit
Reminiscentie: verleden duidelijker oproepen door vragen te stellen.
Oprecht intiem oogcontact: mogelijkheid tot een echte ontmoeting.
Stemgebruik
Bewegingen nadoen
Aanraking: dit kan soms herinneringen oproepen en wordt als aangenaam
ervaren.
Muziek: ouderen die zich bevinden in stadium van herhaalde bewegingen
en spraakvermogen hebben verloren, kunnen vroegere liedjes vaak
meezingen.
Progressively Lowered Stress Treshold (PLST)
= theoretisch model voor het verklaren van gedrag van de persoon met
dementie.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller serhatkl. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.83. You're not tied to anything after your purchase.