Summary
Samenvatting artikelen leer- en onderwijsproblemen
- Course
- Institution
Samenvatting van alle artikelen met handige afbeeldingen
[Show more]
Seller
Follow
senneidsardi
Reviews received
Content preview
Samenvatting stof leer- en onderwijsproblemenCollege 1
Artikel: PO-raad – ontwikkelingsperspectief in het onderwijs
Deel A basis – ontwikkelingsperspectief: voor wie, wat, waarom, wanneer en hoe?
Inleiding
In het ontwikkelingsperspectief (OPP) beschrijft de school de doelen die een leerling kan
halen. Het biedt handvaten voor onderwijsbehoeften.
Wet en regelgeving
Verplichte onderdelen van het OPP zijn
1. De verwachte uitstroombestemming van de leerling.
2. De onderbouwing van de verwachte uitstroombestemming – weergave
belemmerende en bevorderende factoren.
3. Een beschrijving van de te bieden ondersteuning en begeleiding en de afwijkingen
van het (reguliere) onderwijsprogramma.
🡺 Een goede voortgangsregistratie is vereist met minstens één jaarlijkse evaluatie voor
indien extra maatregelen.
Huidig toezicht- en waarderingskader inspectie
In het toezichtskader PO van de Inspectie van Onderwijs zijn momenteel voor het
basisonderwijs géén indicatoren opgenomen die zich specifiek richten op het werken met
een OPP. Er staat wel in hoe de inspectie werkt en wat het beoordeeld.
- Inspectie indirect aan de orde bij beoordeling van leerlingen met specifieke
onderwijsbehoeften en indicatoren over zorg. Leerlingen met specifieke
onderwijsbehoeften zouden meeste voortgang boeken als ze zolang mogelijk in
basisgroep blijven. (dit doen vele scholen echter wel) Dit mag pas als scholen kunnen
aantonen dat het een gevolg is van beperkte capaciteiten en niet door lage ambities
scholen.
Waarom werken met een ontwikkelingsperspectief?
Werken met een ontwikkelingsperspectief draagt bij aan het maken van een omslag van
volgen naar plannen. De school plant hierbij doelgericht onderwijs op basis van hoge
verwachtingen. Zo krijgen alle kinderen de kans om zich optimaal te ontwikkelen.
1. Een OPP is een planningsinstrument voor de leerkracht. (‘’Zitten we nog op koers of
hebben we te hoog of te laag ingezet?’’)
2. Met een OPP krijgen zowel school, ouders als de leerling zelf scherper in beeld waar
de leerling naar toewerkt om succesvol te zijn in de uitstroombestemming. 🡪
basisvaardigheden taal/ lezen en reken en/of sociaal-emotionele ontwikkeling,
gedrag en houding.
🡺 Scholen kiezen vaak voor ‘veilige uitstroombestemming’ die altijd wel gehaald wordt.
3. OPP is geschikt om met de ouders in gesprek te gaan over ontwikkeling (evaluatie).
Zo weten ouders tijdig wat een realistisch perspectief is voor hun kind. (nu pas op het
einde)
4. Bij OPP wordt in gesprek gegaan met het kind en niet over en tegen het kind.
5. OPP levert ook een belangrijke bijdrage aan een gerichte voorbereiding van de
leerling op de uitstroombestemming.
Uitgangspunten voor het werken met een ontwikkelingsperspectief
Uitgangspunten voor elke school gelijk, maar andere invulling:
1. Niet alleen de vorderingen van de leerling volgen en afwachten, maar juist doelgericht
een aanbod plannen.
2. Uitgaan van hoge, maar wel realistische verwachtingen en ambitieuze doelen
, 3. Aanpakken van (beïnvloedbare) factoren die de ontwikkeling en leren van de leerling
belemmeren.
4. Insteken op groepsonderwijs, voor intensivering van aanbod door verlengde
instructie, meer leertijd en extra verwerkingstijd.
5. Afstemmen en samenwerken met de leerling (actief betrokken) en ouders.
6. Systematisch monitoren en evalueren van de ontwikkeling, zowel
leergebied-specifiek als leergebieds-overstijgend.
7. Afstemmen en inbedden van het werken met OPP in interne en externe
ondersteuningsstructuur van de school.
8. Benutten van OPP bij informatieoverdracht tussen scholen – onderdeel
onderwijskundig rapport.
Elementen van een ontwikkelingsperspectief
Ontwikkelingsperspectief bestaat uit 3 onderdelen: het ontwikkelingsdeel, planningsdeel en
het evaluatiedeel. (onderstreept is verplicht !)
Ontwikkelingsdeel kan bestaan uit: beginsituatie/ instroomprofiel (beschikbare
gegevens), de factoren die de ontwikkeling belemmeren en bevorderen en de
leerontwikkeling o.b.v de behaalde resultaten.
Planningsdeel kan bestaan uit: uitstroombestemming van de leerling, geplande
vaardigheidsgroei en inhoudelijke doelen (tussendoelen), gepland uitstroomniveau
per leergebied en het aanbod om de gestelde doelen te bereiken
Evaluatiedeel: evaluatie aan de hand van behaalde scores of geplande
vaardigheidsgroei, periodiek bespreken met ouders, nagaan of inhoudelijke
tussendoelen zijn behaald.
Uitstroom bestemming en uitstroomniveau zijn niet hetzelfde. Het niveau geeft per leergebied
een aanduiding van vaardigheidsniveau, dit is disharmonisch als er voor verschillende
gebieden een verschillend niveau is. Er is één uitstroombestemming, deze keuze wordt
gemaakt o.b.v. uitstroomniveaus, belemmerende en bevorderende factoren en talenten en
interesses van de leerling.
Als er geen reden is om van reguliere programma af te wijken, kan het planningsdeel
beknopt zijn. Het gaat dan meer om de leergebied-overstijgende doelen ten aanzien van
sociaal-emotioneel functioneren, gedrag en/of werkhouding.
Voor welke leerlingen stellen we een OPP op: wat moet en wat mag?
Het samenwerkingsverband (wat valt onder basis- of extra ondersteuning?) kan verschillen:
- Accent op inzet van bovenschoolse expertise, dan richt het netwerk in op
voorzieningen en regelt de aard, omvang en bekostiging van voorzieningen.
- In een samenwerkingsverband waar is gekozen om de middelen laag in de
organisatie in te zetten, ligt het investeren in brede basisondersteuning voor de hand
en is extra ondersteuning smal gedefinieerd.
🡺 Alle leerlingen hebben een ontwikkelingsperspectief, voor sommigen is dit impliciet en
voor sommigen moet het uitgewerkt worden.
🡺 Er geldt: hoe breder de basisondersteuning en hoe sterker de kwaliteit van het
onderwijs, hoe minder leerlingen extra ondersteuning nodig zullen hebben. OPP is
voor als leerlingen ondersteuning nodig hebben die buiten basisondersteuning vallen.
Ook al kan het kind wel regulier onderwijs ontvangen. (scholen kunnen er wel voor
kiezen om alsnog OPP te maken)
🡺 Hoeveel OPP’s er moeten worden opgesteld op een school hangt af van
samenwerkingsverband – hoe breed of smal men basisondersteuning en extra
ondersteuning definieert.
,Wanneer een ontwikkelingsperspectief opstellen?
Scholen moeten binnen 6 weken een OPP opstellen voor leerlingen die extra ondersteuning
ontvangen. Daarbij mag verwachte uitstroombestemming later nog worden verfijnd.
- Vooral bij jonge kinderen is het vaststellen van een OPP lastig. De ontwikkeling
verloopt hier nog erg grillig en met zekerheid voorspellingen doen is daarom lastig.
Daarom is het belangrijk om de leerling zo lang mogelijk bij het reguliere aanbod te
houden.
🡺 Scholen moeten eerst intensiveren en pas later, indien nodig, dispenseren. Dus
basisaanbod intensiveren. (instructie- en verwerkingstijd vergroten) Pas als dit
onvoldoende resultaat heeft breekt het moment aan dat de doelen die niet essentieel
zijn voor uitstroombestemming te laten vallen. Dit moet niet te vroeg, want dan
worden mogelijkheden geblokkeerd.
Wie stelt het ontwikkelingsperspectief op?
Samen met de leerkracht neemt de intern begeleider een centrale positie in bij het opstellen
van het OPP. De intern begeleider maakt een beknopt toverzicht op basis van recente
gegevens die relevant zijn voor OPP, zoals bevorderende en belemmerende factoren en
omgeving. Samen met leerkracht werkt de intern begeleider het OPP verder uit binnen de
afspraken van de zorgstructuur in de school en het samenwerkingsverband van de school.
- Leerkracht is uitvoerder van het OPP en is verantwoordelijk voor onderwijs leerling.
Leerkracht moet daarbij beroep kunnen doen op intern begeleider. (meer zicht op
ontwikkeling)
Aandachtspunten op schoolniveau
OPP moet zinvol en hanteerbaar zijn. Goede introductie van OPP in het team is belangrijk
- Leerlingvolgsysteem: school kiest toetsen en instrumenten om leerling te monitoren
en te analyseren.
- Leerlijnen: leerkrachten vinden het stellen van doelen in OPP lastig en schrikken van
de keuzes die ze moeten nemen, daarom moeten er duidelijke leerlijnen zijn.
- Competenties intern begeleider en leerkrachten: benoem en benut aanwezige
expertise in samenwerkingsverband voor vergroten van vaardigheden.
🡺 Leerkracht moet het goed uitvoeren. Intern begeleider kan leerkracht coachen.
- Inbedden in de zorg- en ondersteuningsstructuur van de school: stappen die de
school zet, dienen een vaste plek te hebben in het onderwijs- en
ondersteuningsstructuur van de school.
- Vastleggen van taken en verantwoordelijkheden: grootste valkuil is dat alleen intern
begeleider het OPP opstelt en de leerkracht zich geen eigenaar hierin voelt.
- Communicatie met de ouders en leerlingen: goede afstemming en samenwerking.
- Informatieoverdracht tussen scholen: bepaal hoe info wordt overgedragen bij
verwijzing naar schoolwisseling.
Ten slotte
Door goed met het OPP te werken, voorkomt een school dat het OPP een zoveelste
document wordt. Het dient juist een instrument te zijn voor de leerling, om diegene
doelgericht te ondersteunen in haar ontwikkeling en voor heldere communicatie tussen
school en ouders/ leerling.
Deel B verdieping – het opstellen, uitvoeren, monitoren, evalueren en afsluiten van
een ontwikkelingsperspectief
Traject voorafgaand aan het opstellen van een ontwikkelingsperspectief
Basisschool stelt voor een beperkt aantal kinderen een OPP op. In besluitvorming kunnen
we 3 situaties onderscheiden
, 1. Ouders melden hun kinderen aan, school vraagt na verzameling gegevens de
ondersteuning aan. Bij toewijzing van de extra ondersteuning wordt een OPP
gemaakt
2. Het lukt de school aantoonbaar niet om binnen
eigen basisondersteuning aan de specifieke
onderwijsbehoeften van een leerling tegemoet te
komen. -> aanvraag extra ondersteuning
3. Gelet op leerontwikkeling leerling besluit school
voor één of meer vakgebieden een OPP op te
stellen, zonder extra ondersteuning aan te vragen.
🡺 In situatie 2 en 3 is voor extra ondersteuning en
OPP al veel voor de leerling gedaan, zoals
intensiveren en dit is dan vooralsnog ontoereikend.
Factoren die de ontwikkeling en het leren bevorderen
en belemmeren
Deze factoren zijn nodig bij de onderbouwing van het OPP.
De school gebruikt de factoren die de ontwikkeling
belemmeren of bevorderen bij het bepalen van
uitstroombestemming. Door gerichte factoren aan te
pakken, kan leerling zich zo optimaal mogelijk ontwikkelen. Het gaat om factoren in het
onderwijs, de leerling zelf en in de opvoeding en omgeving.
Aandacht voor positieve aspecten: voor completer beeld, doelen worden ambitieuzer
als er positieve kenmerken erbij worden betrokken, gevoel van competentie en school
krijgt meer zicht op talenten, interesses en belangstelling.
- Factoren in het onderwijs: vooral leerkrachtvaardigheden op het gebied van
pedagogiek, instructie, didactiek en klassenmanagement spelen een grote rol.
- Factoren in de leerling: cognitieve en didactische ontwikkeling, sociaal-emotionele
ontwikkeling, taalontwikkeling, werkhouding, motorische, zintuiglijke en lichamelijke
ontwikkeling.
- Factoren in de omgeving: factoren gezin en leefomgeving.
Ontwikkelingsperspectief en IQ
De relatie tussen IQ en schoolprestaties
Leerlingen met een hoge intelligentie maken schoolkennis sneller en makkelijker eigen.
Betrouwbaarheid van IQ-scores
Het totaal-IQ (TIQ) geeft beste inschatting van cognitief functioneren. Het IQ geldt als een
inschatting van het intelligentieniveau met BHI. (meetfout)
IQ, geplande vaardigheidsgroei en uitstroombestemming?
Er zijn naast IQ ook andere factoren die invloed hebben op geplande vaardigheidsgroei zoals
motivatie, werkhouding, aanpak etc. Een tabel die IQ-score in verband brengt met
leerrendementsverwachting is schijnzekerheid. Als we hiervoor ook BHI meenemen krijg je
een geplande vaardigheidsgroei met een grote bandbreedte, die weinig zegt.
Conclusie
IQ-scores kunnen ondersteunend zijn, maar we moeten ze terughoudend gebruiken.
Intelligentie kan relevant zijn voor het ‘’hoe’’ van het onderwijs. Leerling met lage IQ zal
waarschijnlijk eerder behoefte hebben aan intensief arrangement. Daarnaast ook relevant
voor ‘’wat’’ en daar gaat OPP over. Naast IQ moeten ook andere factoren van kind, onderwijs
en opvoeding geïnterpreteerd worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller senneidsardi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now