Dit is mijn beknopte samenvatting van het vak Sociale ongelijkheid met de hoorcolleges 1 t/m 6 en ik benoem de artikelen (update 2024).
Hoorcollege 1: Inleiding
Hoorcollege 2: Leefstijl en gezondheid
Hoorcollege 3: Status en mobiliteit 1
Hoorcollege 4: Status en mobiliteit 2
Hoorcollege 5: Et...
Hoorcollege 1
Marx zegt dat arbeidsrelaties belangrijk zijn voor verhoudingen in de maatschappij
Waarom zijn beroepen belangrijk voor sociale klasse?
Voordeel:
- Goed te meten, ook retrospectief
- Zichtbaar in het sociale verkeer
Nadelen
- Niet iedereen heeft een beroep
- Beroepen veranderen
- Beroep niet automatisch gerangschikt
Een sociale klassenschema is een indeling van beroepen op basis van een aantal
subjectieve kenmerken, bijvoorbeeld:
- Eigenaar versus loondienst
- Manual/non-manual labor
- Sector
- Moeilijkheid werk (skilled/unskilled)
- Leidinggevend versus ondergeschikt
Klassieke klassen schema's
Kapitaalbezitter versus proletariaat
White collar versus blue collar
Moderne klassen schema's:
EGP klassenschema:
, ● Ontwikkeld door Erikson, Goldthorpe & Portocarero
● Meerdere indelingsprincipes/criteria
● Meest gebruikt schema
I Hogere managers en professionals
II Middelbare managers en professionals
III Administratief en commercieel personeel
IVa Kleine zelfstandigen met personeel
IVb Kleine zelfstandigen zonder personeel
IVc Boeren V Leidinggevende arbeiders
VI Geschoolde arbeiders VIIa Ongeschoolde arbeiders
VIIb Landarbeiders
Nadelen sociale klasse:
● Geen volledige rangorde
● Intern heterogeen
● Veel verschillende indelingen mogelijk
Sociaal economische statusschaal:
Achterliggende idee: gericht op kennis en geld als de aantrekkelijke goederen die een
beroep met zich meebrengt
Methode: gemiddelde opleidingsniveau en inkomen van beoefenaren van een beroep wordt
gemeten
International Socio-Economic Index of Occupational Status (ISEI)
● Ontwikkeld door Ganzeboom, de Graaf en Treiman
● Internationaal vergelijkbaar
● Wordt in de meeste grote studies gebruikt
Wat zijn de voor en nadelen sociaal economsiche statusschaal
Voordelen:
- Voorspelt goed voor veel te verklaren onderwerpen
Nadelen:
- interpretatie lastig → een score op basis van twee dimensies en geen inhoudelijke
groepen.
, Culturele EN economische statusschaal:
Achterliggende idee: er bestaat een culturele en economische elite, deels onafhankelijk van
elkaar
- kennis en vertrouwdheid met hogere cultuur, onderwijs
- kennis en vertrouwdheid met handel en economie
Methode: lijkt op sociaaleconomische status, maar dimensies worden gescheiden gehouden
- Eigenlijk twee schalen dus, De Graaf & Kalmijn (zie week 3!)
Wat zijn de schaalkenmerken van een culturele en economische statusschaal
● Continu
● Tweedimensionaal
● Objectief
→ Aansprekend idee maar in praktijk toch hoog gecorreleerd
Wat is een prestigeschaal?
Achterliggende idee Aanzien van een beroep in de samenleving
Methode: mensen worden gevraagd een aantal beroepen te ordenen van laag naar hoog à
Dus subjectief! Voorbeeld: Standard International Occupational Prestige Scale (SIOPS)
Schaalkenmerken prestigeschaal
● Continu
● Eendimensionaal
● Subjectief
Wat zijn de voor- en nadelen van een prestigeschaal?
Voordelen
Grote overeenstemming beoordelaars (”Treiman-constant”) –
Naar sekse, leeftijd, sociale en etnische groep
Naar tijdvak: grote stabiliteit over de tijd
Naar land: internationaal toepasbaar
Nadelen
• Meet het echt zoiets als “aanzien in de samenleving”?
– Gebruiken mensen niet gewoon hun kennis over objectieve criteria zoals vereist
opleidingsniveau en verkregen inkomen?
Hoe meet je ongelijkheid?
Gini coëfficiënt: Waarde tussen 0 (iedereen heeft evenveel) en 1 (een mens heeft alles, de
rest heeft niets)
Ratiomaat: Verhouding van bepaalde groepen in de samenleving, bijv. hoogste 10% vs.
laagste 10%
Groeiende loonverschillen door…
• Technologische ontwikkelingen
• Liberalisering van financiële markten
• Veranderingen beloningsstructuur (”the winner takes it all”)
• Demografische verschuivingen in Nederland (toename werkende vrouwen, meer zzp’ers) à
verzorgingsstaat moet nog aanpassen
Groeiende vermogenskloof door:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller roosmarijnmorren. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.
