Samenvatting geriatrie en veroudering : powerpoints en aantekeningen
3 views 0 purchase
Course
Geriatrie en veroudering (AB_470146)
Institution
Vrije Universiteit Amsterdam (VU)
Uitgebreide samenvatting van het vak geriatrie en veroudering. Samenvatting is een combinatie van de powerpoint, aantekeningen en wat delen uit het boek (maar die worden ook kort benoemd in powerpoint).
Geriatrie en veroudering
Gezondheidswetenschappen jaar 2
,Geriatrie en veroudering
Introductie college
Beeldvorming ouderen (H38)
1. Terror management theory = als je aan ouderen denkt denk je ook aan dood (confrontatie
sterfelijkheid)
2. Social identity theory = je eigen leeftijdsgroep zie je positiever (automatisch afstand ouderen
als jongeren, maar ouderen doen het ook)
3. Social role theory = sociale rol bepaalt je beeldvorming (bijvoorbeeld stoppen met werken
leidt tot negatief beeld ouderen)
Hoorcollege 1: Demografie
Demografie = Wetenschap die de kwalitatieve kenmerken van de bevolking beschrijft
Centraal bureau van de statistiek (CBS): openbaar maken van op grond van onderzoek
samengestelde statistieken (staat ook in wet)
- Belangrijke bron betrouwbare gegevens
Kan ook prognose in tabellen zetten (verwachting) → bijvoorbeeld voor 2040
Demografische patronen
- Dubbele vergrijzing = ook het aantal 85-plussers binnen de 65-plussers neemt toe
- Verminderde feminisering van de ouderdom: % vrouwen binnen de 85-plussers zal afnemen
(prognose) goede ontwikkeling, want meer mannen worden ouder, en bijvoorbeeld veel
heteroseksuele koppels zouden langer samen kunnen zijn.
- Multiculturalisering van de ouderdom: % mensen met (niet-westerse) migratieachtergrond
binnen 65-plussers neemt toe. Bij percentages met migratieachtergrond geen prognoses,
omdat dit lastig te voorspellen is → mensen gaan weer emigreren, en het heeft met name te
maken met ontwikkelingen die elders in de wereld plaatsvinden.
Aantal mensen dat wordt geboren groter dan aantal mensen dat overlijdt = natuurlijke aanwas.
Belangrijke bron dan dat migratie tot nu toe is geweest voor bevolkingsgroei
Naarmate dat je ouder wordt neemt de kans om te overlijden steeds meer toe → sterfte door corona
in 2020 ongeveer 15.000, in 20221 ongeveer 16.000.
2
,Redenen toename levensverwachting
● Hygiëne: voeding, schoon drinkwater (19e eeuw)
○ afgenomen zuigelingen en kindersterfte
● Grotere afname infectieziekten: vaccinatie, antibiotica, verbeterde
werk/levensomstandigheden (begin 20e eeuw)
○ afgenomen sterfte in (vroege) volwassenheid
● Leefstijlfactoren, medische zorg (eind 20e eeuw)
○ afname sterfte op latere leeftijd (langer leven)
Mensen die geen kans hadden op reproductie krijgen dat nu wel → meer schadelijke genen
1st longevity revolution: controle van de omgeving
- Levensverwachting +20 jaar → weinig controle over omgeving en leefomstandigheden
- Toename laatste 2000 jaar → door bijv. verbeteringen in voedselproductie, hygiëne en
medische kennis, landbouwtechnieken, sanitaire voorzieningen
- Sterke toename 20e en 21e eeuw
- Mensen die geen kans hadden op reproductie krijgen dat nu wel → meer schadelijke genen
2nd longevity revolution: innovaties in medische zorg
- Kans op te overlijden met hartziekten in de afgelopen decennia afgenomen
- Diabetes wordt in een veel vroeger stadium ontdekt, door middel van preventie kunnen we
beter voorkomen dat het zich ongunstig ontwikkelt.
- Hierdoor zie je steeds meer ouderen met multimorbiditeit (2+ chronische ziekten).
○ Dit percentage bij 65-84 jarigen is in de afgelopen decennia toegenomen van
ongeveer 50% tot 70%
Hallmarks of ageing: in de wetenschap is er vrij veel aandacht naar het proberen te beheersen van
processen, bijvoorbeeld genomische instabiliteit, mitochondriale dysfunctie.
- Medische zorg en innovatie verlengen levens: hartchirurgie, nierdialyse, mitochondriale
dysfunctie
- Levensverwachting laten toenemen door manipulatie van interne biologische processen die
de limieten van de duur van het leven oprekken.
HALLMARKS OF AGEING
● Zijn genetische, cellulaire en moleculaire processen die
optreden tijdens ‘normale’ veroudering
○ DNA-schade, verminderde herstelmechanismen, etc.
● Experimenteel stimuleren van deze processen leidt tot
versnelde veroudering
● Ingrijpen in deze processen (stoppen, afremmen) leidt tot
minder snelle veroudering
○ Beschermen DNA-schade, verminderen van
ontstekingen en oxidatieve stress, etc.
3
, ● Medische zorg en innovatie verlangen levens: hartchirurgie, nierdialyse, verbeterde medicatie
● Levensverwachting laten toenemen door manipulatie van interne biologische processen die
de limieten van de duur van het leven oprekken
Conclusies samenstelling bevolking
- Afgenomen sterftekansen hebben geleid tot langere levensverwachting
- De veroudering van de baby-boom generatie bepaalt grotendeels veroudering bevolking
- Geboortecijfer al enige tijd relatief laag, maar in vergelijking met andere landen hoger
waardoor veroudering van de bevolking in NL in de nabije toekomst meevalt (relatief gezien)
- Migratie is voor NL van relatief kleine invloed geweest op bevolkingsgroei
Conclusie levensverwachting
- Optimisme over stijging levensverwachting, maar voorspellingen zijn onzeker (bijvoorbeeld
corona)
- De eerste longevity revolutie → mogelijk gemaakt door het manipuleren van de omgeving
er zijn nog steeds wel mogelijkheden tot verbetering
- Een tweede longevity revolutie → nodig om levensverwachting ook oudere leeftijden te
verhogen; ontwikkelingen zijn onzeker
Groene druk: geeft verhouding weer tussen het aantal mensen tussen 20 en 65 jaar en het aantal
mensen in de bevolking dat jonger is dan 20 jaar.
Grijze druk: geeft verhouding weer tussen het aantal mensen tussen 20 en 65 jaar en het aantal
mensen in de bevolking dat ouder is dan 65 jaar
2 dingen waar grijze druk geen rekening mee houdt;
1. De grijze druk definieert alle mensen van 65+ als maatschappelijke ‘last’, ongeacht
economische, sociale of medische omstandigheden
2. De grijze druk ziet iedereen in de ‘werkende leeftijd’ (20-65 jaar) ook als werkend
Hoorcollege 2: verouderingstheorieën
Biologische veroudering = het proces van fysiologische achteruitgang, waardoor de kans op
overlijden vergroot → ofwel het verlies van fysiologische homeostase
4 type veroudering:
1. Chronologische veroudering = op basis van kalenderjaren
2. Biologische veroudering (op basis van status lichaam) = schade aan
moleculen, cellen en weefsels
3. Emotionele veroudering = proberen de paradox tussen verliezen van ouderen
of lichamelijk, functioneel, cognitief en sociaal vlak en hun positieve oordeel
over het leven te verklaren
4. Sociale veroudering = proberen te verklaren hoe ouderen door hun omgeving oud worden
gemaakt
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Meyaderks. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.54. You're not tied to anything after your purchase.
