Summary
Samenvatting natuurwetenschappen 5de ASO
- Course
- Institution
In dit document vind je een samenvatting over verschillende deeltjes natuurwetenschappen 5de middelbaar
[Show more]
Seller
Follow
nilaydemirci06
Content preview
Natuurwetenschappen samenvatting 2e semesterHoofdstuk 8: elektromagnetische golven (straling)
Golven
Golven kunnen we indelen in twee groepen:
1. Golven die een medium nodig hebben om zich te kunnen verplaatsen: mechanische golven
bv: zeegolven, geluidsgolven, tsunami
2. Golven die zich voortbewegen in vacuüm (dus geen medium nodig hebben):
elektromagnetische golven of straling
bv: lasermachine, GSM-straling, lichtstraling
Waarom hebben radiogolven (bv. Een gsm) een veel groter bereik dan geluidsgolven( bv. Een piano)?
Geluidsgolven hebben een medium nodig, dat weerstand biedt, waardoor de golf uiteindelijk zal
uitsterven. Radiogolven hebben geen medium nodig.
Elektromagnetische straling (EM straling)
Ontstaan elektromagnetische golven -> elektrisch veld en magnetisch veld samen optreden
De golflengte λ (eenheid: meter (m)) = de afstand tussen twee toppen van een golf.
De frequentie f (eenheid: per seconde (1/s) of Hertz (Hz))= aantal keer dat de golf zich herhaalt per
seconde.
De relatie tussen golflengte en frequentie van een golf is:
Golflengte en frequentie zijn dus omgekeerd evenredig (een is groter dan de ander).
In vacuüm is de snelheid c van een elektromagnetische golf gelijk aan 3,00 . 10 tot de macht acht
m/s(= lichtsnelheid).
De golven uit elektromagnetische spectrum hebben alle een welbepaalde frequentie en dus ook
golflengte.
,Natuurwetenschappen samenvatting 2e semester
Het elektromagnetische spectrum (voorbeelden van EM straling)
a. Radiogolven
-> pagina 73 bekijk oefening
b. Microgolven
De elektromagnetische golven in microgolven doen polaire moleculen trillen -> energie op deze
moleculen overdragen.
Bewegende watermoleculen zorgen voor wrijving, waardoor warmte ontstaat-> op die manier wordt
water warmer.
Waarom wordt het stenen bord waarop het voedsel ligt ook warm, maar vel trager dan het voedsel
zelf?
Het voedsel zal warmte overdragen op bord, waardoor het waarschijnlijk wel opwarmt.
c. Infrarode straling
Infrarode straling (=warmtestraling) is een EM straling die net niet waarneembaar is voor het
menselijk oog.
-> afkomstig van warmtebronnen: radiatoren, levende mensen, elektrische toestellen, de zon
Bijzondere toepassing:
De infraroodzoeker of warmtescanner -> wordt gebruikt door jagers, de douane en roofdieren.
d. Zichtbaar licht
Het zichtbare lichtspectrum bestaat uit 7 kleuren:
Rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo, violet
De kleur van ondoorzichtig en ondoorschijnend voorwerp wordt bepaald door de kleur die het
voorwerp weerkaatst, alle andere kleuren worden geabsorbeerd.
Wat doen een wit en een zwart voorwerp met het lichtspectrum?
Een wit voorwerp weerkaatst alle kleuren, een zwart voorwerp absorbeert alle kleuren.
Hoe ontstaat een regenboog?
Zichtbaar licht wordt gebroken op regendruppels, maar omdat elke kleur een andere brekingshoek
heeft wordt wit licht opgesplitst in 7 kleuren.
Andere toepassingen: fotografie, laser
, Natuurwetenschappen samenvatting 2e semester
e. Ultraviolet licht
UV licht is straling die net niet waarneembaar is voor het menselijk oog.
-> afkomstig van de zon en bestaat in 3 vormen (verschillen o.a. in golflengte en energie-inhoud)
Grootste deel van Uv-licht dat van zon afkomstig is = UV-A
-> geraakt door glas en kleren en is verantwoordelijk voor het veranderen en verrimpelen van de huid
en het verkleuren van kleurstoffen.
UV-B (kan niet door glas) is verantwoordelijk voor het aanmaken van melanine in de melanocyten van
onze opperhuid -> onze huid wordt bruiner
Wat is het belang van deze melaninevorming?
Melanine beschermt onze huid tegen de Uv-stralen van de zon.
Zonnecrème houdt UV-B tegen -> zonnebrand wordt vermeden
Onze huid maakt onder in vloed van UV-B ook vitamine D aan -> belangrijk voor het vastzetten van
kalk op botten.
UV-C is de meest energierijke en gevaarlijkste vorm van UV straling, en wordt geabsorbeerd door de
ozonlaag.
De huidige ‘gat’ in die laag bevindt zich boven de zuidpool en wordt langzaam hersteld door UV-B en
UV-C -> zet zuurstofgas om in ozon.
Andere toepassingen:
Black light en optische witmakers
->Chemische stoffen die Uv-stralen absorberen reflecteren als wit licht.
f. Röntgenstralen
Röntgenstralen of X-stralen zijn elektromagnetische stralen die door bijna alle materie dringen.
Wanneer een röntgenstraal een medium raakt -> ontstaat er een zwart stip
Hoe ontstaat de witte schaduw wanneer we een röntgenfoto laten nemen?
Harde onderdelen (botten en tanden) absorberen de röntgenstralen. Op die plaatsen geraakt stralen
niet tot op het medium en krijg je een witte schaduw.
g. Gammastralen
Gammastralen of radioactieve straling heeft een kleine golflengte, en is daarom energierijk en erg
gevaarlijk.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nilaydemirci06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.25. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
78310 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now