100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Tijdvak 1 t/m 3 examenstof VWO $4.34   Add to cart

Class notes

Tijdvak 1 t/m 3 examenstof VWO

 0 view  0 purchase
  • Course
  • Level

dit zijn aantekeningen van alle examen stof van tijdvak 1 t/m 3 met foto's en tabellen.

Preview 2 out of 12  pages

  • March 21, 2024
  • 12
  • 2023/2024
  • Class notes
  • Mevr. de roos
  • All classes
  • Secondary school
  • 6
avatar-seller
LEREN
https://quizlet.com/nl/620004601/geschiedenis-hfd12-kenmerkende-apsecten-flash-cards/
https://quizlet.com/nl/620007310/geschiedenis-hfd12-kernbegrippen-flash-cards/
https://woordjes.ikleeralles.nl/test/116805

TIJDVAK 1 (tijd van de jagers en boeren)
Jagers & Boeren 120.000 - 3000 v Chr
- hield op toen schrift werd ontwikkeld
→ begon bij homosapiens (denkende mense)
- waren nomaden → niet sedentaire (trokken rond)
- eerste mens was de homo habilis (was al een jager en verzamelaar)

Prehistoire
→ ‘voorgeschiedenis’
menselijke geschiedenis waarbij mensen geen geschreven bronnen heeft.
→ mannen gingen jagen & vrouwen verzamelde voedsel en zorgde voor de kinderen.

Préhistoire in Nederland
→ 5000 v.Chr eerste boeren in Nederland
→ Swifterbantcultuur
- Flevopolder
→ Trechterbekercultuur West Nederland
- Hundebedden 3000 v Chr
→ Zeven bergjes op de Zuiderheide
- Zijn er eigenlijk 10
- 4000 jaar oud
- Vondsten: urnen, dolk, bijl
- 1700 in Nederland
→ Gooise archeologie
- warmen tijden: bessen & noten
- koudere tijden: jagen
- voor een tent waren er palen in de grond, met stro en dierenhuid
- bijl werd als statussymbool gebruikt
- bijlen waren ook voor versiering
- dingen in de aarden opschrijven om te onthouden


De agrarische revolutie
11.000 - 6.000 v Chr, mensen bleven in een bepaald gebied en trokken niet meer rond

vormde de overgang van een samenleving van jager-verzamelaars met een rondtrekkend
bestaan naar een samenleving van mensen die in nederzettingen woonden en aan
akkerbouw en veeteelt deden. Ook werden voorraden aangelegd voor slechtere tijden.
De twee opwekkingen van agrarische revolutie zouden kunnen zijn:
- Sommigen archeologen denken dat de klimaatverandering de aanzet gaf tot de
overgang naar landbouw. Door kou en droogte groeiden minder voedsel dus

, zochten mensen andere oplossingen zoals zelf produceren. Volgens Hillman was
er in Abu Hureyra inderdaad een droogte waardoor wilde granen uitstierven.
- Een andere theorie voor de agrarische revolutie is dat de bevolking heel snel
groeiden op sommigen plekken en dat de natuur niet bij kon benen, daardoor
werden de mensen gedwongen zelf te verbouwen.
aantal belangrijke gevolgen:
- snelle bevolkingsgroei
- veeteelt
- nieuwe levenswijzen bvb. pottenbakken, gereedschappen en boeren
- niet genoeg gevarieerde voeding, meer infecties
- hongersnood




Stedelijke gemeenschappen
→ in de eerste steden ontstond een nieuw soort samenleving
→ eerste begonnen in Mesopotamië en dat kwam door vruchtbare grond. Dit was te danken
aan de overstromingen van de Tigris en de Eufraat. Ze bouwden dijken om overstromingen
te voorkomen en bouwden waterleidingen vanaf de rivieren naar hun akkers.
→ specialisatie bvb. pottenbakker, leerlooier, jager, kleermakers en de eerste boeren.
→ verschillende sociale lagen → hiërarchie
→ Tussen 9.000 en 6.000 v.C. ontstonden de eerste landbouwsamenlevingen, in een gebied
dat de Vruchtbare Halvemaan genoemd werd. Rond 7.000 v.C. verspreidde de landbouw
zich naar Noord-Afrika en rond 6.000 v.C. naar Europa.


Centraal bestuur: De dorpen en steden van Egypte moesten het beleid van de farao volgen
en konden dus geen zelfstandigen beslissingen maken
Geweldsmonopolie: Alleen de overheid mag mensen arresteren, opsluiten en fysiek straffen
Polytheïstisch: De Egyptische godsdiensten, betekent ook dat er meerdere goden tegelijk
waren.

Ontwikkeling van het schrift
- agrarische gemeenschappen gebruikt al vanaf 8000 v.Chr om stukken klei
(tekeningen)
- echte schrift begon in Soemerië, spijkerschrift
- zij verlieten als eerste de prehistorie
- egyptenaren gingen als volgende, met de hiërogliefen.
- koningen gebruikte het om bij te houden wie belasting had betaald, welke arbeiders
loon hadden gehad en hoeveel soldaten ze in dienst hadden

Ambtenaren → Voor het bestuur beschikte de farao over een enorme groep ambtenaren.
Alleen al voor de organisatie waren veel ambtenaren nodig. Elke keer als de Nijl
overstroomde moesten zij de het land opmeten en de akkers opnieuw onder de boeren
verdelen. Ook moesten ze de taakverdeling geven voor de slaven om de piramides te
maken. Ze werden goed beloond omdat ze onmisbaar voor de farao's waren.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pascaleopdelaak. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

81989 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$4.34
  • (0)
  Add to cart