Samenvatting Wetgeving notariaat en Beroepsethiek van de minor Notarieel recht. In de samenvatting staan alle behandelde hoofdstukken samengevat de aantekeningen van de les. Onderwerpen: Wet op het Notarisambt, KNB, beroeps- en gedragsregels in het notariaat, kwaliteitsnorm KNB, WWFT, Toezicht do...
P. 1-106, 189-264, 285-297, 316-345, 350-376, 394-406, 410-425, 429-474
November 26, 2018
41
2018/2019
Summary
Subjects
wetgeving notariaat
beroepsethiek
minor notarieel recht
wet op het notarisambt
knb
kwaliteitsnorm knb
wwft
samenvatting
beroeps en gedragsregels in het notariaat
toezicht door de kamers van toezicht
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Hogeschool Leiden (HSL)
hbo-rechten
Wetgeving notariaat en Beroepsethiek
All documents for this subject (1)
3
reviews
By: jaimygouweleeuw • 4 year ago
By: Ilss • 5 year ago
By: Fatiimaben • 5 year ago
Seller
Follow
IrmaRadder
Reviews received
Content preview
Samenvatting + aantekeningen Wetgeving Notariaat en Beroepsethiek
Week 1: Wet op het Notarisambt / KNB (Notariswet blz. 66 t/m 160, 189 t/m 211, 255 t/m 264)
Benoeming (h. 5)
Benoemingsvereisten
- De toetreding tot het notariaat is met waarborgen omgeven, tijdens de uitoefening bestaat
voortdurend toezicht en bij misstanden worden sancties opgelegd.
- Benoembaarheidsvereisten betekent dat daaraan op het tijdstip van benoeming aan moet zijn
voldaan. Het tijdstip van benoeming is het tijdstip van het Koninklijk Besluit, art. 3 Wna. Voldoet een
eenmaal benoemde notaris niet langer meer aan alle benoemingsvereisten, dan doet dat niet af aan
zijn status van notaris.
- Beheersing Nederlandse taal, art. 6 lid 2 sub d Wna.
- Theoretische scholing, art. 6 lid 1 Wna.
- Praktijkervaring en –scholing, art. 6 lid 2 sub b Wna (in belang van de cliënt).
- Ondernemingsplan, art. 7 Wna. Zonder ondernemingsplan is het gevaar voor een kwalitatief
onvoldoende dienstverlening te groot.
- Geen numerus clausus: het aantal te benoemen notarissen is niet meer door de wet
gemaximaliseerd.
- VOG, art. 6 lid 2 sub c Wna.
Benoemingsprocedure
Het verzoek tot benoeming
De verzoeker die voor benoeming tot notaris in aanmerking wenst te komen, dient een daartoe
strekkend verzoek in, met opgave van de gemeente waarin hij voornemens is zich als notaris te
vestigen, art. 8 Wna. Daarnaast dient hij bewijsstukken in waaruit blijkt dat hij aan de voorwaarde van
art. 6 Wna voldoet. Het verzoek dient te worden ingediend bij de KNB, art. 4:1 Awb. Pas na inzending
van de aanvullende stukken is sprake van een verzoek tot benoeming dat kan leiden tot benoeming.
Na ontvangst van het verzoek geleidt de KNB dit samen met de bewijsstukken door naar de Minister.
Adviesmogelijkheid van KNB en BFT
De KNB en BFT kunnen m.b.t. het verzoek advies uitbrengen, art. 8 lid 6 Wna. Bij dat advies zal het
moeten gaan om eventuele aan hen bekende feiten of omstandigheden, welke naar hun oordeel tot
weigering van het verzoek zouden kunnen leiden. Relevant zijn gegevens die zien op de in art. 6 en 9
Wna (onverenigbaarheden) genoemde voorwaarden, en voorts gegevens die de Kroon aanleiding
kunnen geven tot het oordeel dat er een gegronde vrees bestaat dat de verzoeker in strijd zal
handelen met de voor het notarisambt geldende regels, of uit anderen hoofde de eer en het aanzien
van het notarisambt zal schaden.
Weigering om te benoemen
Een weigering vindt niet plaats bij een Koninklijk Besluit. Het is de Minister van Justitie die een minder
formaliteiten vergende beschikking tot weigering van een benoeming neemt. Van die weigering kan
bezwaar worden aangetekend bij de Minister van Justitie. Vervolgens is beroep mogelijk bij de
rechtbank en hoger beroep bij de Raad van State (zie Awb).
Selectieprocedure
Verzoekers worden getoetst op persoonlijke geschiktheid voor het ambt. De Commissie toegang
notariaat geeft daar advies over. Bij het onderzoek wordt gekeken naar eigenschappen als integriteit,
onafhankelijkheid en onpartijdigheid. Daarnaast wordt ook kwaliteit getoetst. De Commissie brengt
advies uit aan de Minister, dus niet aan verzoeker. Het is geen besluit in de zin van de Awb, dus geen
bezwaar en beroep.
Benoeming
Als er geen weigeringsgrond is, moet degene die om benoeming verzoekt, worden benoemd.
Gesproken zou kunnen worden over een recht op benoeming.
Het Nederlandse notariaat vormt een exponent van het Latijnse notariaat.
De notaris wordt bij Koninklijk Besluit benoemd, art. 3 lid 1 Wna. De notaris is in beginsel bevoegd met
ingang van de dag na zijn eedsaflegging, art. 3 lid 5 Wna. De Kroon is verplicht er bij benoemingen op
toe te zien dat de benoemde voldoet aan de door de wet gestelde eisen. Zou de Koning iemand tot
notaris benoemen die niet voldoet aan de benoemingsvereisten, dan is de benoeming niettemin
geldig. De benoemde zou notaris zijn, zijn akten zouden authentiek zijn. De uitvoerende macht zou
1
,deze benoeming niet ongedaan kunnen maken. Ook de rechter kan de benoeming niet ongedaan
maken.
De benoeming is kenbaar door registratie in het centraal register voor het notariaat, art. 5 lid 2 Wna.
Eedsaflegging
Formele aspecten van de eedsaflegging
De eed dient afgelegd te worden voor de rechtbank in de hoofdplaats van het ressort, waarin zijn
plaats van vestiging is gelegen. In plaats van de eed kan de belofte worden afgelegd.
Volgens het eedsformulier zweert de notaris trouw aan de Koning en de Grondwet en eerbied voor de
rechterlijke autoriteiten.
De notaris kan zijn bevoegdheid aantonen met:
Het door de griffier van de rechtbank afgegeven proces-verbaal van de eedsaflegging; en
Het Koninklijk besluit.
De eed moet tijdig worden afgelegd; gebeurt dit niet tijdig dan vervalt de benoeming.
Materiële aspecten van de eedsaflegging
De notaris zweert dat hij zich zal gedragen naar de wetten, de reglementen en de verordeningen die
op het notarisambt van toepassing zijn. Ook de besluiten vallen daaronder.
De titel ‘notaris’
Pas na de beëdiging mag de titel notaris worden gevoerd. Deze bevoegdheid eindigt bij defungeren,
art. 2 lid 2 Wna. Als de titel ‘notaris’ wordt gebruikt zonder dat iemand daartoe gerechtigd is bepaalt
art. 435 Sr dat dat met een geldboete van de tweede categorie wordt gestraft.
De titel notaris wekt verwachtingen over deskundigheid. Hij is verplicht zijn kennis te onderhouden.
‘Kandidaat-notaris’ is geen beschermde titel.
Inschrijving en depot van handtekening en paraaf
Terstond na de eedsaflegging laat de notaris zich inschrijven in het centraal register voor het notariaat,
onder overlegging van de proces-verbaal van de eedsaflegging en deponeert de notaris zijn
handtekening en paraaf, art. 3 lid 6 Wna. Het depot maakt de legalisatie van de handtekening van de
notaris mogelijk, art. 52 lid 2 Wna. Voorts is het van belang in verband met het vermoeden van
echtheid van de notariële akte, art. 159 lid 1 Rv. Hieruit volgt dat de notaris zijn akten, afschriften etc.
moet ondertekenen en paraferen op de wijze van het depot. Het depot kan niet worden overgelaten
aan een vertegenwoordiger, het is een persoonlijke plicht van de notaris.
De notariële akte; algemene aspecten (h. 6)
Typen akten
Is veel gevallen is het verlijden van een notariële akte het eindproduct van de dienstverlening van de
notaris. De notariële akten kunnen in verschillende soorten worden onderverdeeld:
Partij-akten, art. 37 lid 1 Wna: bevatten waarnemingen van de notaris, verklaringen van
partijen en eventuele getuigen.
Proces-verbaalakten, art. 37 lid 1 Wna: bevatten waarnemingen van de notaris en eventueel
bevestigingen daarvan door getuigen.
Daarnaast kunnen notariële akten worden onderverdeeld in:
Minuutakten, art. 1 Wna: het originele exemplaar van een notariële akte. De term ‘protocol’ is
van belang (sub f). Art 12 Wna bepaalt dat de notaris verplicht is kantoor te houden in zijn
vestigingsplaats en aldaar zijn protocol te bewaren. De notaris dient dus ook de minuten op
zijn kantoor te houden, uitzondering art. 38 lid 2 Wna.
Originali- of brevetakten: art. 38 lid 2 Wna: de akte van volmachtverlening waarin uitdrukkelijk
is vermeld dat zij aan de volmachtgever zal worden uitgegeven. De akte van volmacht-
verlening, bestemd om te worden afgegeven, kan worden aangeduid als een originaliakte of
een brevetakte. Dit komt zelden voor in de praktijk.
Minuut is afkomstig van de Latijnse term ‘minuta scriptura’. Het was vroeger de gewoonte de
oorspronkelijke akte met kleinere letters te schrijven dan de afschriften. De met grote letters
geschreven afschriften werden daarom grossen genoemd, een term die nu alleen wordt gebruikt voor
in executoriale vorm uitgegeven afschriften of uittreksel. Het woord brevet duidt op het vroeger
bestaande gebruik om bepaalde akten in veel kortere vorm op te stellen.
2
,Vormvoorschriften
Gemitigeerde vormvoorschriften voor bepaalde notariële akten
In sommige gevallen neemt de wet uitdrukkelijk genoegen met een notariële akte waar bepaalde
gebreken aan kleven. Ondanks de imperfectie van die akte, wordt de rechtshandeling als geldig en
onaantastbaar aanvaard en wordt dus toch geacht dat daarmee is voldaan aan de vorm van de
notariële akte.
Sancties op het veronachtzamen van vormvoorschriften
Afhankelijk van de betekenis die aan het desbetreffende vormvoorschrift wordt toegekend, wordt voor
het niet-nakomen daarvan een specifieke sanctie opgelegd. Er kan een onderscheid worden gemaakt
tussen het burgerlijk recht enerzijds en anderzijds het burgerlijk procesrecht (het bewijsrecht).
Rechtshandelingen die niet in de voorgeschreven vorm zijn verricht, zijn nietig, art. 3:39 BW. Er zijn
gevallen waarin de wet expliciet bepaalt dat een rechtshandeling niet nietig is ondanks dat die
rechtshandeling niet in de door de Notariswet voorgeschreven vorm van de notariële akte is verricht.
Met betrekking tot het bewijsrecht, art. 156 lid 2 Rv: authentieke akten zijn akten in de vereiste vorm
en bevoegdelijk opgemaakt door ambtenaren aan wie bij of krachtens de wet is opgedragen op die
wijze te doen blijken van door hen gedane waarnemingen of verrichtingen. Is de schending van een
vormvoorschrift fataal voor de bijzondere bewijskracht van de notariële akte, dan geeft de Notariswet
dat meestal aan en wel door te zeggen dat de akte authenticiteit mist.
Ondanks gemis van authenticiteit toch een onderhandse akte?
Van een akte is sprake in geval van een ondertekend geschrift bestemd om tot bewijs te dienen, art.
156 Rv. Om de notariële akte tot onderhandse akte te kunnen bestempelen, dient te worden bezien of
partijen het mindere resultaat van een onderhandse akte hebben gewild (althans geacht kunnen
worden dat te hebben gewild), ook onder de omstandigheden die de aanleiding waren tot het gemis
aan authenticiteit. Er zal wel sprake zijn van een geschrift in bewijsrechtelijke zin, niet zijnde een akte.
Rechtvaardigingsgronden voor het negeren van vormvoorschriften
De vormvoorschriften moeten worden nageleefd. Naleving van een vormvoorschriften kan onder
(bijzondere) omstandigheden meer kwaad dan goed doen. De professionele autonomie eist dan haar
rol op; de vormvoorschriften moeten wijken. De wet geeft soms al aan dat voorschriften niet onder alle
omstandigheden kunnen worden nageleefd. Bijvoorbeeld art. 40 lid 2 slot Wna.
Ontduiking van vormvoorschriften?
Als er in een notariële akte wordt verwezen naar andere stukken (Eerste De Dreu-arrest): de Hoge
Raad was het daar niet mee eens: ‘omdat een bepaling, welke alleen bij testament geldig kan worden
gemaakt, uiteraard in het testament zelf moet voorkomen en een verwijzing naar een ander stuk, dat
niet is een testament, daarvoor niet in de plaats kan treden.’ Door de verwijzing werden de door de
wet geëiste waarborgen voor het maken van uiterste wilsbeschikkingen bij testament ontlopen.
Het uiterlijk van de akte en het aktemateriaal art. 41 Wna.
De elektronische notariële akte, zoals België en Frankrijk die kennen is bij ons niet toegestaan.
Ambtelijke verklaringen in de akte
Verklaringen over de notaris en over de plaats van het opmaken van de akte
Art. 40 lid 1 Wna schrijft voor dat de akte in ieder geval vermeldt de naam, voornamen en plaats van
vestiging van de notaris voor wie de akte wordt verleden. In art. 40 Wna wordt geen sanctie genoemd
op overtreding van dat gebod.
In art. 40 lid 2 Wna wordt de notaris opgelegd om diverse gegevens in de akte op te nemen over
partijen bij de akte, hun vertegenwoordigers, getuigen en de tolk. Daarnaast moet ook melding worden
gemaakt van de plaats van het verlijden van de akte. De notaris is bevoegd om buiten zijn plaats van
vestiging ambtelijke verrichtingen te doen, maar wel op het grondgebied van Nederland, art. 13 Wna.
Wordt in de akte de plaats van verlijden van de akte niet vermeld dan mist zij authenticiteit en voldoet
zij niet aan de voorschriften waarin de vorm van een notariële akte wordt geëist.
Tijdstip van verlijden
De akte dient melding te maken van het jaar, de maand en de dag waarop de akte is verleden, art. 40
lid 2 sub e Wna. De notariële akte is bestemd om tot bewijs te dienen. De datum van ondertekening is
bij uitstek een feit dat men bewezen wenst te hebben. De datum is ook van belang om te kunnen
3
, uitmaken of de notaris bevoegd was op de dag die de akte vermeldt. Indien de akte het jaar, de
maand en de dag niet vermeldt, mist zij op grond van art. 40 lid 4 Wna authenticiteit.
Taal van de akte
Akten verleden in een vreemde of de friese taal
Hoofdregel is dat de akte wordt verleden in de Nederlandse taal, art. 42 lid 1 Wna. ‘Verstaat’: begrijpt
een verschijnende partij de taal van de akte niet voldoende, dan verschijnt mede een tolk, zo mogelijk
ook beëdigd vertalen, die de inhoud van de akte vertaalt. Een tolk vertaalt alleen mondeling. De
notaris dient erop toe te zien dat degene die zich voordoet als tolk, dat ook inderdaad is en dat deze
voor de desbetreffende taal als bevoegd is toegelaten. De bijstand van de tolk brengt extra kosten met
zich mee. Deze kosten komen voor rekening van de cliënten; zij moeten onderling overeenstemming
bereiken over de vraag wie van hen die kosten draagt.
Akten verleden in meer dan één taal
Art 42 lid 2 Wna: de tekst in de ene taal wordt gevolgd door de tekst in de andere taal, voor het slot
van de akte. Welke taal is dan beslissend voor de rechtsgevolgen? De wet heeft niet voorgeschreven
dat de akte een keuze voor een van de gebruikte talen bevat. In het algemeen verdient een keuze
omwille van de rechtszekerheid aanbeveling.
Verschillende rechtshandelingen in één akte?
Notariële akte die uiterste wilsbeschikkingen inhouden, bevatten geen andere rechtshandelingen, art.
20a Wna. Een uiterste wilsbeschikking zou ook met andere rechtshandelingen dan uiterste wils-
beschikkingen van een ander kunnen worden gecombineerd. Zoals: een eenzijdige rechtshandeling
van de testateur, of van een ander dan de testateur.
Vermelding geldelijke tegenprestatie; voorschriften voor notariële akten buiten de Notariswet
Op verschillende plaatsen buiten de Notariswet heeft de wetgever eisen gesteld aan de inhoud van de
notariële akte. Die eisen houden dan verband met specifieke rechtsfeiten of rechtshandelingen.
Renvooien en de akten van rectificatie en verbetering
Wijzigingen in de tekst vóór ondertekening van de akte renvooi
Art. 45 lid 1 Wna, de notaris dient zich wel aan enkele regels te houden die zeker moeten stellen dat
de wijzigingen daadwerkelijk door iedereen worden aanvaard. Er wordt een verschil gemaakt tussen
doorhalen, lid 1 sub a, en toevoegingen in de tekst van de akte, lid 1 sub b.
Regels voor wijzigingen tijdens passeren:
Doorhalingen geschieden op zodanige wijze dat de oorspronkelijke tekst leesbaar blijft;
De gewijzigde tekst wordt aangebracht in de kant van de desbetreffende bladzijde of voor het
slot van de akte;
De wijziging moet worden goedgekeurd en de goedkeuring vermeldt het aantal doorgehaalde
of bijgevoegde woorden, letters, cijfers en leestekens;
Indiende de goedkeuring geschiedt in de kant van de bladzijde, moet zij worden gewaarmerkt
met een paraaf door allen die de akte ondertekenen.
Ambtelijk herstel van fouten in notariële akten
Procedurele aspecten van het proces-verbaal van rectificatie
Art. 45 lid 2 Wna: de notaris dient van verbeteringen proces-verbaal op te maken. Hier hoeven geen
partijverklaring op te worden genomen. Op de oorspronkelijke akte moet van de verbetering een
aantekening worden gesteld, onder vermelding van datum en repertoriumnummer van het proces-
verbaal. De notaris dient een afschrift van het proces-verbaal naar partijen te zenden. Een tot stand
gebrachte rectificatie heeft tot resultaat dat de oorspronkelijke akte geacht moet worden te zijn
gecorrigeerd, per de datum van verlijden van de oorspronkelijke akte.
Materiële vereisten
Het moet gaan om kennelijke schrijffouten en kennelijke misslagen (clerical error). De bevoegdheid
van de notaris heeft niet alleen betrekking op fouten in de ambtenaarsverklaring maar ook op fouten in
de partijverklaringen. Het is zijn opdracht ook hier onduidelijkheden te voorkomen en op te heffen.
Met het woord ‘kennelijk’ wordt aangegeven dat het objectief duidelijk moet zijn dat sprake is van een
schrijffout of een misslag gaat.
Door de verbetering in het proces-verbaal van rectificatie mag de akte materieel geen andere inhoud
krijgen dan oorspronkelijk was bedoeld.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IrmaRadder. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.
