- medische microbiologie:
➔ -biologie: de studie van levende organismes
➔ -micro: het betreft levende organismen die niet met het blote oog en dus
enkel met behulp van een microscoop waarneembaar zijn (klassieke
lichtmicroscoop)
➔ -medisch: enkel de micro-organismen die medisch relevant zijn worden
bestudeerd door de medische microbiologie. De organismen die geen
ziekteverwekkend vermogen bezitten worden niet bestudeerd.
➔ bestudeert dus de MO die verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van
infectieziekten bij de mens
- evolutie van het leven op aarde
➔ zie tijdlijn
➔ definities:
● prokaryoot: cel waarvan de kern geen kernmembraam bezit zodat het
chromosoom vrij in het cytoplasma ligt, bv. Bacterie
● eukaryoot: een organisme waarvan de cellen een kern bezitten die omgeven
is door een kernmembraam
● protist: de groep van alle eencellige eukaryote organismen
- de 4 grote domeinen van de medische microbiologie
➔ bacteriologie: bestudeert bacteriën, eencellige prokaryote organismen
➔ mycologie: bestudeert gisten en schimmels, eencellige respectievelijk
meercellige eukaryote organismen
➔ parasitologie: bestudeert parasieten, eukaryote levensvormen die ten koste
leven van een andere levensvorm
● protozoën: ééncellige eukaryote organismen zoals malariaparasiet
● helminthen: wormen, zoals aarsmaden
● arthropoden: geleedpotigen, zoals hoofdluis
➔ virologie: bestudeert virussen, infectieuze agentia die, in tegenstelling tot de
voorgaande org., voor hun metabolisme en vermeerdering volledig afhankelijk
zijn van een levende gastheer
- MO zijn verantwoordelijk voor het ontstaan van infectieziekten
➔ infectie: wanneer het organisme zorgt voor schade of een veranderende
fysiologie bij de mens, welke zich kan uiten als symptomen of eerder
subklinisch kan blijven
➔ rol MO bij ontstaan infectieziekten:
● niet zo lang gekend
● ontwerp eerst microscoop speelt grote rol
❏ Anthony van Leeuwenhoeck
❏ 1674
❏ sprak van animiculen
● pas op einde 19de eeuw een link tussen org en infectieziekten
❏ door Kock en Pasteur
, ❏ criteria die noodzakelijk zijn om van een causaal verband te
spreken
➢ verwekker dient gevonden te worden bij elke patiënt die
aan de desbetreffende infectieziekte lijdt en niet bij een
gezond iemand
➢ verwekker dient geïsoleerd te kunnen worden en buiten
het lichaam in cultuur gebracht te kunnen worden
➢ het inbrengen van de gekweekte verwekker bij een
proefdier dient to ziekte te leiden en de verwekker dient
opnieuw geïsoleerd te kunnen worden uit het proefdier
● onderscheid tussen primaire pathogenen en opportunisten
❏ opportunisten: veroorzaken enkel infectie wanneer de
weerstand van besmette individu is verminderd:
opportunistische infectie
❏ conventioneel pathogenen: veroorzaken bij de meest besmette
individuen infectie. bepalende factoren zijn de aard en
eigenschappen van het organisme. Immunologische en
genetische factoren zullen bepalen of ziekte al dan niet
optreedt
● residente microbiotica:
❏ MO die op de huid, in de mond, de darmen,... leven
❏ niet schadelijk
❏ sommige noodzakelijk voor een normaal fysiologisch
functioneren
❏ beschermen ons tegen besmetting pathogene MO
❏ zorgen in de darm voor aanmaak van vitamine K
- besmettingswegen van een infectieziekte
➔ direct contact:
● cutaan (via de huid)
● mucosaal (via slijmvliezen)
● besmetting via SOA
➔ Aerogeen:
● via lucht
● komt enkel voor bij kiemen die bestemd zijn tegen uitdrogen en die in
de atmosfeer kunnen overleven
● bv. tbc
➔ droplet:
● minuscule druppeltjes in de lucht
● bv. influenza (griepvirus)
➔ enteraal:
● via het spijsverteringskanaal
● verschillende vormen:
❏ oraal: via speeksel, bv.: klierkoorts (mononucleosis infectiosa)
, ❏ faeco-oraal: onvoldoende hygiëne na toiletgebruik, kiemen
terug op voedsel, via deze weg opgenomen
➔ hematogeen:
● via het bloed bv. hepatitis B
● uitzondering: transplacentaire besmetting: HIV moeder op kind
❏ verticale transmissie: de overdracht van ziektekiemen van
ouder op kind
❏ andere vormen: horizontale transmissie
➔ besmetting niet altijd via medemens!
● tussengastheer: bv.: ziekte van Lyme (via een teek)
- preventie van infectieziekten
➔ verhogen van de weerstand vd bevolking:
● toedienen vaccins
● bv. bof, seizoensgriep
➔ desinfectie en sterilisatie:
● desinfectie: een chemisch/fysisch proces met de bedoeling de kans
op besmetting te elimineren
● sterilisatie: al het leven van een object elimineren
➔ primaire preventie:
● aan de hand van bepaalde maatregelen de kansen op contact tussen
mens en potentiële pathogene MO te verminderen of elimineren
● veilig voedsel/ water
➔ secundaire preventie:
● vroegtijdig opsporen en behandelen van geïnfecteerde personen om
zo infectielast en sterfte te voorkomen of beperken
● screening TBC
BACTERIOLOGIE
- de eukaroyote cel
➔ cellen vh menselijk lichaam
➔ bevat een plasmamembraam, cytoplasma, celorganellen (nucleus,
mitochondriën, endoplasmatisch riticulum, lyosomen, Golgi-apparaat) en
ribosomen
➔ ook schimmels, planten en protisten
- de prokaryote cel
➔ bevat geen kern
➔ DNA is circulair
➔ plasmiden:
● aparte stukjes circulair dubbelstrengig DNA in cytoplasma
● bevatten genen die verantw. zijn voor bepaalde vormen van
antibioticaresistentie
● kunnen worden doorgegeven aan andere bacteriën
➔ bevat geen andere celorganellen zoals mitochondriën en ER
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller braeckmankayleigh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.38. You're not tied to anything after your purchase.