Leerdoelen project uitgewerkt
Week 2
Project:
Richtlijnen schijf van vijf:
Je kunt een klein relevant onderzoek opzetten, uitvoeren en evalueren.
Je kunt met Evry of Balans een recept en een product invoeren en een portie
daarvan berekenen.
3 aspecten die de ontwikkelde maaltijd duurzaam maken:
Je kunt een etiket en promotiemateriaal ontwikkelen dat tevens de wettelijk
noodzakelijke informatie geeft over de maaltijd.
Je kunt leerpunten formuleren voor jouw rol als productontwikkelaar en
ondernemer.
De mens:
Voedingsleer
De term ‘voedingsnormen’ is een verzamelnaam voor de volgende referentiewaarden
voor energie en voedingsstoffen: gemiddelde behoefte, aanbevolen hoeveelheid,
adequate inneming, en aanvaardbare bovengrens van inneming. Als in een populatie
de behoefte aan een bepaalde voedingsstof normaal verdeeld is, geldt dat met een
inneming gelijk aan de gemiddelde behoefte 50% van de mensen wel, en 50% niet is
voorzien.
Gemiddelde behoefte: niveau van inneming dat bij een normale verdeling van
de behoefte toereikend is voor de helft van een populatie.
Aanbevolen hoeveelheid: niveau van inneming dat toereikend is voor vrijwel
de gehele populatie, afgeleid van de gemiddelde behoefte.
Adequate inneming: niveau van inneming dat toereikend is voor vrijwel de
gehele populatie, afgeleid van andere gegevens dan de gemiddelde behoefte.
Aanvaardbare bovengrens van inneming: niveau van inneming waarboven de
kans bestaat dat ongewenste effecten optreden.
Dagelijkse referentie-innames voor volwassenen:
Referentiegewicht: mannen 72 kg, vrouwen 62 kg.
Energie: vrouwen 2310 kcal, mannen 2905 kcal
Totale vetten: 20- 40 En% (mannen 150 g, vrouwen 111 g)
Verzadigde vetzuren: 0- 10 En% (mannen 56 g, vrouwen 43 g)
Onverzadigde vetzuren: gem. behoefte: mannen 84 g, vrouwen 60 g.
Linolzuur: 2 En%
Alfa-linoleen: 1 En% (mannen: 2,316 g, vrouwen 2,369 g).
N-3 vetzuren (EPA & DHA) 0,45 gram p/d (mannen 364 g, vrouwen 330 g).
, Koolhydraten: 40 En% (AH= 1,4 x 2,9 g /kg LG)
Vezels: 3,4 gram per MJ
Eiwitten: 8 /9 tot 25 En% (AH 0,625 x 1,3 g/kg LG.
(veganist + 30%, vegetariër + 20%)
Werkelijke inname volgens VCP:
Energie: mannen 2647 kcal, vrouwen 1956 kcal
Totale vetten: mannen 103 g, vrouwen 74 g (34,5 en 34%)
Verzadigde vetten: mannen 38 g, vrouwen 28 g (12,7 en 12,8 En%)
Onverzadigde vetten: mannen 56 g, vrouwen 39 g (18,9 en 18,1%)
Meervoudig onverzadigde vetten: mannen 20 g, vrouwen 14 g (6,,5 En%)
Alfa-linoleenzuur: mannen 2,069 g, vrouwen 1,444 g (0,7 En% beide)
Linolzuur: mannen 17 g, vrouwen 12 g (5,6 en 5,3 En%)
Transvetten: mannen 1,5 g, vrouwen 1,2 g (0,5 en 0,6 En%)
Omega-3 visvetzuren: mannen 95 g, vrouwen 89 g
Eiwitten: mannen 98 g, vrouwen 75 g (15 en 15,6 En%)
Koolhydraten: mannen 284 g, vrouwen 219 g (43,4 en 45,3 En%)
Vezels: mannen 23 g, vrouwen 18 g (2,1 en 2,3 En%)
Aanbevolen hoeveelheid per product:
Groente: mannen en vrouwen 250 g
Fruit: mannen en vrouwen 200 g
Brood: mannen 245 g (6-8 sneetjes), vrouwen 158 g (4-5 sneetjes)
Graanproducten en aardappelen: mannen en vrouwen 113 g (4-5 porties)
Aardappelen: mannen en vrouwen 113 g
Vis: mannen en vrouwen 1 keer per week 100 g / 14 g per dag
Peulvruchten: mannen en vrouwen 135 g per week / 38 g per dag
(Vlees: mannen en vrouwen max 500 g per week, 100 g per keer)
Ei: mannen en vrouwen 2-3 eieren per week (100-150 g)
Noten: mannen en vrouwen 25 g (schijf van vijf->32 g)
Melk en melkproducten: mannen en vrouwen 2-3 porties (375 g)
Kaas: mannen en vrouwen 40 g
Smeer-en bereidingsvetten: mannen 65 g en vrouwen 40 g
Dranken: mannen 1500 mL, vrouwen 1100 mL
De 5 grootste bronnen van iedere macronutriënt voor mannen en vrouwen
Koolhydraten (En% van totale hoeveelheid koolhydraten)
- Mannen:
1. Graan en graanproducten (36,4 En%)
2. Suiker en zoetwaren (10,6 En%)
3. Niet-alcoholische dranken (9,9 En%)
4. Zuivelproducten (9,5 En%)
5. Aardappelen en andere knollen (8,8 En%)
- Vrouwen:
1. Graan en graanproducten (36,6 En%)
2. Gebak (10,7 En%)
, 3. Suiker en zoetwaren (10 En%)
4. Niet-alcoholische dranken (9,7 En%)
5. Zuivelproducten (9,3 En%)
Eiwitten
- Mannen
1. Vlees en vleeswaren (31 En%)
2. Graan en graanproducten (22,5 En%)
3. Zuivelproducten (22 En%)
4. Vis en schaaldieren (3,9 En%)
5. Aardappelen en andere knollen (2,9 En%)
- Vrouwen
1. Vlees en vleeswaren (22,6 En%)
2. Zuivelproducten (24 En%)
3. Graan en graanproducten (22,8 En%)
4. Vis en schaaldieren (4,4 En%)
5. Gebak (3,6 En%)
Vetten Totaal
- Mannen
1. Vet (20,6 En%)
2. Vlees en vleeswaren (20,4 En%)
3. Zuivelproducten (17,4 En%)
4. Graan en graanproducten (9,4 En%)
5. Kruiden en sauzen (8,4 En%)
- Vrouwen
1. Zuivelproducten (19,2 En%)
2. Vet (18,5 En%)
3. Vlees en vleeswaren (17,1 En%)
4. Graan en graanproducten (11 En%)
5. Gebak (9 En%)
Verzadigde vetten
- Mannen
1. Zuivelproducten (29,7 En%)
2. Vlees en vleesproducten (21,1 En%)
3. Vet (15,1 En%)
4. Gebak (7,8 En%)
5. Suiker en zoetwaren (6,2 En%)
- Vrouwen
1. Zuivelproducten (31,5 En%)
2. Vlees en vleeswaren (17 En%)
3. Vet (13,2 En%)
4. Gebak (10,9 En%)
5. Graan en graanproducten (6,9 En%)
, Voedingsvezels
- Mannen
1. Graan en graanproducten (43,7 En%)
2. Groenten (13,2 En%)
3. Aardappelen en andere knollen (10,5 En%)
4. Fruit, noten en olijven (9,4 En%)
5. Gebak (4,1 En%)
- Vrouwen
1. Graan en graanproducten (42,3 En%)
2. Groenten (14,7 En%)
3. Fruit, noten en olijven (11,7 En%)
4. Aardappelen en andere knollen (8,2 En%)
5. Gebak (5,6 En%)
1 gram vet levert 9 kcal / 38 kJ
1 gram alcohol levert 7 kcal / 29 kJ
1 gram koolhydraten levert 4 kcal/ 17 kJ
1 gram eiwit levert 4 kcal / 17 kJ
1 gram vezels levert gemiddeld 2 kcal / 8 kJ
1 cal= 1 calorie
1 J= 1 joule
1 kcal= 1000 cal
1 kJ= 1000 J
1 M= 1000 kJ
1kcal= 4,2 kJ (van kcal naar kJ is x4,2 en van kJ naar kcal is :4,2)
4,2 kJ= 4200 J (van kJ naar J is x1000 en van J naar kJ is :1000)
4200 J= 1000 cal (van J naar cal is :4,2 envan cal naar J is x4,2)
1000 cal= 1kcal (van cal naar kcal is :1000 en van kcal naar cal is x1000)
Een energieprocent (en%) is een percentage van het totaal calorieëngebruik. ‘10 en
%’ verzadigd vet betekent voor een vrouw die 2000 kcal binnenkrijgt dus een inname
van 200 kcal aan verzadigd vet. Dit komt neer op circa 22 gram. En% bereken je
door het aantal gram van een macronutriënt te vermenigvuldigen met het aantal kcal
dat 1g levert en dit deel je door de totale hoeveelheid kcal en dit doe je weer keer
100%. Let op ! En is dus de totale energetische waarde van een product in kcal (dus
van alle macronutriënten samen!).
Koolhydraten
Koolhydraten zijn chemische verbindingen met de algemene structuurformule
(CH2O)n. Ze worden ingedeeld in de drie hoofdgroepen monosachariden en
disachariden (suikers), oligosachariden en polysachariden (inclusief voedingsvezels).
Tot de suikers behoren monosachariden, disachariden en suikeralcoholen. De
grootste bronnen van koolhydraten zijn pasta, brood, aardappelen, graanproducten
en fruit zoals banaan.
