Samenvatting literatuurgeschiedenis Nederlands VWO6
6 views 0 purchase
Course
Nederlands
Level
VWO / Gymnasium
Samenvatting literatuurgeschiedenis Interbellum (1914-heden) voor Nederlands VWO 6!!!
Nederland van 1914 tot heden, uitgewerkt in 3 verschillende tijdlijnen; , & 1970-nu. Drie kopjes; 'Samenleving' (denk hierbij aan alle historische gebeurtenissen), 'Kunst' (denk hierbij aan opkomende stromingen,...
Literatuurgeschiedenis
Interbellum 1914-1940
= tussen oorlogen
Samenleving
Eerste wereldoorlog 1914-1918:
- Nederland neutraal
- België zwaar getroffen (1 miljoen mensen vluchtten naar Nederland)
- 1919: verdrag van Versailles
- Totalitaire staten in opkomst: Sovjet-Unie (communisme), Duitsland (nationaalsocialisme)
en Italië (fascisme) = klein groepje is de baas, rest heeft niks te zeggen
- Blokken, F. Borderwijk à gaat over staat en groepen
Roaring twenties:
Economisch gezien gaat het goed: jongeren doen alles wat god verboden heeft à uitgaan
etc. Daar vergeten ze de oorlog
Crisis:
- 1929: effectenbeurs van Wall Street stort in
- 1942: dieptepunt wordt bereikt
- Effect op Nederland: export zakt in, investeringen vallen terug, werkloosheid
- Uitkeringen voor werklozen: net genoeg voor eerste levensbehoeften
- Economische problemen leiden tot verpaupering en ontevredenheid à opkomst NSB
Oorlogsdreiging:
- Duitsland grote verliezer van WO1
- Grote armoede en werkloosheid door zware maatregelen van verdrag van Versailles
- 1933: Adolf Hitler aan de macht door nationaalsocialistische ideeën
- 1939: valt Duitsland polen binnen: begin WO2
Veranderingen:
- 1917: algemeen mannenkiesrecht
- 1919: algemeen vrouwenkiesrecht
- Uitvinden lopende band (Henry Ford)
- Massaproductie van goederen
- Cultuurkritiek: angst voor massa en verlangen naar bedreigde individualiteit te
beschermen à mens ging meer naar zichzelf kijken en minder naar anderen
Kunst
Modernisme/historische avant garde:
Term voor alle kunststromingen die rond WO1 zijn ontstaan: expressionisme, futurisme,
kubisme etc.
Breuk met oude kunst: nieuwe kunst is uiting van nieuwe mens en zijn wereld (inhoud
deed er minder aan toe)
Expressionisme:
- Reactie op impressionisme en realisme
- Niet buitenwereld, maar eigen emoties, ideeën en visie uitdrukken
- Felle kleuren, hoekige lijnen en vereenvoudigde vormen
- Uitbreken WO1 betekent het einde à mocht niet meer omdat mening uiten door oorlog
niet meer mocht à veel boeken etc. verboden
, Dadaïsme:
- Reactie van ontgoocheling en ontreddering op WO1
- Antihouding: antiburgerlijk, antikunst
- Scheiding tussen kunst en niet-kunst wordt opgeheven door dadaïsten
- Ready mades: alledaagse gebruiksvoorwerpen tot kunst verklaren
Surrealisme:
- Minachting voor burgerlijke en materialistische maatschappij die verantwoordelijk was
voor WO1
- Ruimte voor onderbewuste, droom en verbeelding
- Mentale vrijheid van kunstenaar staat centraal
Uitvinding sprekende film: tekst bij film
*Opkomst van Jazz à Hitler verbood het, omdat vooral zwarte mensen deze muziek maakten
Literatuur
Publieksschrijvers:
- Realistische romans
- Bestsellers
- Publiek: middengroep (gewone burger) en vrouwen
- Massaliteratuur
Eliteschrijvers:
- Moderne levenshouding: onzekerheid, twijfel en zelfreflectie
- Cultuur beschermen
- Werd nauwelijks verkocht
- Diepgaandere onderwerpen
Expressionisme:
- Vooral in poëzie
- Geen nadrukkelijke ik-persoon
- Kern is belangrijk: weinig bijvoeglijk naamwoorden, veel zelfstandige naamwoorden
- Neiging tot experimenteren met namen en typografie
- Bazel, Hendrik Marsman
Dadaïsme:
- Literaire tekst staat op zichzelf en is geen weergave van een gevoel
- Typografie duidelijk aanwezig
- Versregels en zinnen vallen uit elkaar
- Naast elkaar plaatsen van dingen die geen verband houden
- Alleen maar klanken, geen woorden
- Paul van Ostaijen, Theo van Doesburg
Nieuwe zakelijkheid:
- Hedendaagse onderwerpen
- Zakelijke weergave van feiten en handelingen
- Weglating omschrijven
- Geen emotie
- F. Bordewijk – Bint, Blokken, Karakter
Psychologische romans:
- Nadruk op gedachten, gevoelens, driften en verlangens van personage
- Analyse van het eigen ‘ik’: teruggaan naar eigen kindertijd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ilse1142. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.96. You're not tied to anything after your purchase.
