Samenvatting voor het vak 'gespreksvaardigheden' voor de studie Social Work aan de Hanze Hogeschool te Groningen. Met de boeken Buijten 'Relatiegerichte begeleiding' en Ehlers & Volkers 'gespreksvaardigheden voor de hulpverlening'.
Inhoudsopgave
1. Gespreksvaardigheden voor de hulpverlening.......................................................................2
H1 Visie op het voeren van een gesprek................................................................................2
H2 gespreksvoering middels het H-model..............................................................................5
H3 verhelderen met het H-model...........................................................................................6
H4 Basisvaardigheden bij verhelderen...................................................................................6
H6 Basisvaardigheden voor het nuanceren............................................................................9
2. Relategerichte begeleiding..................................................................................................10
H1 Relategericht werken in de begeleiding.........................................................................10
H2 Relate opbouwen............................................................................................................12
H5 Empathisch luisteren en zorgvuldig kijken......................................................................15
H6 Open vragen en doorvragen............................................................................................18
H7 Herformuleren en samenvaten......................................................................................21
1
, 1. Gespreksvaardigheden voor de hulpverlening
H1 Visie op het voeren van een gesprek
1.1 samenwerken
Onder samenwerken verstaan we dat de hulpverlener en cliënt handelen vanuit hun eigen
deskundigheid en verantwoordelijkheid
De hulpverlener is deskundig in het hanteren van een methodiek en in het analyseren van
problematsche situates
Empowerment: het sterker, mondiger en zelfewuster maken van de cliënt
1.2 Het diagnose-receptmodel
Kenmerken:
o De cliënt stelt een hulpvraag
o De hulpverlener stelt informateve vragen
o De hulpverlener denkt, maar de cliënt heef geen inzicht in het denkproces van de
hulpverlener
o De hulpverlener maakt een eigen interpretate van de hulpvraag en van de situate
van de cliënt en komt tot een diagnose
o De hulpverlener verzint een oplossing
Voordelen:
o Het is snel
o Het is efectef als het gaat om adviezen vanuit specifeke deskundigheid van de
hulpverlener ten aanzien van praktsche onderwerpen (ADHD)
Nadelen:
o De hulpverlener is niet gericht op het ontdekken van de hulpvraag van de ouder,
maar diagnostceert vanuit zijn eigen denkkader
o De hulpverlener geef een kant-en-klare oplossing, waarin geen rekening wordt
gehouden met de normen, waarden en vaardigheden van de ouder
o De hulpverlener doet geen beroep op eigen mogelijkheden van de cliënt
o De cliënt verkeert in een afankelijke en ondergeschikte posite ten opzichte van de
hulpverlener
1.3 Het samenwerkingsmodel
Kenmerken:
o Nodigt de cliënt uit om over het probleem te vertellen
o Is gericht op de cliënt
o Sluit aan bij de beleving van het probleem van de cliënt
o Sluit aan bij de beleving van het doel van de cliënt
o Sluit aan bij de competentes van de cliënt
o Stelt vragen die de cliënt aan het denken zeten
o Biedt zo nodig aanvullend eigen kennis of inzicht aan en stemt deze af op de cliënt
o Ondersteunt de cliënt bij het vinden van oplossingen
Nadelen:
o Kost meer tjd en energie voor cliënt en hulpverlener
o Bij eenvoudige praktsche vragen is dit model niet efciënt
Voordelen:
2
, o De beleving van het probleem en het doel van de cliënt zijn uitgangspunten van de
begeleiding, daardoor sluit de hulpverlening optmaal aan bij de cliënt
o De cliënt werkt zelf aan de oplossing van de hulpvraag, daardoor versterkt het gevoel
van eigenwaarde
o De cliënt ontdekt dat oplossingen voor een groot deel binnen het eigen
gedragsrepertoire aanwezig zijn en oplossingen worden getoetst aan mogelijkheden
van de cliënt. Hierdoor ontstaan oplossingen ‘op maat’
o De cliënt heef veel inzicht in het hulpverleningsproces; daardoor leert hij nieuwe
denkstrategieën die ook bij het oplossen van andere problemen tot hulp kunnen zijn
o De cliënt wordt minder afankelijk van hupverlening
1.4 Structuur van de subjecteve ervaring
Onze communicate is opgebouwd uit beelden, gevoelens en gedragingen
Je maakt een beeld > hier zit een gevoel bij > hieruit besluit je iets te doen
Communicate is het proces van uitwisselen van al die beelden, gevoelens en gedragingen,
met als doel overeenstemming te krijgen tussen wat de een communiceert en de ander
ontvangt
Binnen het samenwerkingsmodel gaat het om de beelden, gevoelens en gedragingen van de
cliënt ten opzichte van het probleem te verduidelijken
1.5 Boompje
In het samenwerkingsmodel parkeert de hulpverlener zijn eigen beleving van de situate
Eerst aansluiten op de beleving van de ouder > later ook eigen ideeën, gezichtspunten of
kennis aandragen en samen kijken of deze bruikbaar zijn
Andersom is het ook zo dat een concrete situate de cliënt helpt om zich zijn eigen
gedachten, gevoelens en gedragingen weer beter te herinneren en beter naar zichzelf te
kijken en op zijn eigen gedrag te refecteren
Boompje:
o Belangrijk (normen en waarden van de cliënt)
o Denken, voelen en doen
o Situate
Het samen kijken naar de beleving van de cliënt geef een exact beeld van de
werkelijkheidsbeleving of het referentekader van de cliënt
En het werkt vaak al therapeutsch of probleemoplossend
Volgorde:
o Vraag de cliënt een concreet voorbeeld als helder is wat het probleem is
o Vraag de cliënt deze situate te schetsen
o Bevraag de cliënt vanuit het boompje om zoveel mogelijk bij de beleving van de
cliënt aan te sluiten
o Achterhaal het doen zo concreet dat een ‘flm’ van het handelen ontstaat
o Vraag door op doen, denken en voelen bij de cliënt op belangrijke momenten
1.6 De hulpverlener als persoon
In de hulpverlening gaat het om uitwisselen van ervaringen, meningen en overtuigingen, met
als doel de cliënt te laten onderzoeken wat van belang is voor hem/haar, zodat hij een
oplossing kan vinden voor zijn/haar problemen
Het vermogen om open te staan voor die spontane ontmoetng met de cliënt
Het gaat in de ontmoetng niet op het veroordelen van de cliënt, maar om het inzicht in het
feit dat er sprake is van een keuze en het onderzoeken van de moteven van die keuze
Je hebt als hulpverlener een positeve kijk op de mogelijkheden van de cliënt en jezelf
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller martineeefting. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.