Samenvatting van hoofdstuk 2 geschiedenis vwo 3
Titel hoofdstuk: Naar een democratisch politiek systeem
Paragraaf 2.1 t/m 2.5
Getallenlijn met de belangrijkste momenten
Boek: feniks geschiedenis
Samenvatting geschiedenis H2
Tijdvak:
Tijd van burgers en stoommachines 1800-1900
Tijd van wereldoorlogen 1900-1950
Kenmerkende aspecten:
De opkomst van de politiek-maatschappelijke stromingen
nationalisme, liberalisme, socialisme confessionalisme en
feminisme.
De opkomst van emancipatiebewegingen
Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer
mannen en vrouwen aan het politiek proces.
2.2
Deelvraag:
Welke bestuurlijke veranderingen bracht de grondwetswijziging van 1848?
In de grondwet, zoals die in 1814 in Nederland werd ingevoerd, staan de
belangrijkste rechten en plichten van de overheid en van de burgers. In
Nederland moeten voor een grondwetswijziging twee hindernissen worden
genomen:
1. Er is een 2/3 meerderheid nodig in het parlement
2. Er moeten verkiezingen gehouden worden en het nieuwe parlement
moet de verandering goedkeuren
De grondwet van 1814 maakte Nederland een constitutionele monarchie.
Maar dat betekende niet dat Nederland een democratie werd. Koning Willem I
had namelijk nog steeds veel macht.
Conservatieven vonden het goed dat politieke besluitvorming een zaak van de
koning was. De conservatieven willen niet dat het volk een te grote invloed
op het bestuur zou krijgen. Liberalen zagen dit anders. Zij waren juist voor
politieke vrijheid en omdat die er nu nauwelijks was wilden ze verandering.
In 1848 gingen er veel mensen de straat op omdat ze honger hadden. Daarbij
werden ze ook boos op de koning en ze waren boos omdat ze zelf geen
politieke invloed hadden. Willem II was bang dat er een revolutie zou komen,
dus vroeg hij liberaal Johan Thorbecke om de grondwet te wijzigen. Willem II
hoopte daarmee dat de onvrede weg ging.
, Dit waren de belangrijkste veranderingen:
De koning kreeg veel minder macht. De ministers werden
verantwoordelijk voor het beleid.
De ministers moesten verantwoording voor hun beleid afleggen aan het
parlement en niet meer aan de koning.
De leden van de Tweede Kamer, Provinciale Staten en gemeenteraden
werden via rechtstreekse verkiezingen gekozen.
De leden van de Eerste Kamer werden niet meer door de koning
benoemd, maar gekozen door de leden van het provinciale staten.
De eerste en de Tweede Kamer kregen het recht van interpellatie. De
tweede kamer kreeg daarnaast het recht van amendement en het
recht van enquête.
Een aantal grondrechten werden erkend, zoals vrijheid van vereniging
en vrijheid van vergadering.
De grondwetswijziging van 1848 bracht grote veranderingen, maar het bestuur
wordt daarmee niet direct hetzelfde als in onze tijd. Er waren 3 grote
verschillen:
1. Door het censuskiesrecht mocht slechts 2,5 procent van de bevolking
stemmen.
2. Door het districtenstelsel waren er geen politieke partijen.
3. Koning Willem III erkende, na dat er bijna een politieke crisis was, dat
niet hij, maar het parlement de hoogste macht had.
Begrippen:
Parlement: Gekozen volksvertegenwoordiging.
Democratie: Politiek stelsel waarin op basis van meerderheidsbesluiten
afspraken worden gemaakt over de inrichting van de samenleving.
Conservatieven: Mensen die zo veel mogelijk bij het oude willen laten.
Recht van interpellatie: Het recht van Kamerleden om ministers uit te
nodigen om informatie te geven over het regeringsbeleid.
Recht van amendement: Het recht van de leden van de Tweede Kamer om
een wetsvoorstel te wijzigen.
Recht van enquête: Het recht van Kamerleden om een onderzoek in te
stellen waarbij mensen onder ede kunnen worden ondervraagd.
Grondrechten: In de grondwet vastgelegde fundamentele rechten die de
vrijheid van de burger garanderen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller vlinder222. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.84. You're not tied to anything after your purchase.
