Orthopedagogische werkvelden en beleid
Inhoudsopgave
Hoofdstuk 2: Het (inclusief) onderwijs en de kinderopvang......................................................................4
1. Inclusieve kinderopvang en onderwijs..................................................................................................4
1.1 Overheidsstructuur in beleidsdomeinen:....................................................................................4
1.2 Drie stromen:...............................................................................................................................4
1.3 Beleid:..........................................................................................................................................5
2. Historisch perspectief............................................................................................................................6
2.1 Decreet kinderopvang 2012:........................................................................................................6
2.2 Beleidskeuzes:.............................................................................................................................6
2.3 Evolutie regelgeving:....................................................................................................................7
3. Bronnen voor inclusief onderwijs..........................................................................................................7
3.1 Uit het nieuws van 1924:.............................................................................................................7
3.2 Uit de podcasts van Ouders voor Inclusie:...................................................................................7
3.3 Leersteun in ondersteuning:........................................................................................................7
4. Tools van het beleid...............................................................................................................................9
4.1 M-Decreet: Het zorgcontinuüm...................................................................................................9
4.2 Universal Design for Learning:...................................................................................................10
4.3 Eindtermen/duidelijkheid:.........................................................................................................10
4.4 HGW en HGD:............................................................................................................................10
5. Vlaanderen in de wereld:....................................................................................................................11
5.1 Terminologie:.............................................................................................................................11
6.2 Knelpunten:...............................................................................................................................11
6. Volstaat de regelgeving?.....................................................................................................................12
6.1 Een verschil in visie zorgt voor frictie (=wrijving):......................................................................12
6.2 Inclusie VS Integratie:................................................................................................................13
6.3 Taak als ortho:...........................................................................................................................13
7. Podcasts ter illustratie.........................................................................................................................14
Hoofdstuk 3: De geestelijke gezondheidszorg.........................................................................................16
1. Helikopterblik op onze geestelijke gezondheidszorg...........................................................................16
1.1 Vermaatschappelijking GGZ: Artikel 107....................................................................................16
2. Aanbod en organisaties van de GGZ....................................................................................................17
2.1 Essentie hoofdstuk:....................................................................................................................17
2.2 Beleid en politiek:......................................................................................................................18
1
, 2.3 Aanbod en organisatie:..............................................................................................................18
3. Beschermingsmaatregelen..................................................................................................................19
3.1 Gedwongen opname:................................................................................................................19
3.2 Internering:................................................................................................................................21
3.3 Vrijheidsbeperkende maatregelen:............................................................................................22
Hoofdstuk 4: Vlaams agentschap voor personen met handicap.............................................................23
1. Historiek..............................................................................................................................................23
1.1 Evolutie:.....................................................................................................................................23
1.2 Focus op het VFSIPH:.................................................................................................................23
1.3 Focus op het VAPH:....................................................................................................................24
2 Actueel beleid......................................................................................................................................25
2.1 Theoretisch kader:.....................................................................................................................25
2.1 Perspectief 2020:.......................................................................................................................25
2.2 Kansen en uitdagingen:.............................................................................................................28
Hoofdstuk 5: De ouderenzorg.................................................................................................................29
1. Organisatie van de ouderenzorg..........................................................................................................29
1.1 Ontstaan en overzicht regelgeving:...........................................................................................29
1.2 Uitgangspunten decreet woonzorg:...........................................................................................32
1.3 De voorzieningen:......................................................................................................................34
2. Zorgzame buurten...............................................................................................................................36
2.1 Zorgzame buurt:........................................................................................................................36
2.2 Buurtgerichte zorg:....................................................................................................................36
3. Enkele beleidsthema’s.........................................................................................................................37
3.1 Ouderenparticipatie:.................................................................................................................37
3.2 Dementiezorg:...........................................................................................................................39
3.3 Mantelzorg:...............................................................................................................................41
3.4 Levenseindezorg:.......................................................................................................................42
Oefeningen..............................................................................................................................................44
4. Dementiezorg......................................................................................................................................45
4.1 Algemeen:..................................................................................................................................45
4.2 Bijzondere kwetsbaarheden:.....................................................................................................46
5. Beleidskeuzes van de voorziening en de effecten op KVL....................................................................48
5.1 Kleinschalig genormaliseerd wonen:.........................................................................................48
5.2 Tubbemodel:..............................................................................................................................49
6. Belangrijke knelpunten........................................................................................................................50
6.1 Ouderenmisbehandeling:..........................................................................................................50
2
, 6.2 Depressie bij ouderen:...............................................................................................................50
6.3 Personeelstekort - Zorginfarct:...................................................................................................50
Hoofdstuk 6: De (integrale) jeugdhulp....................................................................................................51
1. Inleiding...............................................................................................................................................51
2. Wetgeving...........................................................................................................................................52
3. Organisatie en aanbod........................................................................................................................53
3.1 Indeling in erkenningscategorieën:............................................................................................53
3.2 Indeling in typemodules:...........................................................................................................53
4. Beleid en werkveld..............................................................................................................................54
5. Actuele ontwikkelingen.......................................................................................................................54
5.1 Recente evoluties:.....................................................................................................................54
5.2 Decreet integrale jeugdhulp:.....................................................................................................55
5.3 Decreet vroeg en nabij:..............................................................................................................56
5.4 Decreet Jeugddelinquentierecht:...............................................................................................58
3
,Hoofdstuk 2: Het (inclusief) onderwijs en de
kinderopvang
1. Inclusieve kinderopvang en onderwijs
1.1 Overheidsstructuur in beleidsdomeinen:
Beleidsdomeinen ortho:
Onderwijs en vorming
Welzijn, Volksgezondheid, Gezin
Jeugd
Sociale economie
Een beleidsdomein bestaat uit
1) Departementen – vb: Departement onderwijs
2) Agentschappen – vb: Vlaams agentschap personen met een handicap
De minister bepaalt het beleid, het departement voert uit.
1.2 Drie stromen:
Beide werkvelden hebben een andere insteken, maar toch raakvlakken.
Kinderopvang: Iedereen die het nodig heeft kan er ‘in principe’ terecht
Onderwijs: Enige poort waar iedereen door moet of verwacht wordt
Waar kan een kind met een specifieke ondersteuningsbehoefte terecht?
1) Gespecialiseerde opvang voor jonge kinderen met specifieke ondersteuningsnoden (VAPH)
2) Centra voor inclusieve kinderopvang (departement Opgroeien)
3) Reguliere initiatieven voor kinderopvang (departement Opgroeien): komt meest voor
Opmerking:
- Vaak hulpverlening: Beleidsdomein welzijn
- Ook dienstverlening (kinderopvang): Beleidsdomein welzijn
Centra voor inclusieve kinderopvang:
Kenmerken:
Bieden zelf inclusieve opvang aan
4
, Sensibiliseren en ondersteunen opvanglocaties
Ouders kiezen en hebben recht op inclusieve kinderopvang
Waarom is inclusieve kinderopvang zo belangrijk?
Het is verrijkend voor alle betrokkenen: het kind met specifieke ondersteuningsbehoefte, de andere
kinderen in de opvang, de opvang en de ouders.
Visie: Elk kind met/zonder SOB is welkom
Willen spelen, vrienden maken, ontdekken
Bewuste keuze om ze samen te zetten
Verrijkend voor alle betrokkenen
Hoe kan de kinderopvang verschil maken? Wat werkt?
Communicatie, afstemming en uitwisseling met ouders. Vertrek vanuit niet weten wat werkt.
1.3 Beleid:
Wat zegt het beleid over inclusieve kinderopvang?
Ouders: Recht keuze reguliere, gespecialiseerde en inclusieve opvang
Overheid: Streeft naar kwaliteitsvolle opvang in de buurt
Inclusieve kinderopvang:
o Sluit aan bij perspectief 2020
o Structureel voorzien (regels en afspraken) en wordt financieel ondersteund
Perspectief 2020= Ondersteuningsbeleid voor personen met een handicap dat kiest voor 'zoveel
mogelijk gewoon in de samenleving en zo weinig mogelijk uitzonderlijk en afzonderlijk’.
DECET-principes= Diversity in early childhood education & training
= Kwaliteit voor iedereen door na te denken over
specifieke doelgroepen.
1) Iedereen hoort er bij
2) Iedereen kan alle aspecten ID ontwikkelen
3) Iedereen kan leren van elkaar over (culturele) grenzen
4) Iedereen kan participeren als actieve burger
5) Iedereen gaat bewust om met vooroordelen via communicatie
6) Iedereen werkt samen tegen discriminatie en vooroordelen
5
,2. Historisch perspectief
Wat ligt er aan de grond van de hedendaagse problemen van de kinderopvang?
Kinderopvang was voeger “de bewaring”: Crash moest vooral veilig en proper zijn, zich niet veel met
kinderen bezig houden.
Reden: Hoog kindersterfte
Gevolg: Minder kindbegeleiders (nog steeds)
2.1 Decreet kinderopvang 2012:
Functies:
1) Pedagogische functie - Dingen aanbieden om zich spelenderwijze te ontwikkelen
2) Economische functie - Kind laten opvangen zodat ouders kunnen werken
3) Sociale functie – Stimulerend voor kinderen en ondersteunend voor ouders
De kinderopvang moet
Goed zijn voor kinderen en ouders
Makkelijker om te zoeken en vinden
Meer kwaliteit (veiligheid, vakkennis)
Meer haalbaar voor ouders (rekening houden inkomen, meer plaats kwetsbare gezinnen)
Haalbaar voor de sector (betere subsidies)
Professioneel (voldoen aan voorwaarden)
We zijn er nog steeds niet – nog steeds crisis
2.2 Beleidskeuzes:
Kinderopvang Kleuterschool
0-3 jaar 2,5 tot 6 jaar
Welzijn Onderwijs
Minister: Hilde Crevits Minister: Ben Weyts
50 à 60% kinderen Bijna 100% kinderen
Plaats tekort; wachtlijsten Bijna behoeftedekkend
7de jaar beroepsonderwijs Bachlorsdiploma
8 kinderen per persoon (1/8) per wet bepaald x-aantal kinderen per persoon (1/?)
niet per wet bepaald maar per school zelf
Conclusie: Kinderopvang wordt in beleidskeuzes niet als prioriteit gezien.
6
, Er wordt minder in geïnvesteerd.
2.3 Evolutie regelgeving:
Kinderrechtenverdrag Alle kinderen hebben recht op onderwijs o.b.v gelijke kansen.
Salamanca-verklaring Inclusief onderwijs + segregatie vermijden.
VLOR-Advies Aanbevelingen voor inclusief onderwijs in Vlaanderen
Anti-discriminatiedecreet Redicodi’s verplichten en gelijke toegang voor iedereen, ongeacht
diversiteit.
VN verdrag rechten Verplicht landen tot inclusie en gelijkheid voor personen met een
personen met handicap handicap.
M-decreet Inclusief onderwijs eerste optie in Vlaanderen maken.
Belgische grondwet Recht op volledige inclusie voor personen met een handicap
3. Bronnen voor inclusief onderwijs
3.1 Uit het nieuws van 1924:
Hoe keek men in Vlaanderen naar het onderwijs voor de ondervertegenwoordigde groep: meisjes?
Nog niet voldoende onderrichting. Moeten opgeleid worden in huishoudkunde en kinderverzorging. De
plaats van een jonge moeder is thuis.
3.2 Uit de podcasts van Ouders voor Inclusie:
Onderwijs is de enige poort waar iedereen door moet en mag.
Wat doet inclusief onderwijs werken?
Relatie en collectief maken In de natuurlijke omgeving
Uitproberen Communiceren
Ouders betrekken Expliciteren: groei kind (cognitief en participatief)
Waar kan een leerling met een specifieke ondersteuningsbehoefte terecht?
1) Regulier onderwijs
2) Buitengewoon onderwijs
Ouders kiezen en hebben recht op inclusief onderwijs.
Onderwijs heeft een verantwoordelijkheid om het recht op inclusie te realiseren
Kritiek: We vergeten de kinderen en hun noden achter de types.
Er worden al lang inspanningen gedaan om tot regelgeving te komen, met weinig resultaat.
3.3 Leersteun in ondersteuning:
3.3.1 Leersteun:
Leersteun
Wie Leerling met een SOB – ook leerkrachtgericht
Doel o Leerling: Cognitieve en participatieve ontplooiing
o Leerkracht: Versterkt competenties van leerling en leerkracht
o School: Inclusieve klaspraktijk/schoolcultuur creëren
7
, Bouwt verder op het zorgbeleid van de school (Zie M-Decreet)
3.3.2 Leersteuncentra:
Kenmerken:
Onderwijskundige expertise, handicap-specifieke expertise, inclusie-expertise en coaching-expertise
Samenwerken buitengewoon onderwijs en welzijnspartners om expertise te delen/ontwikkelen
Uitgewerkt referentiekader voor kwaliteitsvolle leersteun
3.3.3 Impact decreet leersteun:
Welke tools zijn voortgekomen uit het Decreet Leersteun?
Zorgcontinuum Gemeenschappelijke/ individueel aangepast curriculum
Redelijke aanpassingen of redicodi’s Handelingsgerichte diagnostiek
Universal design for learning Handelingsgericht werken
8
,4. Tools van het beleid
4.1 M-Decreet: Het zorgcontinuüm
HGD:
Handelingsgerichte
diagnostiek
Nodig om leersteun te krijgen
Het zorgcontinuüm: Zorgmaatregelen verschuiven tussen fases, niet het kind
Fase 0 Brede basiszorg o Krachtige + stimulerende leeromgeving
o Systematische opvolging
o Vermindering risicofactoren
o Leerkracht verantwoordelijk
o CLB: Aanbodgericht
Fase 1 Verhoogde zorg o Extra maatregelen (Redicodi’s)
o Gemeenschappelijk curriculum
o Zorgleerkracht ondersteunt
o CLB: Aanbodgericht
Fase 2 Uitbreiding van zorg o Vanuit diagnostiek (HGD)
o Externe zorg + verslag wat (niet) werkt
o Werkt naar zelfde doelen
o CLB: Kindgericht, actief ondersteunen
Fase 3 Individueel aangepast curriculum (IAC) o Verslag voor BuO of IAC
o IAC volgen in BuO of regulier onderwijs
o CLB: Mogelijkheden onderzoeken
Waarom werken kinderen die in de 2e fase zitten naar dezelfde doelen?
Men moet terug kunnen schakelen naar eerdere fasen en aansluiting met de klas behouden.
9
, Wat is het grootste verschil tussen zorgcontinuüm fase 2 en 3?
Fase 2: Gemeenschappelijk curriculum behouden, leerlingen studeren af met volledig inschrijvingsrecht
Fase 3: Kan IAC en GC zijn, een inschrijving is onder bindende voorwaarden
Redelijke aanpassingen= Maatregel aangepast aan specifieke en individuele ondersteuningsbehoeften van de
leerling met een beperking, waardoor die in een onaangepaste schoolomgeving beter kan functioneren.
- Remediëren= Indiv. leerhulp - Compenseren= Hulpmiddelen
- Dispenseren= Vrijstellen en vervangen - Differentiëren= Variatie leerstof
4.2 Universal Design for Learning:
Universal design for learning= Leerstof op verschillende manieren aanbieden voor gelijke kansen.
Krachtige leeromgeving
Wat goed is voor een kind met specifieke noden is goed voor elk kind
Organiseren onbewust, vooraf al, op diversiteit
Principe 1 Betrokkenheid en engagement creëren
Principe 2 Informatie op verschillende manieren aanbieden
Principe 3 Verschillende mogelijkheden tot actie en expressie
Door op meerdere manieren te werken.
4.3 Eindtermen/duidelijkheid:
Leerplan= Eindtermen en ontwikkelingsdoelen die de overheid vastlegt opnemen.
Waarom is dit belangrijk?
Leerlingen krijgen pas een diploma als ze het GC (= Gemeenschappelijk curriculum) behalen.
We blijven vaak te lang in het GC en schakelen niet over naar redicodi’s voor een IAC wordt opgesteld.
4.4 HGW en HGD:
Uitgangspunten HGW:
1) Indiv. onderwijsbehoefte staat centraal 5) Samenwerken lln, lkr, school en ouders
2) Afstemming tussen alle betrokkenen 6) Doelen en aanpak opstellen
3) Rol leerkracht in positieve ontwikkeling 7) Systematisch en duidelijk in stappen werken
4) Focus op positieve aspecten alle betrokkenen
HGD= Ondersteuningsnoden van de lln zoeken op verschillende domeinen.
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller matteodhuyvetter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.