Summary
Samenvatting Celleer
- Course
- Institution
Samenvatting gebaseerd op slides van professor Tournoy met bijhorende notities van in de les.
[Show more]
Seller
Follow
beexxx
Content preview
Samenvatting celleerInhoud
1. Inleiding tot cytologie.........................................................................................................................3
2. De bouw van een eukaryote cel.........................................................................................................4
2.1 Celmembraan...............................................................................................................................5
2.1.1 Membraan lipiden.................................................................................................................5
2.1.2 Eiwitten..................................................................................................................................6
2.1.3 Suikers...................................................................................................................................8
2.1.4 Membraan aanmaak..............................................................................................................8
2.1.5 Celmembraan functies...........................................................................................................8
2.2 Cytoplasma.................................................................................................................................14
2.2.1 Het cytosol...........................................................................................................................14
2.2.2 De celorganellen..................................................................................................................14
2.2.3 Het cytoskelet......................................................................................................................22
2.3 celkern........................................................................................................................................27
2.3.1 De nucleolus........................................................................................................................28
2.3.2 Het chromatine bestaat uit chromosomen..........................................................................28
3. De genetische codes.........................................................................................................................32
4. De eiwitsynthese..............................................................................................................................33
4.1 Het centrale dogma van de celbiologie.......................................................................................33
4.2 De transcriptie............................................................................................................................33
4.3 De translatie...............................................................................................................................35
5. De celcyclus......................................................................................................................................37
5.1 De 4 fasen van de celcyclus........................................................................................................37
5.2 Het cel-cyclus controle systeem.................................................................................................37
5.3 De duplicatie van het DNA in de eukaryote cel...........................................................................38
5.4 De mitose....................................................................................................................................40
5.5 De meiose...................................................................................................................................41
5.6 Celdood: necrose en apoptose...................................................................................................42
6. Cel differentiatie...............................................................................................................................43
6.1 celdifferentiatie door selectieve gen-activatie............................................................................43
6.2 Mechanismen van genexpressie-regulatie.................................................................................43
6.3 RNA als regulator van de gen-expressie: “regulerend RNA”.......................................................44
6.4 Gen manipulatie met Zinc-Fingers, CRISPR, TALEN en RNA-i......................................................44
1
,7. De extracellulaire matrix..................................................................................................................44
8. Kanker...............................................................................................................................................47
Addendum............................................................................................................................................47
9. Voorbeeldvragen..............................................................................................................................47
2
,1. Inleiding tot cytologie
- Zwart-wit foto--> elektronenmicroscoop
- Kleurenfoto--> lichtmicroscoop
- Cel-theorie:
o Zijn bouwstenen van alle dieren en planten
o Kleinste functionerende eenheden van leven
o Hebben een inwendig evenwicht, houden binnenkant stabiel --> homeostase
o Worden gevormd door deling van cellen
Op uitzondering van de primaire cellen, deze zijn ontstaan uit spontane
reacties
Op uitzondering van cellen die in labo’s gemaakt worden: cellen maken =
leven creëren
Bv neem bacterie, haal DNA eruit, maak zelf DNA en stop deze in de
bacterie, laat cel werken
- Cel= kleinste anatomische en functionele eenheid van leven, gevormd door deling van eerder
bestaande cellen
- Homeostase --> interne omgeving lichaam stabiel + in evenwicht houden ondanks
veranderingen in externe omgeving of interne omstandigheden
- Prokaryoten
o Prototype: simpele cellen, bolletjes/staafjes/spiraalvormig
o Eencelligen
o Bv bacteriën
o Geen: kern, membraan omhulde celorganellen, skelet
o Weinig gespecialiseerd
o 0.2-2 µm
o Zweepstaartje: 2 proteïnen
o Plasma membraan: geen koolhydraten en sterolen
o Ribosomen zijn kleiner
o DNA: cirkelvormig chromosoom zonder histonen
o Celdeling: binaire deling
o Voortplanting: overdracht van DNA fragmenten
o Eubacteria, Archaebacteria
o Celmembraan dat inwendige milieu afscheidt van het externe
- Eukaryoten
o Goed gespecialiseerd--> complexer, veel mogelijke vormen
o Eencellig of meercellig
o 10-100 µm
o Zweepstaartje: meerdere microtubuli
o Plasma membraan: koolhydraten en sterolen die dienen als receptor
o Ribosomen zijn groter op uitzondering als ze zich in celorganellen bevinden dan zijn
ze kleiner
o DNA: meerdere lineaire chromosomen met histonen
o Celdeling: mitose
o Voortplanting: meiose
3
, o Dieren (Animalia), planten (Plantae), schimmels (Fungi) en eencelligen ( Protista,
veroorzaken ziektes bij mens)
o LECA= ontstaan 1ste eukaryoot
Samensmelting 2 cel types: Eubacteria & Archaebacteria
Archeae --> eukaryoten op basis van:
Genen betrokken bij cel metabolisme
DNA processing
Samenstelling celmembraan
o Celmembraan dat inwendige milieu afscheidt van het externe
- Evolutie stamboom op basis van DNA-kenmerken --> ontstaan verschillende organismen ligt
dicht bij elkaar ( weinig tijd tussen)
o Meercellige organismen + ontwikkeling --> cellen verschillen in vorm/morfologie en
functionele activiteit = cel differentiatie
- Centrale dogma celbiologie
o Identieke basis-chemie:
Erfelijke informatie zit in genen: DNA ( chemische draagstructuur, heeft 4
bouwstenen --> genetische code)
DNA wordt overgeschreven/ transcriptie naar mRNA
RNA wordt vertaald/translatie naar aminozuur sequenties = eiwitten ( 20
aminozuren die bouwstenen zijn voor eiwitten)
= stabiel concept
o Alle leven werkt op die manier
Niet helemaal correct: mRNA editing
- Virussen
o Bestaan niet uit cellen + kunnen zelf niet delen--> geen levende materie
o Erfelijk materiaal zit in eiwit omhulsel + vermenigvuldigen + verspreiden + aanpassen
aan omgeving --> levende materie
o --> discussiepunt
2. De bouw van een eukaryote cel
- Cel-soorten en hun origine
o Eicel + zaadcel --> zygote : 46 chromosomen
o Klievings-delingen = eerste delingen na bevruchting --> blastomeren = eerste 2
dochtercellen
Volume geheel neemt niet toe
o Morula (moerbei) = geheel blastomeren, 16 cellen --> blastocyst met embryonische
stamcellen --> embryo
- Cel-differentiatie in functie van specifieke gen-activatie en omgevingsfactoren
Gen-activatie: geregeld door hormonen
Leidt tot specifieke eiwitproductie --> geeft cellen unieke vorm en functie
Bv elke cel heeft actine en myosine maar spiercellen specialiseren zich erin
Uiterlijk cel ook beïnvloedt door omgeving
Bv gladde spiercellen: in uterus gevoelig voor geslachtshormonen
maar in bloedvaten niet
- Soorten cellen:
Oppervlakte cellen --> epitheel
Steun cellen --> bindweefsel
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller beexxx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.05. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now