Summary
Samenvatting Kwaliteitsvol Wonen
- Course
- Institution
Samenvatting presentaties Kwaliteitsvol wonen Semester 2 Vastgoed
[Show more]
Seller
Follow
nonadg
Content preview
KWALITEITSVOL WONENKADER 1: WONEN ALS BASISBEHOEFTE
RECHT OP WONEN
MENSENRECHTEN OF GRONDRECHTEN
Verzameling van subjectieve rechten die tot voorwerp hebben de wezenlijke voorwaarden te
waarborgen om als persoon in waardigheid te leven en zich in vrijheid te ontplooien
o Wonen is een sociaal grondrecht hangt samen met het mens-zijn
Sociale grondrechten:
o Zijn onaantastbaar en levensnoodzakelijk
o Zijn noodzakelijk voor fysieke en psychische ontwikkeling
o Zijn opgenomen in internationale verdragen en grondwetten
o Staan boven de wet
o Willen een doel realiseren
Overheid staat in voor het beschermen en verwerkelijken vd voorwaarden zodat een persoon vrij en in
waardigheid kan leven
o Grondwetten moeten algemeen worden verankerd
o Overheid mag de grondrechten vd burgers niet aantasten
o Rechten betekent plichten (voor de overheid om de rechten vd burgers te honoreren)
1 generatie grondrechten burgerlijk en politiek (19de eeuw)
e
2de generatie grondwetten sociaaleconomische dimensie (20ste eeuw)
o Realiseren ve bepaalde levensstandaard
o Recht op arbeid, voeding, kleding, huisvesting, cultuur, …
o Redenering basisbehoeften dienen vervuld te worden om andere grondrechten te kunnen
uitoefenen
Een menswaardig leven
Universele verklaring voor de rechten vd mens:
o Art. 3-21 politieke en burgerlijke rechten
o Art. 22-27 economische, sociale en culturele rechten
Alle rechten zijn evenwaardig
WONEN ALS SOCIAAL GRONDRECHT
NATIONALE VERANKERING
Iedereen heeft het recht een menswaardig leven te leiden.
Iedereen heeft het recht op een behoorlijke huisvesting.
Een behoorlijke huisvesting maakt een essentieel deel uit vh recht een menswaardig leven te leiden
VLAAMSE CODEX WONEN (sinds 01/01/2021)
o Basis voor het Vlaamse woonbeleid
o Art. 3 = “Iedereen heeft recht op wonen. Daartoe moet de beschikking over een aangepaste
woning, van goede kwaliteit, in een behoorlijke woonomgeving, tegen een betaalbare prijs
en met woonzekerheid worden bevorderd.”
1
, JURIDISCHE VERANKERING NATIONAAL EN INTERNATIONAAL
Onschendbaarheid van de woning
Bescherming van privé- en gezinsleven
Sociale zekerheid en recht op sociale bijstand
Art. 1 OCMW-wet recht op maatschappelijke dienstverlening
o Leven leiden dat voldoet aan menselijke waardigheid
Universele verklaring voor de rechten vd mens
o Art. 25 recht op een levensstandaard, die hoog genoeg is voor de gezondheid en het
welzijn van zichzelf en zijn gezin, incl. huisvesting
o Verklaring ≠ verdrag: dus niet juridisch bindend, wel hoge, politieke status verworven
Internationaal verdrag economie, sociaal en culturele rechten
o 1966
o Art. 11 = “De staten die partij zijn bij dit verdrag erkennen het recht van eenieder op een
behoorlijke levensstandaard voor zichzelf en zijn gezin, daarbij inbegrepen behoorlijke
voeding, kledij, huisvesting,…”
o Bepaling zijn juridisch bindend
Herzien Europees Sociaal Handvest (HESH)
o Speelt een belangrijke rol voor het grondrecht op wonen
o ESH Raad van Europa: goedgekeurd in 1961 in Turijn
o Deel vd Belgische rechtsorde
o Art. 16 verplichting steun te verlenen aan het gezin, inclusief het verschaffen van
gezinshuisvesting
o HEHS herzien en goedgekeurd in 1996 in Straatsburg
o Artikel 31!!
“teneinde de doeltreffende uitoefening vh recht op huisvesting te waarborgen,
verbinden de partijen zich maatregelen te nemen die erop gericht zijn:
De toegang tot adequate huisvestiging te bevorderen
Dak- en thuisloosheid te voorkomen en te verminderen teneinde het
geleidelijk uit te bannen
De kosten voor huisvestingen binnen het bereik te brengen van eenieder
die niet over voldoende middelen beschikt.”
België maakte voorbehoud bij Art. 31 HESH wegens ‘onhaalbaarheid’
Europees verdrag tot bescherming vd mens en de fundamentele vrijheden (EVRM)
o 1950 – Rome
o Focust op de vrijheidsrechten (burgerlijk en politiek)
o Wat heeft dit te maken met grondrecht op wonen?
Art. 3 EVRM – verbod op filtering en onmenselijke behandeling
Art. 8 EVRM – bescherming vh privé en gezinsleven en de woonst
Art. 6 EVRM – recht op toegang tot de rechter (niet zomaar uit huis gezet worden)
Art. 2 EVRM – recht op leven
Indirect verband tss grondrecht op wonen en EVRM
Handvest vd grondrechten vd EU
o 2007
o Juridisch bindend
o Art. 34 = “Om sociale uitsluiting en armoede te beschrijden, erken en eerbiedigt de Unie het
recht op sociale bijstand en op bijstand ten behoeve van huisvesting, teneinde al diegenen
die niet over voldoende middelen beschikken een waardig bestaan te verzekeren…”
o Waarom belangrijk? Inbreuk op het handvest is een inbreuk op het EU-recht
2
, Europese Commissie kan een inbreukprocedure opstarten
De woonzaak
o Pleit voor een fundamenteel rechtvaardig woonbeleid in Vlaanderen
o Wonen is een grondrecht, maar blijft in Vlaanderen voor velen dode letter (is voor velen niet
toegankelijk)
o De overheid neemt haar verantwoordelijkheid niet voldoende
o Via een Europese procedure bij het Europees Comité voor Sociale Rechten willen ze de
overheid ter verantwoording roepen
KADER 2: WOONBEHOEFTE EN WOONMARKT
WOONBEHOEFTE VANUIT RECHT OP WONEN
Meeste huishoudens doen beroep op vrije markt voor huisvestingsbehoefte
o Evenwicht tss V&A centraal voor betaalbaarheid van huisvestiging
Geen evenwicht op de vrije markt?
o Overheid moet ingrijpen: woningmarkt in evenwicht houden afwijkingen tss V&A
corrigeren
DE WONINGMARKT
WAARDOOR WORDEN WONINGPRIJZEN BEPAALD?
Ontleningscapaciteit vd huishoudens
Beschikbaar inkomen
Rente
Inkomens Vlaanderen > Wallonië
Sterkere prijsstijging van bouwgronden door schaarste in
Vlaanderen
Studie 2018 NBB ¾ vd prijsstijgingen van woningen sinds 1973
te wijten aan stijgende grondprijzen
WOONBEHOEFTE
HUISHOUDENS
Gezinsverdunning
o Gezinnen worden steeds kleiner (van
2.54 naar 2.33)
o Waarom?
Forse toename
echtscheidingen
Vergrijzing
Aantal alleenstaanden stijgt
26% in % in
2020
Aantal huishoudens met
kinderen daalt 45% in % in 2020
3
, EIGENDOMSSTATUUT
In Vlaanderen in 2018
o 71.6% eigenaar
o 19.3% private huurder
o 7.3% sociale huurder
o 1.7% gratis
Vlak na WO II 60% huurder / 40%
eigenaar
o Heropbouw: stimulering woningbezit, niet via sociale huisvestiging
Financiële crisis 2008 = terugval
o Fiscale stimuli door de jaren heen om woningbezit te promoten
Aandeel eigenaar-bewoners op de woonmarkt
o Jarenlang stimulering van eigendomsverwerving door in te zetten op fiscale maatregelen (vb.
woonbonus), premies en sociale leningen
o Hoog eigenaarsaandeel in vergelijking met de
buurlanden
Aandeel particuliere huurders op de woonmarkt
o Q1 tem Q3 laagste inkomens 60% vd huishoudens
vertegenwoordigen in 2018 76.5% vd private
huurmarkt
o 48% is alleenstaand, 28% zijn jongeren
o Weinig koppels, weinig hoge inkomens
Aandeel sociale huurders op de woonmarkt
o Significante stijging in aantal sinds 2013 in Q1
o Relatief oude bevolkingsgroep 1 op 3 is > 65 jaar
o 52% is alleenstaand
BETAALBAARHEID
Het inkomen meten:
o Vertrekken vanuit het besteedbaar inkomen
= Het inkomen dat huishoudens effectief ter beschikking hebben om uitgaven te doen,
optelsom vd nettobedragen die de huishoudleden hebben ontvangen
o Gemiddeld besteedbaar inkomen per deelmarkt geeft in relatie tot evolutie vastgoedprijzen
inzichten in de betaalbaarheid
o Voor huurders betekend betaalbare huur:
Een huur die toelaat om de initiële kosten te betalen (waarborg + 1 ste huur), de
kopende huur en de huurlasten gedurende een lange periode met behoud ve
minimaal levensniveau zoals gebruikelijk is in dat land in kwestie
Meten adhv de woonquote
o Ratio bruto woonuitgaven tov besteedbaar inkomen
Hoog bij private huurders 35%
Sociale huurders 26%
Alle huishoudens samen 17%
Meten adhv resterend inkomen
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nonadg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
84190 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now