SV Personenbelasting van docent Ilse De Troyer, aan de KU Leuven Campus Brussel voor de masterrichting Handelswetenschappen - fiscaliteit
Incl. oefeningen
, 6.1.2 Vrijgesteld inkomsten .................................................................................................... 70
6.1.3 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 70
6.1.4 Taxatieregime ................................................................................................................ 70
6.1.5 Overdracht van verliezen .............................................................................................. 70
6.2 Deeleconomie, occasionele diensten tussen burgers en verengingswerk ........................... 71
6.2.1 Belastbare inkomsten .................................................................................................... 71
6.2.2 Vrijgestelde inkomsten .................................................................................................. 71
6.2.3 Ogenblik van belastbaarheid – taxatieregime............................................................... 71
6.3 Prijzen, subsidies renten en pensioenen toegekend aan geleerden, schrijvers of
kunstenaars ....................................................................................................................................... 72
6.3.1 Belastbare inkomsten .................................................................................................... 72
6.3.2 Vrijgesteld inkomsten .................................................................................................... 72
6.3.3 Belastbare grondslag ..................................................................................................... 72
6.3.4 Ogenblik van belastbaarheid ......................................................................................... 72
6.3.5 Taxatieregime ................................................................................................................ 72
6.4 Uitkeringen tot onderhoud ................................................................................................... 73
6.4.1 Belastbare inkomsten .................................................................................................... 73
6.4.2 Persoon aan wie de betaling plaatsvindt ...................................................................... 73
6.4.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 73
6.5 Inkomsten uit onroerende rechten ....................................................................................... 74
6.5.1 Inkomsten uit onderverhuring of de overdracht van huur van onroerende goederen 74
6.5.2 Inkomsten uit de concessie v/h recht om een OG te gebruiken om er plakbrieven of
andere reclamedragers te plaatsen, gebruiken ............................................................................ 75
6.5.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 75
6.6 Loten van effecten van leningen ........................................................................................... 76
6.6.1 Belastbare inkomsten .................................................................................................... 76
6.6.2 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 76
6.6.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 76
6.7 Opbrengsten van verhuring van jacht-, vis- en vogelvangstrechten..................................... 76
6.7.1 Belastbare inkomsten .................................................................................................... 76
6.7.2 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 76
6.7.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 76
6.8 Meerwaarden op ongebouwde OG....................................................................................... 77
6.8.1 Belastbare meerwaarden .............................................................................................. 77
6.8.2 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 78
6.8.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 79
4
, 6.8.4 Overdracht van verliezen .............................................................................................. 79
6.9 Meerwaarden op aandelen ................................................................................................... 80
6.9.1 Belastbare meerwaarden .............................................................................................. 80
6.9.2 Belastingvrije meerwaarden ......................................................................................... 81
6.9.3 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 81
6.9.4 Taxatieregime ................................................................................................................ 82
6.10 Meerwaarden op gebouwde OG ........................................................................................... 82
6.10.1 Belastbare meerwaarden .............................................................................................. 82
6.10.2 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 83
6.10.3 Taxatieregime ................................................................................................................ 84
6.10.4 Overdracht van verliezen .............................................................................................. 84
6.11 Vergoeding voor ontbrekende coupon ................................................................................. 84
6.11.1 Belastbaar bedrag.......................................................................................................... 84
6.11.2 Taxatieregime ................................................................................................................ 84
6.12 Vergoeding voor uitvindingen ............................................................................................... 84
7 Berekening van de PB .................................................................................................................... 85
7.1 Vaststellen v/h totaal netto-inkomen per belastingplichtige ............................................... 85
7.1.1 Inkomen v/d belastingplichtige ..................................................................................... 85
7.2 Van het totaal netto-inkomen aftrekbare bestedingen ........................................................ 86
7.2.1 Voorwaarden ................................................................................................................. 86
7.2.2 Uitkeringen in natura .................................................................................................... 86
7.2.3 Onderhoudsgeld bij compensatie ................................................................................. 86
7.2.4 Terugwerkend gedeelte van onderhoudsuitkeringen ................................................... 87
7.2.5 Verschillende behandeling in hoofde van onderhoudsplichtige en
onderhoudsgerechtigde ................................................................................................................ 87
7.2.6 Co-ouderschap............................................................................................................... 87
7.2.7 Verdeling van onderhoudsgelden over verschillende belastingplichtigen ................... 87
7.3 Toepassen van de tarieven .................................................................................................... 88
7.3.1 Progressieve aanslagvoeten (Art. 130 WIB) .................................................................. 88
7.3.2 Afzonderlijk aanslagvoeten ........................................................................................... 88
7.4 Vermindering ingevolge de belastingvrije sommen .............................................................. 89
7.4.1 Basisbedrag van de belastingvrije som ......................................................................... 89
7.4.2 Verhoging van de belastingvrije som voor kinderen en andere personen ten laste .... 89
7.4.3 Verhoging v/d belastingvrije sm omwille v/d gezinssituatie ......................................... 90
7.5 Vermindering voor pensioenen en vervangingsinkomsten (Niet kennen) ........................... 91
7.6 Vermindering inkomsten uit het buitenland ......................................................................... 91
5
,7.7 Vermindering voor personeel van internationale organisaties/Europese
parlementsleden/bezoldigingen van internationale tribunalen (Niet kennen) ................................ 92
7.8 Berekening van de gereduceerde belasting staat ................................................................. 92
7.9 Gewestelijke PB ..................................................................................................................... 92
7.9.1 Bevoegdheden ............................................................................................................... 92
7.9.2 Gewestelijke opcentiemen ............................................................................................ 93
7.9.3 Gewestelijke belastingvermeerderingen ...................................................................... 93
7.9.4 Gewestelijke kortingen .................................................................................................. 93
7.9.5 Gewestelijke belastingverminderingen ......................................................................... 93
7.10 Federale PB .......................................................................................................................... 102
7.10.1 Vermindering voor ingehouden bijdragen voor een aanvullend pensioen ................ 102
7.10.2 Vermindering voor een aanvullend pensioen zelfstandigen (Art. 145/1, 1°bis WIB) . 103
7.10.3 Uitgaven voor het verwerven of behouden v/e woning andere dan de eigen woning
103
7.10.4 Vermindering voor energiezuinige woningen (Art. 535, al. 1 WIB) ............................ 104
7.10.5 Verminderingen voor intresten van groene leningen (Art. 145/24, §3 WIB) .............. 104
7.10.6 Vermindering voor elektrische voertuigen (Art. 145/28 WIB) .................................... 104
7.10.7 Vermindering voor bezoldigingen v/e huisbediende (Art. 145/34 WIB)..................... 104
7.10.8 Vermindering voor giften (Art. 145/33 WIB)............................................................... 105
7.10.9 Vermindering voor kinderoppas (Art. 145/35 WIB) .................................................... 105
7.10.10 Vermindering voor adoptiekosten (Art. 145/48 WIB) ............................................. 105
7.10.11 Vermindering inzake overwerk ............................................................................... 105
7.10.12 Vermindering voor premies voor individuele LV (Art. 145/1, 2° WIB) .................... 105
7.10.13 Vermindering voor werkgeversaandelen (Art. 145/1, 4° WIB) ............................... 106
7.10.14 Vermindering voor pensioensparen (Art. 145/1, 5° WIB) ....................................... 106
7.10.15 Vermindering voor aandelen v/e ontwikkelingsfonds ............................................ 106
7.10.16 Vermindering voor nieuwe aandelen van starten vennootschappen..................... 106
7.10.17 Vermindering voor nieuwe aandelen van groeibedrijven (Art. 145/27 WIB) ......... 106
7.11 Federale belastingvermeerderingen van de totale belasting ............................................. 107
7.11.1 Terugname belastingvoordeel werkgeversaandelen .................................................. 107
7.11.2 Terugname belastingvoordeel nieuwe aandelen startende ondernemingen ............ 107
7.11.3 Terugname bel.voordeel ontwikkelingsfonds ............................................................. 107
7.11.4 Vermeerdering bij gebrek aan VA ............................................................................... 107
7.12 Federale verrekenbare niet terugbetaalbare bestanddelen ............................................... 108
7.12.1 Bonificatie voor VA ...................................................................................................... 108
7.13 Aanvullende gemeente- en agglomeratiebelastingen ........................................................ 109
6
,1 Toepassingsgebied
1.1 PB vs BNI
PB → Rijksinwoners (Art.3)
↳ Natuurlijke personen die hun woonplaats in België hebben gevestigd of wanneer ze geen
Woonplaats hebben in België de zetel van hun fortuin in België hebben gevestigd.
BNI → Niet-rijksinwoner (Art. 227)
1.1.1 Woonplaats
➢ Fiscaal: De plaats waar de bp1 werkelijk woont en die gekenmerkt wordt door een zekere
bestendigheid of continuïteit.
- Waar een persoon leeft en werkt
- Waar hij effectief en duurzaam verblijft
- Waar zijn gezin gehuisvest is
- Waar hij zijn vitale betrekkingen met zijn medemensen onderhoudt
➢ Burgerrechtelijk: Het voornemen om op een bepaalde plaats zijn hoofdverblijf te vestigen is
genoeg.
1.1.2 Zetel van fortuin
Is de plaats van waaruit een persoon zijn fortuin beheert of van waaruit hij toezicht houdt op het
beheer van zijn fortuin of de plaats waar een persoon de zetel van zijn zaken heeft.
De plaats waar het vermogen zich bevindt speelt geen rol!
1.1.3 Vermoeden: gezinsvestiging (Art 2 § 1,1 al. 3)
Onweerlegbaar vermoeden dat de belastingwoonplaats voor gehuwden wordt bepaald door de
plaats waar het gezin is gevestigd.
1.1.4 Vermoeden: inschrijving in Belgisch bevolkingsregister
Weerlegbaar vermoeden, behoudens tegenbewijs worden natuurlijke personen die ingeschreven zijn
in het rijksregister geacht hun woonplaats in België te hebben gevestigd. (Art. 2 § 1,1 al. 2)
Asielzoekers → BNI (Art. 4,4)
1.1.5 Dubbele fiscale woonplaats
Bp’en die raakpunten met meerdere landen hebben, kunnen volgens de lokale wetgeving in meer
dan 1 land als rijksinwoner worden aanzien.
Oplossing: Art. 4,2 OESO-modelverdrag:
- Duurzaam tehuis
- Land waarmee persoonlijke & economische betrekkingen het nauwst zijn
- Land van gewoonlijk verblijf
- Land waar bp onderdaan is
- Onderling overleg
1.1.6 Overlijden van de rijksinwoner
Na het overlijden wordt de aanslag gevestigd op naamvan de overleden bp maar voorafgegaan door
het woord nalatenschap.
1
Bp: Belastingplichtige
7
,1.2 Bepaling rijksinwonerschap in bijzondere gevallen
1.2.1 Op grond van internationale verdragen
Exceptie van fiscale woonplaats:
- Personen die in België gevestigd zijn, worden toch beschouwd als niet-rijksinwoner
- Geldt voor ambtenaren van welbepaalde internationale organisaties (EU, NAVO…)
- De ambtenaar moet voor zijn indiensttreding bij de internationale organisatie zijn fiscale
woonplaats in het buitenland hebben gehad
- Ook voor de echtgenoten op voorwaarde dat ze geen eigen beroepswerkzaamheid
uitoefenen
1.2.2 Op grond van het W.I.B.
Bepaalde personen worden door art. 2 § 1,1 al. 1 uitdrukkelijk gekwalificeerd als RI2 dan wel door
art. 4 als niet-RI, vb. diplomaten, beroepsconsuls…
Er moet hier niet worden nagegaan of zij hun woonplaats of zetel van fortuin in België hebben
gevestigd.
Niet voor in het buitenland lokaal aangeworven personeelsleden
1.2.3 Op grond van administratieve onderrichtingen
1.2.3.1 Werknemers in een land zonder dubbelbelastingverdrag (Circulaire3 5/3/1992)
Bepalen fiscale woonplaats:
- Onderscheid wordt gemaakt in functie van de gezinssituatie
- Geen gezin of geen mee naar het buitenland: duurzaamheid v/h verblijf in het buitenland is
determinerend (24m. op vaste plaats in het buitenland)
- Gezin blijft in België: blijven Belgische RI, tenzij werkelijke feitelijke scheiding
Bijzonder belastingregime:
- Naast de aftrek van de gewone forfaitaire beroepskosten wordt een bijkomend forfait
toegepast op dezelfde grondslag
- Max. bijkomende kostenforfait van €11.250
1.2.3.2 Buitenlandse kaderleden (Circulaire van 8/8/1983)
Fictie: niet-inwoner van België ondanks vestiging
- Eenmalige aanvraag moet worden ingediend binnen de 6m. die aanvangt de 1e dag van de
maand volgend op de start van de activiteit in België
- Bijzonder belastingregime van toepassing
Voorwaarden:
- Buitenlandse nationaliteit hebben
- Centrum van belangen buiten België houden (Vb. woning in buitenland behouden,
levensverz. In buitenland verderzetten…)
- Leidinggevende of wetenschappelijke onderzoeksfunctie uitoefenen of gespecialiseerde
kennis hebben
- Gedetacheerd zijn vanuit het buitenland of rechtsreeks aangeworven zijn in het buitenland
om hier tijdelijk te komen werken
- Werkgever moet deel uitmaken van een internationale groep (Belgische inrichting v/e
buitenlandse vennootschap, BE venn. Met dochteronderneming in buitenland…)
2
RI: Rijksinwoner
3
In principe kan een circulai
8
,Bijzonder belastingregime:
Voordeel 1: Fictief als niet-inwoner beschouwd (+gezinsleden) alleen belastbaar op Belgisch inkomen
- Bezoldiging met betrekking tot beroepsprestaties buiten België is niet-belastbaar, dit is de
reisuitsluiting. De fiscus kan de aanwezigheid buiten BE voor beroepsdoeleinden wel
controleren en er moet een lijst worden toegevoegd aan de jaarlijkse belastingaangifte.
- Buitenlandse OG-inkomsten, buitenlandse dividenden etc. zijn niet-belastbaar in BE
Voordeel 2: Meerkosten verbonden aan de tewerkstelling buiten land van oorsprong ten laste
genomen door de wg zijn niet-belastbaar in hoofde van het individu maar worden beschouwd als
kosten eigen aan de wg.
- Eenmalige kosten (verhuiskosten): onbeperkt vrijgesteld voor zover ze redelijk zijn
- Regelmatig wederkerende kosten: verschil in levensduurte, huisvestingskosten en
belastingdruk ivm land van oorsprong, kosten voor een internationale school.
- Kosten internationale school zijn onbeperkt vrijgesteld voor kinderen tussen 6 en 18jaar die
lager of secundair onderwijs volgen.
- Andere kosten: vrijgesteld tot max €11.250 of €29.750 per jaar. Hogere limiet is voor
individuen tewerkgesteld in een wetenschappelijke onderzoeksfunctie of die een
controlerende/coördinerende functie uitoefenen die erkend zijn bij indiening v/h
aanvraagdossier.
2 Berekening van de PB
2.1 Belastbare grondslag in PB
Globalisatie van (netto-) inkomsten (art. 6)
- Onroerend inkomen
- Roerend inkomen
- Beroepsinkomen
- Divers inkomen
Geglobaliseerd netto-inkomen:
- Onderworpen aan een progressief belastingtarief (met verminderingen)
- Uitzonderingen:
o Sommige inkomsten: bijzonder, vast tarief (art. 171)
o Toepassing van bevrijdende roerende voorheffing
Verminderd met aftrekbare bestedingen (OHU)
2.2 Belasting als alleenstaande – gemeenschappelijke aanslag
2.2.1 Gemeenschappelijke aanslag
Belastingplichtigen worden belast als alleenstaande behoudens wanneer een gemeenschappelijke
aanslag moet worden gevestigd.
Gehuwden en sedert aj2015 wettelijk samenwonenden, hebben een gemeenschappelijke aangifte
Personen die in het buitenland een samenlevingsvorm hebben, indien ze voldoet als die in het BE
recht, is er voor hen een gelijkschakeling.
9
, 2.2.2 Belasting als alleenstaande
2.2.2.1 Principe
Is niet:
- Gehuwd
- Wettelijk samenwonend
2.2.2.2 Uitbreiding naar gehuwden en wettelijk samenwonenden (art. 126 §2)
➔ Voor het jaar v/h huwelijk of van de verklaring van wettelijke samenwoning
➔ Voor het jaar van de ontbinding van het huwelijke (door overlijden of echtscheiding) of de
beëindiging van de wettelijke samenwoning
➔ Voor het jaar van de scheiding van tafel en bed
➔ Voor het jaar dat volgt op het jaar waarin de feitelijke scheiding ontstond op voorwaarde dat de
scheiding in de loop v/h belastbaar tijdperk niet ongedaan gemaakt is
➔ Als een echtgenoot of wettelijke samenwonende een bi heeft > €6.700 die bij overeenkomst zijn
vrijgesteld en die niet in aanmerking komen voor de berekening van de belasting op zijn andere
inkomsten (vrijgesteld zonder progressievoorbehoud)
⇒ om te bepalen of er bij echtscheiding al dan niet een gemeenschappelijke aanslag moet
gebeurend, neemt de fiscus de datum van overschrijving van de echtscheiding in de
bevolkingsregisters in aanmerking.
2.2.2.3 Overlijden van de echtgenoot/wettelijk samenwonende
In principe 2 afzonderlijke aangiften voor het jaar van overlijden
Vanaf aj2002 kan gekozen worden voor een gemeenschappelijke aanslag (huwelijksquotiënt of
toekenning meewerkende echtgenoot blijft mogelijk)
Geen keuzemogelijkheid indien de echtgenoten om een andere reden als alleenstaande moeten
worden beschouwd (Vb. omdat het in het jaar van het huwelijk is)
2.2.2.4 Feitelijke echtscheiding
Vanaf het jaar dat volgt op de feitelijke scheiding
Voor het jaar zelf wordt nog een gezamenlijke aanslag gevestigd, in de praktijk aanvaardt de fiscus
een afzonderlijke aangifte.
Feitelijke scheiding veronderstelt dat de plicht tot samenleving niet meer wordt nagekomen. Een
tijdelijke verwijdering uit de gezinswoning is geen feitelijke scheiding.
Oefening: Bob en Suzy wonen sinds 10/10/2009 feitelijk samen. Op 6/5/2016 traden ze in het huwelijk
en op 12/12/2017 kwam er een definitieve breuk en vanaf die datum leven ze feitelijk gescheiden. De
uitspraak v/d echtscheiding en overschrijving ervan in de bevolkingsregisters wordt eind 2018
verwacht. Hoe zullen Bob en Suzy worden belast voor de inkomstjaren 2016,17 en 18.
Inkomstenjaar:
2016 alleen (2 aangiften)
2017 samen (1 aangifte en 1 aanslag)
2018 alleen (2 aangiften)
10
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller zottendre. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.