Summary
Samenvatting Wetenschapsfilosofie (X_428002)
- Course
- Institution
sv van alle stof wetenschapsfilosofie, samenvatting is deels van het boek en volledig van de slides op canvas!
[Show more]
Seller
Follow
jjtk2010
Reviews received
Content preview
WetenschapsfilosofieHc 1
De opkomst van ‘slodderwetenschap’ (slobby science)
❑ Publicatiebias (bv. mislukte experimenten niet gepubliceerd).
❑ Gebrek aan herhaling van onderzoek (en dus geen controle).
❑ Statistische incompetentie en desinteresse.
❑ Geen of nauwelijks besef van wetenschapsethiek.
Het common sense-beeld van wetenschap…
❑ Wetenschappelijke kennis is objectief.
❑ De (unieke) wetenschappelijke methode is de manier om kennis over de wereld te
verkrijgen.
❑ Wetenschap is waardevrij.
❑ In wetenschap spelen externe invloeden (politiek, financiële belangen of bv. reputatie)
geen rol: alles draait om (empirisch) bewijs.
❑ Wetenschappers zijn op zoek naar de waarheid.
Is wetenschap ‘objectief’?
- Voorwaarde: heldere begripsvorming.
- Afwezigheid van vaagheid en meerduidigheid.
→ Van alledaagse naar wetenschappelijke taal.
→ Ideaal: helderheid en eenduidigheid.
- Begrippen moeten ‘operationeel’ zijn: gespecificeerd en meetbaar.
→ Ideaal: vrij van persoonlijke opvattingen / cultureel bepaalde waarden.
Blijkbaar kan objectiviteit (ook zonder slobby science) problematisch zijn
,Belangrijkste opvattingen:
❑ Wetenschappelijke kennis is objectief.
❑ Naast wetenschappelijke kennis zijn er geen andere vormen van kennis.
❑ Rol van verificatie / confirmatie.
Karl Proper
Belangrijkste opvattingen:
❑ Zeer kritisch / negatief over de mogelijkheid van objectieve kennis.
❑ Zeer kritisch / negatief over de waarde van verificatie / confirmatie.
❑ In plaats van verificatie komt falsificatie (‘van bevestiging naar weerlegging’).
Thomas Kuhn
Een wetenschappelijke theorie is het resultaat van:
• Empirische gegevens.
• Theorievorming.
• Subjectieve en objectieve criteria.
• ‘Psychologische’ factoren.
• ‘Sociale’ factoren.
Sociologie van de Wetenschappelijke Kennis (SWK) Belangrijkste opvattingen:
❑ ‘Feiten’ als het resultaat van een onderhandelingsproces.
❑ ‘Sociale factoren’ (machtsverhoudingen binnen de wetenschap) zijn doorslaggevend bij de
acceptatie van wetenschappelijke kennis.
Voorbeeld kloonaffaire
Actor-netwerk theorie van Latour Belangrijkste opvattingen:
, ❑ De verwevenheid van wetenschap, technologie, economie, politiek en maatschappij.
❑ De acceptatie van wetenschappelijke kennis is een kwestie van een ‘heterogeen netwerk’
van theorieën, apparaten, statistiek, wetenschappers, ondersteunend personeel, politieke
richtlijnen, economische omstandigheden en vooral veel geld.
Knowledge Filter Belangrijkste opvattingen:
❑ In de loop van de tijd worden onjuiste hypothesen en theorieën geëlimineerd.
❑ Hoe? Door onderlinge controle en consensus over resultaten van onderzoek.
De normen van Merton
❑ ‘Communism’: de resultaten van wetenschappelijk onderzoek moeten openbaar
toegankelijk zijn.
❑ ‘Universalism’: wetenschap moet open staan voor iedereen en de beoordeling van
wetenschappelijke kennis is onafhankelijk van ras, geslacht, sociale positie, nationaliteit,
religieuze identiteit, …
❑ ‘Disinterestedness’: de persoonlijke opvattingen en gevoelens van de onderzoeker mogen
geen invloed uitoefenen op de resultaten.
❑ ‘Organized Scepticism’: in de wetenschap is systematisch wantrouwen ten opzichte van elk
resultaat geboden.
❑ Opvattingen over de zin van bepaalde experimenten of onderzoeksvoorstellen zijn niet
verboden – zolang ze berusten op resultaten waar onder wetenschappers interesse/nut over
bestaat en zolang ze maar niet berusten op bijvoorbeeld financiële belangen.
❑ Dus: ‘het is niet toegestaan dat de resultaten worden beïnvloed door reeds geaccepteerde
kennis’ is een vreemde uitspraak!
Hc 2
Welk doel hebben de normen van Merton:
❑ Het vergroten van de betrouwbaarheid van wetenschappelijke kennis.
❑ Het voorkomen van misstanden in de wetenschap.
2.1 Wat betekent het dat wetenschap ‘waardevrij’ is?
❑ Wetenschap is autonoom: alleen wetenschappers (en niet de politiek of het bedrijfsleven)
bepalen welke onderzoeksvragen de moeite waard zijn.
❑ Wetenschap is neutraal: de keuze van de onderzoeksvragen wordt niet beïnvloed door
bijvoorbeeld religieuze of politieke overtuigingen.
❑ Wetenschap is onafhankelijk: bij de acceptatie van wetenschappelijke kennis spelen
morele oordelen of bijvoorbeeld ideologische opvattingen geen rol.
❑ Wetenschap is niet normatief: onderzoekers zijn niet verantwoordelijk voor
maatschappelijke toepassing van hun onderzoek, ze beschrijven uitsluitend de feiten.
Drie fasen in de praktijk van wetenschappelijk onderzoek:
❑ de fase voordat het wetenschappelijk onderzoek start. (1)
❑ de fase waarin het wetenschappelijk onderzoek plaatsvindt. (2)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jjtk2010. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.67. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53022 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now