Een whiplash is een ongeval waarbij de nek wordt verrekt, dit hoeft helemaal niet per se van een
ernstig trauma te komen. De ziekte ‘whiplash’ is een complexe aandoening: het niets niet eenvoudig
om een oorzaak voor de klachten aan te wijzen (meestal spelen er veel oorzaken door elkaar heen).
Er zijn aanwijzingen dat patiënten met een acute whiplash geen letsel van weke delen in de
halswervelkolom hebben wat is aangetoond door MRI.
Klinische symptomen Whiplash:
Pijn in de nek.
Bewegingsbeperking van de cervicale wervelkolom.
Hoofdpijn.
Schouder- en armpijn.
Paresthesieen in de hand(stoornis van het gevoel, bijvoorbeeld drukkend pijn of brandend
gevoel zonder externe prikkel).
Rugklachten.
Duizeligheid.
Gestoord gezichtsvermogen.
Fotofobie (niet goed tegen licht kunnen)
Vermoeidheid.
Angstig gevoel.
Depressie en snel geïrriteerd raken.
Concentratiestoornissen.
Slapeloosheid.
Veel voorkomende symptomen zijn nekpijn, een afgenomen mobiliteit
van de nek, hoofdpijn en duizeligheid.
Een whiplash is een acceleratie-deceleratiemechanisme waarbij
krachten inwerken op de nek. Het treedt op bij (auto)ongevallen, met
name bij een aanrijding van achteren of van de zijkant, maar het kan
ook het gevolg zijn van bijvoorbeeld duiken. Het mechanisme kan
resulteren in letsel van bot of weke delen (‘whiplash injury’), hetgeen
een verscheidenheid aan klinische symptomen kan veroorzaken.
Klinische symptomen (WAD: whiplash associated disorders) zijn in te
delen in 5 graden:
0. Geen klachten, geen subjectieve en objectieve afwijkingen.
1. Pijn, stijfheid en gevoeligheid in nek, maar geen objectieve
afwijkingen.
2. Nekklachten en andere klachten van het houdings- en bewegingsapparaat (bijvoorbeeld
afgenomen mobiliteit en drukpuntgevoeligheid).
3. Nekklachten en neurologische uitvalsverschijnselen (bijvoorbeeld afgenomen of verdwenen
peesreflexen, spierzwakte en sensorische stoornissen).
4. Nekklachten en fracturen of dislocaties.
Bij elke graad van ernst kunnen symptomen aanwezig zijn zoals doofheid, duizeligheid, oorsuizen,
hoofdpijn, geheugenverlies, slikstoornissen en pijn in het temporomandibulaire (kaak) gewricht.
, Prognostische factoren:
Aan whiplash gerelateerd:
o Afgenomen mobiliteit van nek (vlak na ongeval).
o Eerder hoofdtrauma.
o Vrouwelijk geslacht.
o Hogere leeftijd
Aan chronische pijn gerelateerd:
o Wijze van omgaan met klachten.
o Psychosociale factoren: passieve coping, angst, minder tevreden met werksituatie
etc.
Zowel het ontstaan als het onderhouden van de klachten bij een whiplash is te verklaren aan de hand
van veranderingen in de centraal neurologische pijnverwerkingsprocessen. Dit is een samenhang
van:
Bottum-up-factoren: Nieuwe of aanhoudende nociceptieve input:
o De acute pijnsensatie in de uren en dagen volgend op eht whiplashtrauma is het
gevolg van een sterke activatie van perifere nociceptroen in verschillende somatisch
structuren in de cervicocraniale regio. Hierdoor komen er stoffen vrij die de
pijndrempel in de weefsels verlagen.
o Op het moment dat de eventuele schade in de cervicocraniale regio herstelt moet er
geliedelijk aan vanuit de hersenen een krachtig pijndempend systeem op gang komen
dat na verloop van tijd overheerst op de pijnversterkende processen. Bij patiënten die
onvoldoende herstellen van een whiplashtrauma verliezen de pijnihiberende
mechanismen de strijd van de pijnfaciliterende mechanismen.
Top-down-factoren: Cognitief-emotionele factoren.
o Deze factoren spelen een belangrijke rol bij de overheersing van de pijninhiberende of
de pijnnfaciliterende mechanismen.
o Cognitief- emotionele factoren kunnen het sensitisatieproces faciliteren.
Deze veranderingen in de centraal neuroloigsche pijnverwerkingsprocessen zorgen voor een
overgevoeligheid voor allerlei sensorische prikkels, zoals aanraking en warmte.
Onderzoek
Anamnese
Voorbeeldvragen anamnese
Gezondheidsprobleem
ICF-model Stoornissen Kun je me vertellen wat je voor klachten hebt?
- Pijn? Zo ja: in welke mate (VAS), wanneer,
waar?
- Spierkrachtverlies? Zo ja: waar?
- Sensibiliteitsverlies? Prikkelingen/tintelingen
Zo ja: wat voelt patiënt, waar?
- Bewegingsbeperking? Zo ja: waar?
- Last van hoofdpijn?
- Last van nekpijn?
- Last van pijn in de schouders en rug?
- Heeft u last van duizeligheid?
Beperkingen in - Wat kun je niet meer doen sinds je last hebt
activiteit dit, wat je voor de klacht wel kon doen?
- Bij welke activiteiten krijg je last?
- Kun je je nog goed concentreren tijdens
bepaalde activiteiten?
- Heeft u slaapstoornissen?
Participatie Zie hierboven; waar meneer niet meer aan mee kan
doen en daardoor minder met zijn omgeving te
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Fysiogroningen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.