Summary
Samenvatting publiek recht
- Course
- Institution
Volledige samenvatting Door deze samenvatting te leren behaalde ik een 18/20 in de eerste zit.
[Show more]
Seller
Follow
aureliesals
Content preview
Hoofdstuk 1: Het begrip recht, objectief en subjectief recht (INFOSTEEKKAARTEN)INLEIDING: WAAROM RECHT STUDEREN?
Recht is alles omvattend
- Recht is overal
- Recht mengt zich in nagenoeg alle aspecten van ons leven
- Recht is voor iedereen van groot belang, het kijkt steeds toe en is voor iedereen voortdurend van belang
- Je kan er niet aan ontsnappen
Enkele oorzaken vervreemd van het recht:
- Teleurstelling in de verwachting dat het recht rechtvaardig zal zijn,
- Mensen lopen verloren in de doolhof van wetten, waarvan het aantal alsmaar toeneemt en waarvan de inhoud
alsmaar complexer wordt,
- Mensen de rechtstaal niet verstaan….
RECHT EN RECHTVAARDIGHEID
- Gelijk hebben & gelijk krijgen zijn 2 verschillende dingen
- Tijdsgeest (max 7 dagen erna, 1 minuut later is te laat, wet is wet)
- Politieke macht
- Bewijsrecht
Bewijsregels
Procedureregels
- Recht is een techniek om conflicten te voorkomen en op te lossen waarbij rechtvaardigheid wordt nagestreefd,
maar niet altijd wordt bereikt, hoe belangrijk rechtvaardigheid ook is voor vrede…
HET RECHT IS COMPLEX
- Meer en meer wetten
- Complexe materies
- Ingewikkelde constructies
- Ook onze samenleving is complex en wordt steeds meer complex (minder toegankelijk)
Bv. Fiscaal recht: 'De nieuwe belastingaangifte: onmogelijk zonder hulp’
DE JURIDISCHE TAAL
- Vakjargon
- Latijnse termen
- Juristen maken gebruik van dagdagelijkse woorden maar deze krijgen andere betekenis in het recht
- Ingewikkelde zinsconstructies: Passief, vertaling uit het Frans …
- Juridische woordenboeken
VERVREEMDING IS EEN RISICOVOLLE SITUATIE
Recht is belangrijk, er is een kloof tussen
- Zij die hun rechten kennen en zij die hun rechten niet kennen
- Zij die de taal van het recht beheersen en zij die de taal niet beheersen
Sociale onrechtvaardigeid
SOCIAAL WERKER
- Kent de burger
- Kent de samenleving, waaronder de juridische aspecten ervan
- Kent de relevante rechtsregel of kan ze opzoeken
- Kan de regels ook toepassen om rechten voor burgers te realiseren
- Ziet de toepassing van de wet in de samenleving
- Kijkt kritisch naar het juridisch systeem
RECHT EN SOCIAAL WERK
- Juridische wereld, juridisch systeem is een belangrijk onderdeel van de samenleving, kennis ervan is belangrijk
om rechten voor burgers te kunnen realiseren
- Bij het toepassen van het recht moet de SW kritisch kijken vanuit waarden en normen (moreel-etisch-
perspectief)
, - Mensenrechten en sociale rechtvaardigheid staan hierbij centraal
Bv. Recht op vrije meningsuiting, recht op vrij geloof, recht op leven
Verbod folteren is absoluut verbod – politie heeft verdachte, houd pistool tegen het hoofd, verdachte biecht
op, deze info mag niet gebruikt worden want verdachte is gefolterd dus geen bewijs, persoon vrijgelaten en
geen straf gekregen
POLITISEREND WERKEN ZIT IN HET DNA VAN DE SOCIAAL WERKER
Mensen continu wakker schudden over onrechtvaardigheid
- Het waarborgen van (de toegang tot) rechten en kaarten structurele problemen aan
- Sociaal werkers trekken en organiseren mee de dialoog rond maatschappelijke ontwikkelingen, evoluties en
problemen
- Beleidsbeïnvloedend werken samen met de doelgroep, signaleren van tekorten en knelpunten
Als maatschappelijk assistent
- Kom je in contact met mensen die “problemen” hebben… hen wegwijs maken in hun rechten, helpen hun
rechten realiseren maakt deel uit van mensen terug in hun kracht brengen Mensen aan/tot hun rechten
brengen behoort tot de essentie van het beroep
- Werk je steeds binnen een organisatie die qua structuren, werking en doelstelling onderworpen is aan
rechtsregels
- Help je mee aan het uitvoeren van beleidskeuzes (internationaal, nationaal, regionaal en lokaal) + bouw je mee
aan het beleid
Deel 1: Het begrip recht
1. OBJECTIEF RECHT – “THE LAW” DEFINITIE (3 ELEMENTEN)
Objectief “Het (objectief) recht is een geheel van gedragsregels die rechtsregels zijn omdat de overheid ze
recht heeft uitgewerkt en verplicht oplegt aan de burgers ter bescherming van vitale maatschappelijke
belangen.”
Hoe wordt recht gedefinieerd?
- Geheel van gedragsregels die de overheid heeft uitgewerkt en die door haar verplicht worden opgelegd aan de
burgers ter bescherming van vitale maatschappelijke belangen.
Elke rechtsregel (plicht)
- Bestaat uit een rechtsfeit (RF) gekoppeld aan een rechtsgevolg (RG) Bv. Art. 1382 BW: Wie door zijn fout schade
veroorzaakt aan een ander (RF) moet (= de plicht) de schadelijder vergoeden voor de geleden schade (RG)
- Plicht waaruit de schadelijder recht op schadevergoeding put
- Indien de plicht niet bestond was er ook geen recht op schadevergoeding
3 elementen
Objectief recht is een …
1. GEHEEL VAN GEDRAGSREGELS
Een rechtsregel is een gedragsregel
Recht regelt gedrag (= normatief, nl. wat (niet) mag, moet)
- Gedrag = Uitwendig waarneembaar
- Hierin ligt het verschil met de moraal/ehtiek en religie
- Huidige tendensen in het strafrecht?
- Rechtsregels kunnen gebieden of verbieden
§ Beperken vrijheid persoon, (rechts)zekerheid idpv
- Menselijke SL beheerst door samenspel gedragsregels
§ Gebodsbepalingen = moet
§ Verbodsbepalingen = mag niet
Bv. Leerplicht tot 18, stoppen rood licht, stemplicht
,Tendensen strafrecht ?
- Principe re-actief: Gericht op gepleegd en gekend misdrijf
- Uitzonderlijk pro-actief: Gericht op gepleegd, maar nog niet aan het licht gebrachte misdrijven
- Quid preventief: Daders van “een nog te plegen” misdrijf vatten
Gewone gedragsregel => rechtsregel
- Door overheid afdwingbaar gesteld
- Sanctionering overtreding heel overheidsapparaat: rechters, politie
- Overheid veronderstelt vorm organiseerde gestructureerde SL
§ Democratisch berust gezag ova om regels afdwingbaar te maken op
Instemming van het volk.
§ Totalitaire SL eigent ova macht toe door geweld en onderdrukking
Rechtsregels = Gedragsregels omschreven als plichten
Rechtsregel (Gemaakt door de overheid!!!)
- De rechtsregel koppelt een rechtsfeit aan een rechtsgevolg
- Feit wordt rechtsfeit: Doordat de rechtsregel er een rechtsgevolg aan koppelt
- Rechtsgevolg: Het gevolg dat de rechtsregel aan een rechtsfeit verbindt
Rechtsfeiten en rechtsgevolgen
Rechtshandelin Menselijk handelen waarbij degene die handelt de rechtsgevolgen gekoppeld aan die handeling
g door de rechtsregel nastreeft, wil tot stand brengen Bv. Huwen, testament maken,
koopovereenkomst
Feitelijke Menselijke handelingen waarbij degene die handelt niet de rechtsgevolgen wil tot stand brengen
handelingen die de rechtsregel aan de handeling verbindt, maar door te handelen de gevolgen toch tot stand
brengt Dingen die je doet waarvan je niet beseft dat het juridische gevolgen kan hebben Bv.
Struikelen over een banaan heeft een juridisch gevolg voor de winkel, sta je niet bij stil
, Onrechtmatig/onopzettelijk handelen (Door onoplettendheid, misdrijven)
Rechtmatig Bv. Na overlijden begrafenis regelen, bankzaken, huurcontract
opzeggen, … Rechtsgevolg: Erfenis aanvaard
Blote Feiten die zich voordoen en waaraan de rechtsregel rechtsgevolgen koppelt Bv. Verstrijken van de
rechtsfeiten jaren geboorte overlijden
2. OPGESTELD/AFDWINGBAAR GEMAAKT DOOR EEN OVERHEID
Wat maakt een gedragsregel een rechtsregel?
- De regel is opgesteld door de overheid die hiertoe gemachtigd is
- En de naleving ervan afdwingbaar is gemaakt door de overheid die hiervoor over een overheidsapparaat
beschikt Bv. Politie, inspecteurs allerhande, openbaar ministerie, gerechtsdeurwaarders, notarissen, rechters,
staatsveiligheid ….
Hoe afdwingbaar door de overheid?
- Regel wordt afdwingbaar gemaakt door de overheid opgelegde sanctie
- Een sanctie: Een reactie vd overheid op het niet naleven vd rechtsregel (RR) (2)
Burgerrechtelijke = Tussen 2 burgers (particulieren)
sancties - De gedwongen uitvoering van een regel
- Door middel van herstel van de schade
- Eiser (=initiatiefnemer) en verweerder
- Enkel private belangen in uiteenlopende domeinen
- Rechter oordeelt wie gelijk of ongelijk volgens recht
Rechtbanken
- Vredegerecht
- Rechtbank van eerste aanleg
- Arbeidsrechtbank
- Ondernemingsrechtbank
- Hof van beroep (Burgerlijke kamer)
Burgerlijke procedure (codex 2)
- Regelt de organisatie van de rechtbanken
- En de procedure in burgerlijke zaken
Welke rechtbank is bevoegd?
Hoe moet de zaak ingeleid worden (dagvaarding, verzoekschrift),
Hoe verloopt de procedure…
2 Sancties GEEN STRAF!
1. Gedwongen
- Geschonden plicht: Verplicht moeten betalen van een geldsom die niet betaald werd
- Sanctie = veroordeling tot verplichte betaling van het verschuldigde bedrag Bij niet
betaling volgt beslag op (on) roerende goederen (door de gerechtsdeurwaarder)
Welke plicht werd geschonden?
Bestaat uit iets te doen of niet te doen wat dus niet gebeurt…. : Sanctie veroordeling tot
uitvoering in natura nl. de plicht nakomen Geen vrijwillige uitvoering dan volgt eventueel
- Dwangsom, en/of
- De dwanguitvoering (manu militari) door gerechtsdeurwaarder.
Bv. Plicht bestaat uit het betalen van een geldsom: huurgelden die niet betaald worden, lening
wordt niet afbetaald, koopprijs wordt niet betaald….
Bv. Plicht bestaat uit iets te doen of niet te doen: omgangsregeling kinderen, geen lawaai
maken na 22u., het gekochte goed leveren…
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aureliesals. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.03. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now