Orthopedagogiek: praktijk onderzoek en beleid (H001861)
All documents for this subject (6)
Seller
Follow
helenadp
Content preview
Les 1: inleiding + historiek van de zorg
kijk naar de slides voor de inleiding: kijk wel want belangrijk!
1. Geschiedenis van de zorg voor 1900
1.1 Klassieke oudheid
- segregatie, uitschakelen, verlaten,..
1.2 Middeleeuwen
- Vanaf 6de E: gasthuizen (kloosterordes)
- zieken, pelgrims en vondelingen
- Vanaf 12de E: godshuizen (seculier initiatief)
- daklozen, ouderen, armen
- werken van barmhartigheid
- Kinderen niet onderscheiden van volwassenen
1.3 Vroegmoderne tijd (15de-18de eeuw)
- Ontstaan steden + meer complexe gemeenschappen:
- Beschermen van de maatschappij
- Krankzinnigen geïsoleerd + aan de ketting: dolhuizen
- Krankzinnigheid: bezeten door de duivel
- Duiveluitdrijvingen, heiligenvereringen, magie
- Géén medische behandeling, dwangmiddelen, opsluiting + tentoonstelling
- Weeshuizen en oudeliedenhuizen
- Bedelaars, armen en kreupelen: botste met stedelijke mentaliteit
- Beteugeling bedelarij: tuchthuizen/rasphuizen
- Caritatieve aanpak van kloosterorden verdrongen!
1.4 Renaissance (15de - 15de eeuw)
- Ontstaan van heropvoedingsgestichten:
- Dwangarbeid, discipline + strenge religieuze opvoeding: burgerlijke normen
- Eten en onderdak, maar geen medische noch pedagogische zorg
1.5 Verlichting en industriële revolutie
- M. Foucault: ‘Le grand renfermement’ (1650-1800)
- Arbeidersproletariaat + bedelarij en landloperij
- Eind 18e E start revolutie in psychiatrie (zie les GGZ)
- ‘ontketening’ van krankzinnigen en geesteszieken
- in vlaanderen: kanunnik triest en dr guislain
- Wees- en vondelingenhuizen
- Strenge discipline
- Kanunnik Triest!
- Erbarmelijke leefomstandigheden:
- Collectivistisch, autoritair en repressief
- Strikte dagindeling, strenge tucht en afzondering
- Beroepsopleiding
- Hervormingsscholen: van straffen naar heropvoeding
, - tot 19de E: jeugdige delinquenten gestraft als volwassenen
- 1849: Start Ruiselede
- Opvoeden tot ‘nuttige burgers om armoede en bedelarij uit te roeien’
- Militair regime (door ex-officieren), godsdienstige opvoeding, onderwijs,
beroepsopleiding en arbeid
- Bescherming en verbetering
2. Eerste aanzetten vanaf 1900
- Vanaf 20ste Eeuw: diverse stromingen, bv.
- Medische aanpak en passieve verzorging
- Geen reïntegratie mogelijk
- Eugenetische beweging:
- Afwijkende = waardeloos en gevaarlijk (Untermenschen)
- Euthanasie + sterilisatie
- ‘Nieuwe school’beweging:
- Totaalbenadering + aansluiten bij leefwereld kind
- Cfr. Montessori, Decroly, Dalton-/Jena-plan...
3. WOII als keerpunt
- Pas na WO I, maar vooral na WO II:
- Verbeteren van welzijn en gezondheid van alle burgers + uitbouw voorzieningen
(verzorgingsstaat!)
- Redenen:
- Afschuw van de oorlog en erkentelijkheid t.o.v. slachtoffers
- Nood aan wederopbouw van het land
- Nieuwe perspectieven:
- Kind in gevaar (WJB 1965)
- Pleegzorg
- Reclassering minder-validen (voorloper VAPH)
- Ontstaan van de orthopedagogiek (vanaf 1965)
- Het buitengewoon onderwijs (1970)
- Diensten voor Geestelijke gezondheidszorg (1975)
4. Recente geschiedenis
- Vanaf jaren ’60-70:
- Afbouw residentiële zorg:
- Bowlby – attachment-theorie
- Total institution (Goffman)
- Systeemdenken: kind als symptoomdrager van gestoord gezinssysteem
- Residentiële zorg pas nadat andere mogelijkheden zijn uitgeput
- Financieel-economische motieven
- Jaren ’80:
- Ambulante en gemeenschapsgerichte voorzieningen:
- normalisatie, participatie en integratie; emancipatie
- differentiatie en fragmentatie; gezinsgericht werken
- Jaren ’90:
- Beheersing van het aanbod – coördinatie
- Oprichting Vlaams Fonds voor Personen met Handicap
- Gecoördineerde decreten BJB
- Reconversie in de psychiatrie
- Jaren ’00:
- Kwaliteit en toegankelijkheid van het aanbod
- Kwaliteitsdecreet
- Centrale registratie van zorgvragen (VAPH)
- Integrale jeugdhulp
- Jaren ’10:
, - Vermaatschappelijking van de zorg
- Outreaching, case management en bemoeizorg
- Perspectiefplan 2020:
- Zo veel mogelijk gewoon in de samenleving
- Zo weinig mogelijk uitzonderlijk en afzonderlijk
- Zorggarantie voor mensen met de grootste nood
- Vraaggestuurd: PVF, PGB
Les 2: integrale jeugdhulp
1. Situering
- 1999: maatschappelijke beleidsnota jeugdzorg want het ging niet goed, dit waren de centrale punten
waaraan gewerkt moest worden:
- Verkokering: alle voorzieningen in hun eigen eiland, geen samenwerking
- Ondoorzichtig kluwen: je begrijpt niet waar je zelf in zit, te veel verschillende procedures en
manieren van werken die alles heel complex maken
- Restgroepen: heel veel jongeren blijven in de kou staan, door de verkokering en het niet
samenwerken enzo
- Aanbodgestuurde hulp: kijken vanuit het aanbod ipv vraaggestuurde hulp (dus niet kijken hoe je
zo goed mogelijk kan helpen en antwoorden op de vraag van de jongere)
- Het niet naleven van het subsidiariteitsprincipe
⇒ Uitbouw van integrale jeugdhulp: tegemoet komen aan de kritische factoren
- 2004: 2 decreten gekomen uit die maatschappelijke beleidsnota
- decreet betreffende de integrale jeugdhulp (= kaderdecreet)
- modulering
- onderscheid tss RTH en NRTH
- regionale netwerken
- 1 toegangspoort
- trajectbegeleiding
- intersectorale herziening van gerechtelijke jeugdhulp
- gegevensverwerking en registratie: dossiergegevens kunnen worden uitgewisseld door
een intersectoraal bruikbaar registratiesysteem
- → nog niet alle artikels in dit decreet werden uitgevoerd
- decreet betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale jeugdhulp (= decreet
rechtspositie)
- recht op jeugdhulp, op instemming en vrije keuze
- recht op informatie en communicatie
- recht op respect voor het gezinsleven: een minderjarige kan niet tegen hun wil van de
ouders worden gescheiden tenzij de jeugdrechter het heeft opgelegd
- recht op inspraak en participatie
- rechten in verband met dossier: zorgvuldig bijgehouden en veilig bewaard dossier
- recht op bijstand
- recht op privacy
- recht op een vrij besteedbaar bedrag als die verblijft in een residentiële voorziening
- recht op een menswaardige behandeling
- klachtrecht
- → wordt niet altijd nageleefd in de praktijk
⇒ vormen het juridisch kader
- 2014: nieuw decreet integrale jeugdhulp, dit is wat we hieronder bespreken
- Doel
- De jeugdhulp vraaggerichter te maken
- Door middel van meer samenwerking en afstemming
- Tussen de verschillende sectoren die jeugdhulp aanbieden
- van versnipperde sectoren:
, - Voor de integrale jeugdhulp hadden we voornamelijk die wegen om te kunnen inslaan
- BJB: bijzondere jeugdbijstand, via comités toegang krijgen
- Dus als je bv beperkt bent en je hebt BJB nodig dan moet je beide
toegangspoorten door → versnippering
- Naar samenwerkende netwerken rechtstreeks toegankelijke hulp en een
nieuwe toegangspoort
- 1 toegangspoort als je specifieke hulp nodig hebt
- trechter model:
- → vanuit trechtermodel: brede instap waarbij mensen gemakkelijk
toegang krijgen tot dit veld
- Dan als de rechtstreekse niet gaat → via de toegangspoort naar niet-rechtstreekse hulp
- Problematisch:
- Veel doorverwijzingen, is moeilijk voor jongeren want
je weet soms niet wat er nu eig gebeurt, boven hun
hoofd wordt er vanalles geregeld
- Zelf de eerste stap zetten, en hoe gebeurt dat eerste
contact → drempels, kan eng zijn
- Door die trechter lijkt het alsof er in het begin minder
expertise is, maar das totaal niet waar want als je in
het begin zit moet je mega veel expertise hebben
- taal binnen integrale jeugdzorg
- Ontwikkeld om de nieuwe structuren met elkaar te kunnen laten praten.
- Typemodules: algemene formulering van een aanbod op sectorniveau los van een voorziening
(WAT) (cfr. Verder Indicatiestelling)
- Modules: concretisering van een typemodule - op organisatieniveau – verschillende modules
mogelijk, hoe krijgt dat algemene aanbod vorm (WAAR, HOE) (cfr. Verder jeugdhulpregie)
- Kan dus juist wel nog complexer worden terwijl dat het de bedoeling was om de complexiteit
tegen te gaan → contraproductief hee
- principes van de jeugdzorg: contextgericht, krachtenperspectief, vraaggestuurd, subsidiariteit, vrijwillige
instemming, diversiteit
2. Doelen van deze ingrepen
2.1 Vermaatschappelijking van de jeugdhulp
- jeugdhulp dichterbij de maatschappij
- Lineair trechteridee, beginnend bij het netwerk, de familie, de maatschappij
- Context meer gaan bekijken, familienetwerk samen zetten, vertrekken vanuit
community-gedachte, jongere in de problemen is vaak symptoom van een groter probleem,
vaak heeft de jongere de beleving dat hij het probleem is want hij wordt geplaatst
- Ontwikkelen/introduceren van nieuwe methodieken (Bv. Familie Netwerk Beraad, Nieuwe Autoriteit, ...)
- Bij aanmelding TP of GV verslag over krachtgericht werken
- Krachtgericht werken: er zijn krachten in het systeem van het netwerk van de jongere die het
probleem gaan beïnvloeden
2.2 Tijdige toegang tot de jeugdhulp
- Betere toegang realiseren, zodat er op tijd hulp gegeven wordt
- Hulp die bruikbaar is, die bereikbaar is, beschikbaar, begrijpbaar en betaalbaar is (de vijf B’s, intussen
7 b’s: betrouwbaar, bekend erbij)
- Brede instap, versterken van de eerstelijnshulp
- Er is een afbouw van residentiële plaatsen in functie van meer aanbod in het begin → logisch om te
zorgen dat mensen niet te veel door de toegang moeten en kunnen worden geholpen in het begin
2.3 Hulp continuïteit waarborgen
- niet constant doorverwijzen, niet opeens wel hulp en dan weer niet, niet te veel constant verplaatsingen
zodat de jongere ergens een rustige plaats heeft waar die kan settelen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller helenadp. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.72. You're not tied to anything after your purchase.