Hoofdstuk 1 t.e.m. 8 (dingen die voor toegepaste psychologie niet te kennen zijn ook niet aanwezig)
April 7, 2024
64
2023/2024
Summary
Subjects
hulpverlenend gedrag
agressie
gehoorzaamheid
Connected book
Book Title:
Author(s):
Edition:
ISBN:
Edition:
Written for
Arteveldehogeschool (Artevelde)
Toegepaste Psychologie
Mens in groep begrijpen
All documents for this subject (1)
2
reviews
By: portal_veers0z • 6 months ago
By: elenaquivreux • 8 months ago
Seller
Follow
adriaensenmette
Reviews received
Content preview
SOCIALE PSYCHOLOGIE
INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 1: WAT IS SOCIALE PSYCHOLOGIE ................................................................... 5
1.1 STUDIEOBJECT EN DEFINITIE VAN DE SOCIALE PSYCHOLOGIE ...........................................................................5
1.2 GESCHIEDENIS VAN DE SOCIALE PSYCHOLOGIE .......................................................................................................6
1.3 HET BELANG VAN ONS SOCIALE LEVEN .........................................................................................................................6
1.4 WERKWIJZE VAN DE SOCIALE PSYCHOLOGIE ..............................................................................................................6
1.4.1 Drie dimensies ............................................................................................................................ 6
1.4.2 Het experiment als methode ................................................................................................. 7
HOOFDSTUK 2: HULPVERLENEND GEDRAG ............................................................................ 11
2.1 KITTY GENOVESE ............................................................................................................................................................... 12
2.1.1 De nacht van de moord ......................................................................................................... 12
2.1.2 Bedenkingen bij de casus Kitty........................................................................................... 13
2.1.3 Na de moord.............................................................................................................................. 13
2.2 DIFFUSIE VAN DE VERANTWOORDELIJKHEID .......................................................................................................... 14
2.3 FACTOREN VAN INVLOED OP HULPVERLENEND GEDRAG.................................................................................... 15
2.3.1 Bekendheid van de medegetuigen .................................................................................... 15
2.3.2 Competentie van de omstaanders..................................................................................... 16
2.3.3 Kosten en baten ....................................................................................................................... 17
2.3.4 Inschatten van de ernst van de situatie .......................................................................... 19
2.3.5 Kenmerken van de hulpverlener ........................................................................................ 21
2.3.6 Kenmerken van het slachtoffer .......................................................................................... 22
2.4 HET COGNITIEF DECISIEMODEL ................................................................................................................................... 23
HOOFDSTUK 3: AGRESSIE ................................................................................................................ 25
3.1 INLEIDING EN DEFINITIE ................................................................................................................................................. 25
3.2 AGRESSIEF GEDRAG EN DE PRIKKELSITUATIE ....................................................................................................... 25
3.3 TERRITORIUMLEER ............................................................................................................................................................. 26
3.4 INTRAPERSOONLIJKE OORZAKEN ................................................................................................................................. 28
3.4.1 Persoonlijkheid ......................................................................................................................... 28
3.4.2 Competitie .................................................................................................................................. 29
3.4.3 Emoties ....................................................................................................................................... 29
3.5 AANGELEERDE AGRESSIE .................................................................................................................................................30
3.6 MACHT EN AGRESSIE .........................................................................................................................................................31
HOOFDSTUK 4: GEHOORZAAMHEID ............................................................................................ 33
4.1 HET GEHOORZAAMHEIDSEXPRIMENT VAN STANLEY MILGRAM........................................................................33
4.1.1 Proefopstelling van het Milgram-experiment ................................................................ 33
4.1.2 Resultaten van het Milgram-experiment......................................................................... 34
4.1.3 Gelijkenissen en verschillen met de Holocaust ............................................................. 34
4.2 WAAROM GEHOORZAMEN WE ZO MAKKELIJK? ................................................................................... 35
4.2.1 Tendens tot groepsvorming ................................................................................................. 35
4.2.2 Tendens tot hiërarchisering.................................................................................................. 36
4.2.3 The agentic shift ...................................................................................................................... 36
4.2.4 Psychologische mechanismen tijdens het gehoorzamen .......................................... 37
HOOFDSTUK 5: MACHT EN ONMACHT........................................................................................ 41
5.1 HET STANFORD-GEVANGENISEXPERIMENT.............................................................................................................. 41
5.1.1 Het onderzoeksopzet .............................................................................................................. 42
5.1.2 De start van het experiment ............................................................................................... 42
5.1.3 Het verloop van het experiment ........................................................................................ 43
5.1.4 Conclusies .................................................................................................................................. 43
5.1.5 Kritische bespreking ............................................................................................................... 43
5.1.6 Aanbevelingen voor de penitentiaire instellingen ........................................................ 44
5.2 HET STOCKHOLMSYNDROOM ......................................................................................................................................... 44
5.3 AANGELEERDE HULPELOOSHEID....................................................................................................................................45
5.3.1 Het begrip aangeleerde hulpeloosheid............................................................................. 45
5.3.2 Het basisexperiment van Martin Seligman..................................................................... 46
5.3.3 Uitputting als verklaring........................................................................................................ 47
5.3.4 Aangeleerde vadsigheid ........................................................................................................ 47
5.3.5 Aangeleerde vadsigheid: alternatieve betekenis ......................................................... 47
5.3.11 (On)Voorspelbaarheid ......................................................................................................... 48
5.3.12 Subjectieve gedragscontrole ............................................................................................ 48
HOOFDSTUK 6: SOCIALE COGNITIE EN SOCIALE PERCEPTIE ..................................... 51
6.1 SELECTIE IN DE SOCIALE WAARNEMING .................................................................................................................. 51
6.1.1 We kunnen niet alles zien wat er is................................................................................... 51
6.1.2 We zien vaak slechts fracties van gedragingen ............................................................ 51
6.1.3 We selecteren zelf actief wat we willen zien .................................................................. 52
6.1.4 We lokken ook het gedrag uit dat we verwachten....................................................... 52
6.2 INTERPRETATIE IN DE SOCIALE WAARNEMING....................................................................................................... 52
6.2.1 Causale attributie .................................................................................................................... 53
6.2.2 Het covariatiemdel van Kelley ............................................................................................ 53
6.2.3 Causale schema’s .................................................................................................................... 54
6.2.4 Attributiefouten ........................................................................................................................ 54
6.3 STRUCTURERING IN DE SOCIALE WAARNEMING ................................................................................................... 55
6.3.1 Impliciete persoonlijkheidstheorieën ................................................................................ 55
6.3.2 Het beeld over de ander ....................................................................................................... 56
6.3.3 Hoe het beeld van de ander ons beïnvloedt ................................................................... 58
HOOFDSTUK 7: ZELFCOGNITIE EN ZELFPERCEPTIE .......................................................... 59
7.1 DE ZELFPERCEPTIETHEORIE VAN BEM ....................................................................................................................... 59
7.2 ZELFATTRIBUTIE .................................................................................................................................................................. 60
7.3 ATTRIBUTIESTIJL................................................................................................................................................................. 60
7.3.1 Beheersingsoriëntatie ............................................................................................................ 60
7.3.2 Persoonlijke en maatschappelijke beheersingsoriëntatie.......................................... 61
7.4 SOCIALE FACILITATIE EN SOCIALE INHIBITIE ......................................................................................................... 61
7.4.1 Competitie als verklaring ...................................................................................................... 61
7.4.3 De sociale activeringstheorie van Zajonc ....................................................................... 62
7.4.4 Evaluatievrees .......................................................................................................................... 63
7.4.5 Social Loafing ............................................................................................................................ 63
HOOFDSTUK 8: ATTITUDELEER ..................................................................................................... 65
2
, 8.1 INLEIDING .............................................................................................................................................................................. 65
8.1.1 Wat zijn attitudes? .................................................................................................................. 65
8.1.2 De tripartite van attitudes .................................................................................................... 66
8.2 ONTSTAAN EN VERVORMING VAN ATTITUDES ........................................................................................................ 66
8.2.1 Cognitieve invloeden .............................................................................................................. 66
8.2.2 Centrale versus perifere route naar overtuiging .......................................................... 67
8.2.3 Attitudeverandering door conditionering ........................................................................ 68
8.2.4 Habituatie, het aanbiedingseffect ...................................................................................... 68
8.2.5 Onbewuste vorming van attitudes .................................................................................... 70
8.3 IN-GROUP VERSUS OUT-GROUP................................................................................................................................... 71
8.3.3 Minimale groepssituatie ........................................................................................................ 72
8.4 ATTITUDES ALS EEN GESTALT....................................................................................................................................... 73
8.4.1 De balanstheorie van Heider ............................................................................................... 73
8.4.2 De cognitieve dissonantietheorie – Leon Festinger ..................................................... 74
HOOFDSTUK 9: HET INDIVIDU VERSUS DE GROEP ........................................................... 75
9.1 GROEPSNORMEN EN GROEPSWAARDEN .................................................................................................................... 75
9.1.1 Groepsnormen .......................................................................................................................... 75
9.1.2 Groepswaarden ........................................................................................................................ 75
9.2 SOCIALE NORMERING ....................................................................................................................................................... 75
9.2.1 Instrumentele sociale vergelijking .................................................................................... 75
9.2.2 De sociale vergelijkingstheorie ........................................................................................... 75
9.2.3 Opwaarste en neerwaartse sociale vergelijking ........................................................... 75
9.4 CONFORMISME ..................................................................................................................................................................... 75
9.4.3 Normatieve sociale vergelijking ......................................................................................... 75
9.4.2 Verschillen tussen de experimenten van Sheriff en Asch ......................................... 75
9.4.3 Vergelijking van Asch en Milgram ..................................................................................... 75
9.5 DEVIANTIE ............................................................................................................................................................................. 76
9.5.1 De groep versus de deviant ................................................................................................. 76
9.5.2 De deviant versus de groep ................................................................................................. 76
3
, HOOFDSTUK 1: WAT IS SOCIALE PSYCHOLOGIE
Studiedomein binnen psychologie die antwoord wil geven op:
1. Hoe reageren individuen in sociale situaties? OF
2. Welke invloed heeft de aanwezigheid van anderen op het gedrag van
een individu?
Oostenrijkse psycholoog Watzlawick:
“Je kan niet niet communiceren”
Zelfde geldt voor beïnvloeding
Je wordt altijd beïnvloed door anderen
Invloed die anderen hebben is meestal dwingend en
onbewust Alle menselijk gedrag is sociaal gedrag
Rechstreeks of onrechtstreeks invloed
1.1 STUDIEOBJECT EN DEFINITIE VAN DE SOCIALE PSYCHOLOGIE
Het materiële object:
Hoe wordt het gedrag van mensen beïnvloed (door gedrag van)
anderen? Zowel:
1. Observeerbare en bewust
2. Subtiele en onbewuste beïnvloeding
Het formele object:
Wetmatigheden ontdekken (zoeken naar wetten)
Algemene psychologie gaat over gedrag dat individu stelt in normale
omstandigheden Sociale gedragingen vallen hier ook onder
Algemene psychologie zal ook gedragingen bestuderen in sociale
context Maar bestudeert ook gedragingen die volledig buiten sociale
context vallen
Sociologie bestudeert sociaal gedrag van mensen en probeert deze in kaart te
brengen en te verklaren
Maar zoeken naar wetmatigheden in de sociale structuren en gehelen
Kijken niet naar individuele gedragingen itt sociale psychologie
Sociale psychologie zijn studieobject is sociaal gedrag
Bestudeert het gedrag van individuen in sociale relaties
Sociale psychologie is raakvlak tussen algemene psychologie en sociologie
Definitie van sociale psychologie:
Gedefineerd door Amerikaans psycholoog Gordon Allport:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller adriaensenmette. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.51. You're not tied to anything after your purchase.