Samenvatting Grondbeginselen van de biologische antropologie
14 views 1 purchase
Course
Biologische antropologie
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Dit document is een samenvatting van de cursus grondbeginselen van de biologische antropologie, aangevuld met mijn notities. Ik was geslaagd in eerste zit met een 16.
Genetische ontwikkeling en ook die van ons brein/schedel komt door genetische druk
Debat nurture nature
Nature: al ons gedrag is product van onze menselijke natuur; het beest in ons
Nurture: ons gedrag komt door onze omgeving
Agressie gen
Men had aangetoond dat vooral mannen die een variant v/e bepaald gen hebben die ze meer
kwetsbaar maakt voor agressie. zitten ze in een vijandige/stressvolle situatie gaan ze sneller
agressief reageren
Bestaat niet MAAR er bestaan wel genetische kwetsbaarheden
Maar niet deterministisch, heb je het gen maar die in een goede omgeving opgroeien gaan dat
gedrag niet vertonen.
Excuus ‘my brain made me do it’, je kan het als verweer gebruiken
Heeft gevolgen van hoe je anderen bekijkt
Biologische antropologie
Interdisciplinair: het kan niet bestaan zonder andere wetenschappen
o Genetica, neurowetenschap,…
DEF: Gaat over de natuur wetenschappelijke visie/studie op de mens
o Kijkt naar de natuurlijke omgeving, de habitat
Theodosius Dobzhansky ‘ niets in de biologie kan begrepen worden behalve in het licht v/d
evolutie’
Anthropos betekenis= mens
Evolutie bet: de verandering van generatie op generatie in frequentie v/e bepaalde eigenschap
en de genen die het aansturen !!
2. Antropologie en zijn subvelden
Lang debat over of milieu of genen een rol spelen bij intelligentie en eigenschappen
o De dichotomie tussen biologische en culturele invloeden op de mensheid is onjuist
Dichotomie BET: het in twee delen splitsen
o Biologische evolutie produceert de mogelijkheid tot cultuur. Er moet dus eerst
intelligentie zijn voor cultuur, tradities, gewoontes,…
o Cultuur kan ook de biologie doen veranderen studie hiervan heet: bioculturele
antropologie
Belangrijkste velden biologische antropologie !!
o Paleoantropologie
Studie van fossielen van primaten
Geeft inzicht in hoe, waar en waarom mensachtigen miljoenen jaren evolueerden
Vergelijkt uitgestorven en levende vormen
, Evolutie van stammen is niet zoals een stamboom met veel vertakkingen
o Studie van beenderen/osteologie en skeletbiologie
Studie van menselijk skelet, processen van menselijke groei, fysiologie en
ontwikkeling
Antropometrici: metingen v/h menselijk lichaam. Dit waren de eerste biologische
antropologen.
Is nodig voor de oorsprong en patronen van migratie
o Paleopathologie
Studie van ziektes die in de oudheid voorkwamen via de studie van menselijke
resten in archeologische context
o Forensische antropologie
Doodsoorzaken en sporen onderzoeken, wnr? Maar ook een rape-kit
Studie van identificatie van menselijke overblijfselen in legale context
De 4 velden/approaches van de antropologie !!
o Studie v/d mens in al zijn vormen
o Is cross-cultureel en holistisch
Holisme: is het idee dat de eigenschappen van een systeem niet afdoende kunnen
worden verklaard door slechts de som van zijn samenstellende delen te nemen.
'Het geheel is meer dan de som der delen'.
Bet: het begrijpen v/d innerlijke werking v/e groep mensen die andere
wereldbeelden, waarden en tradities hebben dan wij.
Cultuur BET: is de som v/d aangeleerde tradities v/e groep mensen
o 4 velden
Cultuur ontstaat in omgevingen en bepaald daardoor ook de cultuur
DEF: studie van menselijke samenlevingen, vooral in cross-culturele context
Vormen: etnologie en etnografie
Linguïstisch: we hebben sterk ontwikkelde taal doordat ons brein dit toelaat
Er zijn taalgroepen en verwanten
DEF: studie v/d taal, diens geschiedenis en het gebruik in verschillende
samenlevingen/culturen
Taal is een manier van info over te brengen, info over relaties
Taal is een wapen om iemand anders een negatieve reputatie te geven
Archeologie: leert ons over de evolutie van volkeren
De sociale context waarin men zich ontwikkeld is belangrijk
DEF: studie v/d materiële cultuur van vroegere beschavingen
Archeogenetica: is vrij recent waarbij men DNA haalt uit uitgestorven wezens
Biologische antropologie:
DEF: De menselijke soort vanuit evolutionair perspectief bestuderen
Eventueel 5de gebied: toegepaste antropologie
Cultuur differentieert mensen van dieren
Biologie bepaalt cultuur maar ook omgekeerd
Primatologie
o DEF: studie van niet-menselijke primaten en hun anatomie, genetica, gedrag en ecologie
Reden: deze geven inzicht in de evolutie v/d menselijke soort
o Primaten zijn 98% van ons DNA
, oPioniers: Jane Goodall en Diane Fossey
Goodall: breekt het beeld dat je chimpansees als huisdier kan nemen, dat ze braaf
zijn. Chimpansees zijn gewelddadiger dan ons
o Nu: Richard Wrangham en Frans de Waal
o Niet-menselijke primaten zijn evolutionair aangepast aan het sociaal leven, er zijn grote
seksverschillen
o Bij chimpansees is er ook moederlijke investering in nageslacht en geen vaderlijke
Menselijke biologie
o Hoe we in elkaar zitten op niveau van cel; hoe mensen verschillen in anatomie
Genetica en anatomie geven indicaties over de bevolking ten gevolge van
migraties van vroege mensen
o Verschillende subcategorieën
Hoe we ons fysiologisch aanpassen aan omgevingsomstandigheden
Studie v/d samenhang tussen dieet, cultuur en evolutie
Demografisch: onderzoek van biologische en culturele krachten die de
samenstelling van menselijke populaties bepalen
Hoe hormonen het gedrag beïnvloeden en hoe de omgeving de expressie van
hormonen beïnvloedt
o Als we begrijpen wnr, waar en hoe mensen Afrika hebben verlaten en Europa, Azië en de
nieuwe wereld hebben gekoloniseerd dan leren we de oorsprong van moderne talen,
ziekten, populatiegenetica en andere onderwerpen van groot belang.
o Bioculturele antropologie
Biologen die interesse hebben in biologische en culturele factoren
o Biomedische antropologie
DEF: studie van hoe menselijke culturele praktijken de verspreiding van
infectieziekten beïnvloeden + effecten van vervuiling, giftige stoffen op de
menselijke groei
De expressie van ziektes bij de mens wordt beïnvloedt door genetische factoren
Kijkt naar de evolutionaire gevolgen van ziekte op lange termijn voor de populaties
Moleculaire antropologie
o Welke kenmerken typisch menselijk zijn en welke niet
o Is een genetische benadering van evolutionaire wetenschap die verschillen in het
genoom tussen mensen en niet-menselijke primaten probeert te begrijpen
3. Oorsprong v/d moderne bio-antropologie
Evolutietheorie van Darwin
o Menselijke variatie is het product van interactie tussen het biologisch organisme en de
omgeving
Moderne bio-antropologie !!
o Oude benaming: physical antropology
Bezig met antropometrie: meten v/h lichaam, constitutie en cranium
Eerste helft 20ste eeuw
Had aandacht voor de definitie van menselijke rassen
, Vergeleek de anatomie van niet-menselijke primaten en fossielen van mensen en
andere primaten
o Debat monogenisme vs polygenisme werd stopgezet door de evolutie theorie van
Darwin
Of we van 1 soort/ras afstammen of verschillende rassen
Conclusie: we komen van 1 ras
De nieuwe fysische antropologie
o Bevatte de dynamische visie v/d Neo-Darwinistische synthese
Het is een synthese van genetica, anatomie, ecologie en gedrag met de
evolutietheorie van Darwin
o Men bestudeerde het gedrag en ecologie van primaten in hun natuurlijke omgeving en in
het labo
Paleoantropologie
o Ontstaan nieuwe dateertechnieken met onder andere archeogenetica
o Zeer multidisciplinair
Besluit
De studie van afzonderlijke categorieën maakt plaats voor de studie van evoluerende populaties
met de nadruk op hoe mensen zich aanpassen aan omgevingsomstandigheden
De Paleoantropologie veroorzaakte en revolutie door de nieuwe dateringstechnieken en de
toepassing van multidisciplinaire benadering om ‘oude’ omgevingen te begrijpen
Moleculair genetisch onderzoek veroorzaakte een nieuwe manier om de biologische
geschiedenis van menselijke populaties en van primatensoorten als geheel te reconstrueren
Evolutie gaat over biologie, cultuur en ecologische omstandigheden
Evolutie ontstaat door genen die infodragers en replicatoren zijn, die doorgegeven wordt door
generaties
Homonisatieproces= proces waarbij de mens zichzelf domesticeerde en biologisch en cultureel
aanpaste aan de gewijzigde omstandigheden
Hoofdstuk 1: De oorsprong v/h evolutionair denken
1.Inleiding
Charles Darwin
Wist dat er veel kritiek ging komen door de overheersing van religie en de link die hij legde met
niet-menselijke primaten
1ste boek: Over de oorsprong van soorten
Alfred Wallace !!
Bedacht onafhankelijk van Darwin de natuurlijke selectie
John Scopes
Proces tegen leraar biologie omdat die de evolutietheorie doceerde in de jaren 20
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nolwennheyvaert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.28. You're not tied to anything after your purchase.
