Per module is er een samenvatting op basis van de video's. Hoewel deze steeds maar enkele bladzijdes lang zijn, bezitten ze alle informatie om je voor te bereiden op het examen. Met deze samenvattingen slaag je in eerste zit!
MODULE 9
Wereldsysteemtheorie
1. Ontwikkeling binnen landen kolonisatie
Basis theorie: als je wil weten wat er binnen een land gebeurd, moet je kijken naar
de omliggende landen (bv. kolonisatie Afrika)
o Vaak genegeerd vroeger
Dynamieken tussen soorten landen
o Kernlanden (België Congo koloniseren)
o Semi-periferie landen
o Periferie landen
Economische ontwikkelingen macht arbeidsverdeling
2. Afhankelijkheids- of dependentietheorie
Onderontwikkeling ene land = gevolg overontwikkeling ander land
o (Mate van) ontwikkeling bepaald door buitenwereld
o ≠ traditionele instituties
o = exploitatie door kolonisatie + multinationals
oplossing: onafhankelijkheid
‘socialistische economieën’
3. Wereldsysteemtheorie: Wallerstein
Wereldsysteem
o Wereldmarktsysteem globaal kapitalisme
o Meerdere culturen en samenlevingen
o Geografische en economische arbeidsverdeling
o Wereldimperia 1 politiek bestuur (USSR)
Groot deel vd wereld vormt 1 economisch systeem + politiek door 1
punt bestuurd w
Communisme
o Wereldeconomie gefragmenteerd bestuur (EU)
Kapitalisme moet vrij spel krijgen geen 1 centrale macht mogelijk
Ontstaan
o Toename handel
Specialisatie arbeid
o Doorbraak: regionale kapitalistische markt (Europa/Japan)
Kapitalistische competitie
Dwingt zoektocht naar goedkope afzetmarkt + grondstoffen
Handelaars gaan zelf productie domineren
Zoektocht naar:
Afzetmarkt
Goedkope arbeid en grondstoffen
expansie
geografische arbeidsverdeling
, Nog aan te vullen met handboek
4. Geografische arbeidsverdeling
Kern
o Westen, Japan
o In begin kleine voorsprong in niveau met de rest van de wereld
Kapitalisten konden uit de handen van de koning blijven
steeds verder uitgebouwd
o Geavanceerd
Technologie
Kapitaal
Geschoold personeel
Periferie
o Afrika (Congo)
Kan zelf niet profiteren van de rijkdom
o Grondstoffen
o Goedkope arbeid
Semi-periferie: intermediaire ontwikkeling
o Latijns-Amerika (Brazilië)
o Aziatische landen
ongelijke ruil en uitbuiting
o Afhankelijk van grote bedrijven die investeren
Geen milieuregels, kinderarbeid, lage lonen
deal Congo en China = ongelijke ruiloperatie van koper en
wegeninfrastructuur
Handelsmissies zo gunstig mogelijk voor eigen land
Peru: open pit mijnbouw: rots met erts chemisch vernietigen
vergiftigd gebied
Olieontginning Shell in Nigeria vervuiling van de delta
Ideologisch commitment
o Lokale leidende klasse deel van het systeem
Vele leiders globale zuiden geschoold in het Westen = neoliberale
manier van denken
Militaire, politieke, economische bevrijding in het zuiden
o Olie in Irak dictators
Leiders die olie willen gebruiken voor economische groei w
onderdrukt door heersende machthebbers (blokkade op Cuba)
Semi-periferie breekt dyade ‘kern-periferie’
o G20 landen
o samenwerken tegen kernlanden? niet zelfde belangen
(semi-)periferie kan Westen niet buiten houden
o Machtsongelijkheid in competitief systeem
Nood aan investeringen, technologie, inkomsten van Westerse
landen
o Concurrentie tussen lageloonlanden
o Onwillige lokale leiders tov kapitalisme
Bv. land rijk aan ertsen levert voor bedrijf 80 milj op 10milj om
lokale leiders om te kopen, 70milj voor bedrijf
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bestrecommend2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.
