Samenvatting Thema's Maatschappijleer Havo 4 Hoofdstuk 2: Rechtsstaat (Ik heb zelf een 9,6 gehaald)
22 views 0 purchase
Course
Maatschappijleer
Level
HAVO
Book
Thema\\\'s Maatschappijleer voor HAVO
Dit is een duidelijke samenvatting van Hoofdstuk 2: Rechtsstaat t/m paragraaf 4. In deze samenvatting staat alles wat je moet weten om een heel mooi cijfer te halen op je school Examen!
2.1 Wat is een rechtsstaat?
Regels en normen komen vaak voort uit gewoonten, tradities en geloof. Rechtsnormen zijn
gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd. Het totaal van alle wettelijk
vastgestelde regels noemen we het recht. Rechtsnormen laten het maatschappelijke leven
geordend verlopen. Er zijn ook rechtsnormen die aansluiten bij waarden en normen die we
in een samenleving met elkaar delen. De waarde respect sluit bijvoorbeeld aan bij de norm
dat je er tijdens een ruzie niet zo maar op los slaat. Die zie je terug in het wettelijke verbod
op mishandeling.
Binnen het recht bestaan verschillende rechtsgebieden, met als belangrijkste onderscheid
het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht. Het publiekrecht regelt de relatie tussen
burgers en overheid. Hiertoe behoort onder meer het strafrecht, dat bepaalt welk gedrag
strafbaar is. Aan de andere kant heb je het privaatrecht of burgerlijk recht, dat regelt hoe
burgers onderling met elkaar omgaan. Onder ‘burgers’ verstaat het privaatrecht ook
verenigingen of bedrijven. We spreken in dit verband van rechtspersonen. Het privaatrecht
bepaalt hoe je een vereniging opricht maar zaken zoals een huwelijk, echtscheiding en
erfenis horen ook bij dit rechtsgebied. Bij het privaatrecht gaat het steeds om rechten en
plichten: Als je een huis huurt, moet je op tijd je huur betalen.
Het is belangrijk dat rechtsnormen zo veel mogelijk overeenkomen met de opvattingen die
wij als burgers hebben over goed en kwaad: ons gevoel van rechtvaardigheid. We zullen ons
er dan eerder aan houden. Bijvoorbeeld een verbod op mishandeling is voor de meeste
vanzelfsprekend. Toch kunnen regels ingaan tegen ons rechtvaardigheidsgevoel. Soms is de
hele samenleving het niet eens met de geldende regels en eist verandering het recht is in
beweging wetten veranderen mee met onze opvattingen. Bijvoorbeeld de erkenning van
het homohuwelijk. Aan veel rechten en wetten die we nu hebben, gaat een lange
geschiedenis vooraf.
Eeuwenlang had de Europese bevolking nauwelijks rechten: Koningen konden doen wat ze
wilden en mensen werden zonder proces opgepakt en opgesloten. In de achttiende eeuw
kwam er steeds meer verzet tegen dit onrecht. In Frankrijk werd tijdens de Franse Revolutie
(burgers kwamen in opstand) de ‘Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger’
opgesteld, die moest zorgen voor een rechtvaardiger en gelukkiger samenleving. Met het
vastleggen van de rechten van ieder mens, zoals het recht op vrijheid, bezit en veiligheid,
was het idee van de rechtsstaat geboren een rechtssysteem waarin burgers door
grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.
In een rechtsstaat heeft de overheid twee kerntaken, namelijk rechtshandhaving en
rechtsbescherming.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller IlseAerts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.21. You're not tied to anything after your purchase.
