HC16 ‘RODE DRAAD’ HOORCOLLEGE THEMA 6
Mens: eukarya – animalia – mammalia – eutheria – subsoorten homo sapiens -> mens
Belangrijke verandering mens t.o.v. voorgaande diersoorten: aanwezigheid hersenen, centraal
zenuwstelsel
Allometrie: volume hersenweefsel vs volume van het lichaam
Er is een bepaalde hoeveelheid nodig om het lichaam te bestuderen, dan heb je nog een deel
over aan hersenweefsel om te besteden aan andere functies: brainpower
HC17 ONTWIKKELING EN BOUW RUGGENMERG
CZS: hersenen en ruggenmerg
Perifere ZS: hersenzenuwen, ruggenmergzenuwen, ganglia (cluster zenuwcellen die buiten CZS)
Late ontwikkeling CZS
Neurulatie:
1. Vorming neurale plaat
2. Vorming neurale groeve
3. Vorming neurale wallen
4. Fusie neurale wallen en vrijkomen neurale lijstcellen
Onderdelen neurale buis
Na het proces neurulatie is er vanuit neuro-ectoderm een neurale buis gevormd met zijn
verschillende onderdelen. Aan de dorsale zijde van de neurale buis zit het bedekkende oppervlakte
ectoderm, dat de huid zal gaan vormen, en de neurale lijstcellen (losgekomen uit epitheliaal
verband). De buis zelf bestaat uit een wand en een lumen en wordt de sulus limitans, longitudinaal
lopende groeve, opgedeeld in een dorsaal en ventraal gedeelte.
,Wand van de neurale buis
Neuro-epitheel: weefsel dat de wand van de neurale vuis vormt. Neuro-epihteel zal zich verder
differentiëren en hieruit ontstaan alle celtypen die onderdeel gaan vormen van het CZS: neuronen,
functionele zenuwcellen + gliacellen, steuncellen van neuronen. Verschillende soorten steuncellen
en functie:
ependymcellen: endotheelcellen van de hersenkamers en het centrale kaaal van het
ruggenmerg; vormen de begrenzing van het centrale wervelkanaal en de 4 ventrikels van de
hersenen; productie hersenvocht
astrocyten: verwijderen neurotransmitters, regelen ionenconcentratie, spelen een rol bij de
ontwikkeling van het CZS door vorming van geleidende uitlopers waarlangs neuronen kunnen
groeien; stimuleren herstel van neuronen
oligodendrocyten: myeliniseren van zenuwceluitlopers (axonen) in het CZS
o myelineschede is belangrijk voor geleidingssnelheid van impulsen
Lumen van de neurale buis
Het lumen van de neurale buis (neurale kanaal), zal in de caudale regio (onder niveau van het
achterhoofdsgat, ong. overgang hersenen-ruggenmerg) van het embryo verdwijnen wanneer het CZS
zich verder ontwikkelt. In de craniale regio, boven achterhoofsgat, zal dit lumen zich in samenhang
met de ontwikkeling van de hersenen verder ontwikkelen tot het ventrikelsysteem.
Vorming primaire en secundaire hersenblaasjes
Onder niveau achterhoofdsgat: neurale buis zal zich verder gaan ontwikkelen tot het ruggenmerg en
qua vorm niet zo veel veranderen, boven het achterhoofdsgat gaat de neurale buis echter flink
groeien en krommen.
Tel die mes met my
Het craniale deel van de neurale buis groeit zo hard dat de buis als het
ware een beetje opgevouwen wordt: kromming, dit vindt plaats doordat
er op vaste locaties in de buis krommingen of flexuren ontstaan:
Primaire hersenblaasjes-stadium: 2 ventrale flexuren, buis buigt naar
voren
- flexura cervicalis bevindt zich op de overgang van de hersenen naar
het ruggenmerg (rhombencepalon haar het ruggenmerg)
- flexura cranialis bevindt zich ter hoogte van het mesencephalon
Secundaire hersenblaasjes-stadium: dorsale flexuur
- flexura ponits bevindt zich op de overgang van het metencephalon
naar het myelencephalon
, In het neurale kanaal bevindt zich tijdens de vroege embryonale ontwikkeling amnionvocht.
Uiteindelijk zit er cerebrospinale vloeistof, gespecialiseerd hersenvocht, in het ventrikelsysteem.
Ieder onderdeel van het CZS kent een unieke verdeling van grijze en witte stof rondom het lumen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleurheling. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.34. You're not tied to anything after your purchase.