Summary
Samenvatting - Maatschappijleer HFD2 Rechtsstaat VWO
- Course
- Level
Uitgebreide samenvatting voor heel het hoofdstuk over Nederland als rechtsstaat. Begrippen zijn ook uitgelegd.
[Show more]
Seller
Follow
ajhc
Content preview
Maatschappijleer HFD 2 SamenvattingMaatschappijleer Hoofdstuk 2 Rechtsstaat
2.1 Idee en oorsprong van de rechtsstaat 2
2.1.1 Wat is een rechtsstaat? 2
Nederland is een Rechtsstaat 2
Voordelen van een rechtsstaat 2
2.1.2 Hoe is de rechtsstaat ontstaan? 2
Sociaal contract 2
Grondbeginselen 3
2.1.3 De eerste rechtsstaten 3
Verenigde Staten 3
Europa 3
Begrippen 4
2.2 Grondwet en grondrechten 6
2.2.1 Ontstaan Grondwet 6
Tijdlijn 6
Na de val van Napoleon 6
Uitbreiding kiesrecht 6
Tweede Wereldoorlog 7
2.2.2 Wat staat er in de grondwet? 7
Klassieke grondrechten 7
Belangrijke artikels 7
2.2.3 Wat zijn de grenzen van onze vrijheid 8
Botsende grondrechten 8
Begrippen 8
2.3 Legaliteitsbeginsel 9
2.3.1 Het legaliteitsbeginsel en de rechtsstaat 9
Eisen voor wetten. 9
Belangrijke kenmerken legaliteitsbeginsel 9
Begrippen 9
2.4 Trias politica: scheiding en evenwicht van macht 10
Onderlinge controle en samenwerking 10
Begrippen 10
2.5 Rechtsgebieden 11
2.5.1 Burger tegenover burger 11
Rechtsgebieden bij privaatrecht 11
Naar de rechter 11
Uitspraak van de rechter 11
Juridisch advies en mediation 12
2.2.5 Burger tegenover overheid 12
Bezwaar en beroep 12
1
, Maatschappijleer HFD 2 Samenvatting
2.1 Idee en oorsprong van de rechtsstaat
Landen die een rechtsstaat zijn, zijn een van de gelukkigste landen ter wereld omdat
burgers relatief veel vrijheid hebben en de overheid de plicht heeft de burgers een
bestaansminimum te garanderen. Vrijheid = Geluk
2.1.1 Wat is een rechtsstaat?
Rechtsstaat; een staat waarin je als burger met grondrechten wordt beschermd tegen
machtsmisbruik en willekeur van de overheid.
- De overheid beschermt burgers tegen elkaar
- De overheid beschermt burgers tegen de overheid
Nederland is een Rechtsstaat
- Democratische rechtsstaat; burgers mogen meedoen aan vrije verkiezingen en
kunnen zo indirect mee beslissen over politieke kwesties.
- Sociale rechtsstaat; er bestaan wetten en voorzieningen om de welvaart en het welzijn
van de burgers te bevorderen.
Voordelen van een rechtsstaat
- Sociale vrede en sociale cohesie; mensen durven met elkaar in verbinding te gaan. Bij
misdrijven nemen de slachtoffers geen wraak, maar wordt de zaak voorgelegd aan een
onafhankelijke rechter.
- Vertrouwen en wederkerigheid; de meeste burgers houden zich aan de wet, in de
verwachting dat anderen dat ook doen.
- Rechtszekerheid; de burgers houden zich aan de wet, maar de overheid ook. Iedereen
kan nagaan wat wel en wat niet mag.
2.1.2 Hoe is de rechtsstaat ontstaan?
Verlichting; het verlangen naar maatschappelijk geluk en kennis in de 18e eeuw.
- Boeren, arbeiders en de burgerij kwamen in opstand tegen onrecht.
- Nieuwe kennis kon snel worden verspreid.
- Geloof in de kracht van de rede
- Vrijheid als voorwaarde voor geluk
Voor de 18e eeuw hadden koningen onbegrensde macht en de bevolking had nauwelijks
rechten. De armste mensen moesten de hoogste belastingen betalen en bepaalde sociale
groepen kregen een voorkeursbehandeling. Er was veel armoede, uitbuiting en grote sociale
ongelijkheid.
Sociaal contract
- Democratisch vastgestelde regels leiden tot een sociaal contract tussen burgers en
(gekozen) bestuurders.
- Staat als scheidsrechter.
- Overheid heeft geweldsmonopolie, maar is gehouden aan afspraken die burgers en
overheid overeenkomen; staat is meester en knecht.
—> Burgers en de overheid accepteren hun rechten en plichten
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ajhc. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52355 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now