Samenvatting van omgevingsrecht 3. Samenvatting is van de opleiding vastgoedkunde van Fontys Eindhoven. Docent: Frank Maas. De samenvatting is gebaseerd op de gegeven colleges.
- Actief grondbeleid:
Gemeente zorgt dat ze de gronden in eigendom verkrijgt;
Alle noodzakelijke voorzieningen worden getroffen door de gemeente;
Verkoop bouwrijpe grond door gemeente;
In verkoopprijs zitten ook de kosten voor de planontwikkeling;
gemeente heeft de regie in handen en kan kosten makkelijk verhalen;
Bijvoorbeeld: aankoop grond, voorkeursrecht, onteigening.
- Passief grondbeleid:
Gemeente terughoudende rol;
Realisatie ligt bij de markt;
Gemeente is afhankelijk van de grondeigenaren;
Verhaal van kosten is minder eenvoudig.
Ontwikkeling in de fysieke leefomgeving: bij een ontwikkeling in de fysieke leefomgeving komen veel
thema's en instrumenten uit de Omgevingswet samen. Daarnaast geldt dat ontwikkelingen altijd
onderbouwd moeten worden. Minimale eis is zorgen voor een evenwichtige toedeling van functies
aan locaties. (kunnen de te ontwikkelen functies wel gerealiseerd worden op de locatie die is
gekozen?) Afhankelijk van het thema gelden extra regels waaraan getoetst moet worden of geen
sprake is van een onevenredige aantasting van de omgeving of het woon- en leefklimaat.
,Geur: kan hinder veroorzaken en de gezondheid schaden. Maar ook geurveroorzakende bedrijfs- of
hobbyactiviteiten hebben een plek in de leefomgeving nodig. Een van de belangrijkste
uitgangspunten van de Omgevingswet is een goede balans tussen het beschermen en het benutten
van de fysieke leefomgeving.
Bedrijven en milieuzonering: Ook hiervoor geldt dat er afstanden vastgelegd moeten worden in het
omgevingsplan. Dit kunnen standaard afstanden zijn of berekende contouren bijvoorbeeld.
Archeologie en cultuurhistorie: Bij cultureel erfgoed kan het gaan om:
- Monumenten zoals (bouw)werken;
- Tuinen en parken;
- Bekende of aantoonbaar te verwachten archeologische monumenten;
- Stads- en dorpsgezichten en (delen van) cultuurlandschappen.
Bescherming van dit cultureel erfgoed vindt plaats via regels in het omgevingsplan. Op basis van
instructieregels voor rijk of provincie, maar de gemeente kan ook zelf regels bepalen die zij belangrijk
vindt.
Parkeren: Eisen stellen aan aantallen parkeerplaatsen bij nieuwe ontwikkeling (nieuwbouw of
functiewijziging). Auto’s maar bijvoorbeeld ook fietsparkeren. Utrecht en Amsterdam richting
autoluw maken van centrum -> andere eisen dan bijvoorbeeld een dorp als Son en Breugel.
Manieren van ontwikkelen in de fysieke leefomgeving:
- Omgevingsplan: aantonen dat een functie in beginsel op een bepaalde locatie kan komen;
geen regels in het omgevingsplan die evident onuitvoerbaar zijn.
- omgevingsvergunning of wijzigen omgevingsplan voor concreet initiatief: aantonen hoe de
functie op een aanvaardbare wijze kan worden gerealiseerd.
Dienstenrichtlijn:
- Europese Richtlijn:
Geen economische motieven toegestaan voor regels voor diensten in een
omgevingsplan.
Instructieregel.
Het begrip "dienst" moet breed worden geïnterpreteerd -> ook detailhandel is een
dienst.
Dienstenrichtlijn geïmplementeerd in de Omgevingswet:
- Het omgevingsplan (artikel 5.1a Bkl);
- Het projectbesluit (artikel 9.1 Bkl);
- De omgevingsverordening (artikel 7.1 Bkl);
- De omgevingsvergunning voor buitenplanse omgevingsplanactiviteiten (8.0b, 8.0c en 8.0d
Bkl).
Vrijheid van vestiging – regels beperken vestigingsmogelijkheden:
- Uitgangspunt: het stellen van beperkende voorwaarden aan vestiging van diensten is in
beginsel verboden. Voorbeeld: in het omgevingsplan regelen dat een bepaalde branche zich
ergens niet mag vestigen (een schoenenwinkel op een bedrijventerrein).
, - Uitzonderingen: als dwingende redenen de beperking kunnen rechtvaardigen. voorwaarden:
Discriminatieverbod: de eis mag geen onderscheid maken naar nationaliteit
Noodzakelijkheid: de eis moet gerechtvaardigd zijn volgens een dwingende reden van
algemeen belang
Evenredigheid: de eis moet geschikt zijn, niet verder gaan dan nodig om het doel te
bereiken. En het doel kan niet met minder vergaande maatregelen worden bereikt.
Uitvoerbaarheid:
- Maatschappelijke uitvoerbaarheid:
Participatie;
Uitgebreide openbare voorbereidingsprocedure (u.o.v.): zienswijzen (omgevingsplan
en bopa met raadsbesluit u.o.v.).
- Economische uitvoerbaarheid:
Kostenverhaal (anterieure overeenkomst of publiekrechtelijk kostenverhaal);
Nadeelcompensatie.
Omgevingsplan en instructieregels:
1. Gemeenteraad stelt het omgevingsplan vast;
2. Beleidsruimte voor de gemeenteraad (decentraal, tenzij…);
3. Maar…instructieregels rijk en provincie beperken die beleidsruimte.
LET OP: instructieregels gelden niet alleen bij het opstellen of wijzigen van een omgevingsplan, maar
ook bij een projectbesluit of het verlenen van een omgevingsvergunning voor een bopa.
Wat is een instructieregel: Een algemene regel waarmee een bestuursorgaan aan een ander
bestuursorgaan aangeeft hoe dat orgaan een taak of bevoegdheid moet uitoefenen. Instructieregels
gaan over de inhoud, toelichting of motivering van een instrument dat een bestuursorgaan op grond
van de Omgevingswet kan inzetten.
Soorten instructieregels:
- Type 1: betrekken bij;
- Type 2: rekening houden met;
- Type 3: in acht nemen.
- LET OP: instructieregels voor het omgevingsplan: hoofdstuk 5 Bkl!
Type 1, betrekken bij: Beleidsvrijheid is in dit geval groot. Het bevoegd gezag moet aandacht
schenken aan een in de instructieregel bepaald onderwerp. Voorbeeld:
- Art. 3.2 Bkl: Gedeputeerde staten wijzen jaarlijks, […] zwemlocaties aan. Zij betrekken bij het
aanwijzen van zwemlocaties:
De ontwikkelingen van het aantal personen dat op de locaties zwemt, de
infrastructuur of faciliteiten.
Type 2, rekening houdend met: Rekening houden met brengt de zwaarwegende positie van een
belang bij de belangenafweging tot uitdrukking, zonder echter dwingend te sturen op de uitkomst
daarvan. Afwijken is alleen toegestaan als het bestuursorgaan daar goede redenen voor heeft. Het
bestuursorgaan moet dit dan wel goed motiveren. Voorbeelden:
- Art. 5.89c Bkl: in een omgevingsplan wordt rekening gehouden met de slagschaduw door
windturbines in verblijfsruimten van slagschaduwgevoelige gebouwen.
, - Art. 5.92 Bkl: in een omgevingsplan wordt rekening gehouden met de geur door activiteiten
op geurgevoelige gebouwen.
Type 3, in acht nemen: Het bevoegd gezag moet aan de instructieregel voldoen. Afwijken is niet
mogelijk. Er staat in deze instructieregels niet altijd ‘in acht nemen’. De instructieregel is wel altijd
dwingend geschreven. Andere voorbeelden van een dwingende instructieregel kennen de volgende
formulering:
- Bevatten;
- Wordt alleen verleend als;
- Voorzien in.
Voorbeeld:
- Art. 5.78e: de begrenzing van een industrieterrein waarvoor geluidsproductieplafonds als
omgevingswaarden zijn vastgesteld, wordt vastgelegd in het omgevingsplan.
Relatie met uitgangspunt ‘decentraal, tenzij’, een bestuursorgaan van een provincie oefent een taak
of bevoegdheid alleen uit als dat nodig is:
- Met het oog op een provinciaal belang en dat belang niet op een doelmatige en
doeltreffende wijze door het gemeentebestuur kan worden behartigd;
- Voor een doelmatige en doeltreffende uitoefening van de taken en bevoegdheden op grond
van deze wet of de uitvoering van een internationaalrechtelijke verplichting. (artikel 2.3,
tweede lid Omgevingswet).
De provincie moet motiveren waarom het doeltreffender is om deze zaken op provinciaal niveau te
regelen of waar het provinciaal belang zich op richt.
Wat is de ladder voor duurzame verstedelijking:
- Doel: zorgvuldig ruimtegebruik en tegengaan van leegstand;
- Een instructieregel van het rijk;
- Bij nieuwe stedelijke ontwikkelingen beoordelen of er echt behoefte aan is en of de
ontwikkeling binnen het stedelijk gebied kan.
Artikel 5.129g BKL: heeft drie belangrijke begrippen:
1. Nieuwe stedelijke ontwikkeling;
2. De behoefte aan de stedelijke ontwikkeling;
3. Stedelijk gebied.
Nieuwe stedelijke ontwikkeling (art. 5.129g lid 1 Bkl): de ontwikkeling of uitbreiding van een
bedrijventerrein, een zeehaventerrein, een woningbouwlocatie, kantoren, een
detailhandelsvoorziening of een andere stedelijke voorziening die voldoende substantieel is.
Een andere stedelijke voorziening: accommodaties voor onderwijs, zorg, cultuur, bestuur en
indoorsport en leisure. Daartoe kunnen volgens jurisprudentie onder meer behoren:
- Hotel;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller wesselvansilfhout. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.40. You're not tied to anything after your purchase.
