Kennis over producten die verkocht worden in bepaalde winkel of branche. Het omvat informatie over de eigenschappen, kenmerken, toepassingen en voordelen van verschillende producten, evenals inzicht in trends, marktontwikkelingen en consumentenvoordeuren.
AARDAPPELEN
1. HISTORIEK
- Oorsprong: Zuid-Amerika
- basisvoeding van Inca’s
e
- in 16 eeuw naar Europa gebracht
- Spaanse veroveraars in huidige Chili en Peru op zoek naar goud en zilver, brachten
aardappel mee naar Europa
- vanuit Zuid-Europa opmars naar het Noorden
- eerst groot wantrouwen in Europa
- loof en besjes waren niet eetbaar, mensen werden ziek
-knollen zagen er heel onappetijtelijk uit
- wijze van voortplanting was anders dan ze kenden, knollen konden zichzelf
vermeerderen (duivels!)
-wetenschappers zagen het nut van de aardappel goedkope en voedzame voeding voor
de arme, ondervoede bevolking
- Ierland was eerst land waar aardappel werd opgenomen in alledaagse voeding
- klimaat te nat voor graan
- aardappels kan groeien in arme grond
- teelt vraagt weinig arbeid vergeleken met graan
- pas in 18e eeuw begonnen Europeanen aardappel echt te eten
- eerst in Pruisen
- Frederik de Grote van Pruisen dwong zijn ondervoede onderdanen onder dreiging
van geweld aardappels te eten
- daarna in Frankrijk
- succes te danken aan Antoine August Parmentier (Hachis parmentier)
- Lodewijk XVI van Frankrijk zocht voedingsmiddel dat zijn volk kon redden van de
hongersnood
- Antoine August Parmentier (apotheker) was krijgsgevangene geweest in Pruisen en had
daar de aardappel leren kennen
- diner aan het hof met alleen maar aardappelen en overtuigde de koning!
- aardappelschotels naar parmentier vernoemd
- grote Franse chefs gingen experimenteren met de knol
- Franse bevolking geraakte ook overtuigd
AARDAPPELZIEKTE 1 miljoen mensen kwamen om, mensen vluchten naar Amerika,
Australië, Groot-Brittannië
2. TEELT
- Behoort tot de ‘nachtschadefamilie’ (tomaat, aubergine, paprika, tabak)
- beruchte familie om de alkaloïden (= natuurlijke gifstoffen) die ze bevatten
- belangrijkste alkaloïde bij aardappel solanine
= bittere smaak, hoogste concentratie in loof en
ogen, symptomen bij overdosis: hoofdpijn,
braken en buikpijn
pas bij overdosis bij eten van 4kg geschilde aardappelen
- aardappel = stengelknol => knol is het opgezwollen deel van de stengel
- knoppen of ogen lopen uit en vormen nieuwe plant (=ongeslachtelijke voortplanting)
- via zaden in bessen geslachtelijke voortplanting
, - in rijen geteeld, op ‘ruggen’ of kleine verhogingen kleinere kans op rotten in periode van
hevige regenval, onkruid kan mechanisch verwijderd worden, vereenvoudigt het machinaal
rooien
- kopen eind mei boven de grond
- loof wordt eerst met bestrijdingsmiddel vernietigd
- knollen blijven 2 tot 3 weken in grond schil kan zich zo verdikken (voorkomt
beschadiging)
3. EIGENSCHAPPEN
Kookeigenschappen
- afhankelijk van verhouding eiwit/zetmeel
- meer eiwit geeft vastere aardappel
- meer zetmeel geeft bloemige aardappel
- verhouding bepaalt door = ras, grondsoort, rijptijd
Vastkokende aardappelen
- meer eiwit
- eiwitten houden zetmeelkorrels vast
- voor bakken, ovenschotel, salade
Bv: nicola, charlotte, rosa
Bloemige aardappelen
- meer zetmeel
- vallen gemakkelijk uit elkaar
- voor koken, puree, frieten
Bv: bintje
Bewaareigenschappen
- primeuraardappelen of nieuwe aardappelen
- onrijpe knolletjes worden geoogst
- slechts 3 maanden groeitijd (geoogst in juli/juli)
- relatief weinig zetmeel
- bewaren niet lang
- aardappel zit los in de schil door wrijven komt schil los
- bewaaraardappelen
- natte aardappelen met vrij veel aarde omgeven worden met warme lucht droog
geblazen (ventilatoren)
- 6 maande groeitijd (geoogst in sept/okt)
- relatief meer zetmeel
- schil zit vast wanneer je erover wrijft
- worden bewaard in geventileerde, donkere en koele (7°C) ruimte
- kiemremmingsmiddelen worden soms gebruikt
Kaliber
- krielaardappelen
- gesorteerde, buitenmaatse kleine aardappelen van verschillende rassen
- kunnen primeur of bewaaraardappelen zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller robynravyts. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.17. You're not tied to anything after your purchase.