Summary
Samenvatting Hoofdstuk 12 memo, Europa en de wereld
- Course
- Level
Een samenvatting uit het memo geschiedenisboek met extra aantekeningen
[Show more]
Seller
Follow
tessdroelofs
Reviews received
Content preview
Hoofdstuk 12. Europa en de wereld na 1989Paragraaf 1. Naar een nieuwe wereldorde
De ondergang van het communisme
SU had in de jaren 80 ernstige structurele problemen waardoor het de geloofwaardigheid van het
communisme aantastte. Economische groei kwam tot stilstand. Vernieuwing was onmogelijk en SU
was bankroet. Belangrijke maatregelen van Michael Gorbatsjov:
- Meer persoonlijke vrijheid en openheid van zaken
- Meer marktwerking
- Toenadering tot het westen
Gevolg: communistische ideologie en het eenpartijstelsel verloren hun laatste geloofwaardigheid.
Er was nog een probleem: sociale onrust in Oostblok. Veel verzet van landen tegen communisme. Het
begon in Polen en Hongarije. Eerder zou er militair worden ingegrepen, maar dat gebeurde nu niet.
Einde communisme plotselinge besluit DDR om vrije doorgang tussen oost en west toe te staan.
Binnen een jaar werden beide Duitslanden herenigd. SU werd opgeheven en verschillende landen
werden onafhankelijk verklaard. Koude Oorlog was hierdoor voorbij. De grootste deelstaat van de SU
(Rusland) werd gezien als de opvolger van de SU. Nieuwe president moest alles hervormen. Veel
landen zochten aansluiting bij de EU en andere landen ontwikkelden zich tot autoritair geregeerde
staten. Soms leidden de nationalistische gevoelens tot onrust en conflicten Georgië en Ukraine.
Men greep, naast het invoeren van parlementaire democratie, terug op nationalisme. Er waren grote
cultuurverschillen waardoor er nieuwe spanningen kwamen. Wie hoort waarbij en wie heeft het voor
het zeggen? (Joegoslavië). Er waren verschillende volkeren in 1 land en daardoor kwamen er hevige
burgeroorlogen. De VN probeerde vrede te veroorzaken, maar dat lukte niet altijd.
De politieke islam
Er waren spanningen tussen het westen en de islamitische wereld. Er waren regelmatig aanslagen op
westerse doelen vanuit islamitische terreur. Er waren altijd al spanningen tussen de christelijke en de
islamitische wereld (kruistochten). De nieuwe spanningen kwamen door de opkomst van het
moslimfundamentalisme. Zij wilden de oorspronkelijke uitgangspunten zo veel mogelijk naar de
buitenwereld brengen. Dit botste vaak met de nieuwe Westerse uitgangspunten. Ook vinden zij dat er
geen ander geloof uitgeoefend mag worden. Dit is politieke islam. Het is een complex verschijnsel. Dit
hangt samen met minstens vier grote ontwikkelingen:
- Dekolonisatie en Koude Oorlog in het Midden-Oosten: men dacht slechter over de
bestuursvormen in Europa na dekolonisatie en tijdens de Koude Oorlog omdat het vooral voor
problemen zorgde. Hierdoor focuste de bevolking zich meer op het geloof, de islam.
- Islamitisch verzet: succes van islamitisch verzet tegen westerse overheersing (WTC) en lokale
dictatuur.
- Israël en de Palestijnen: stichting staat Israël. Was bedoeld als een thuisland voor de joden na
WOII, maar viel verkeerd tegenover de islamitische bevolking.
- Instabiele regio’s: gewelddadige bemoeienis van grootmachten met het Midden-Oosten en
islamitisch Afrika. Zorgde voor burgeroorlogen. Strijdende partijen lieten zich inspireren door
politieke islam.
Het vindt zich meestal buiten Europa af, maar het geeft toch angst voor aanslagen mee aan de
Europese bevolking.
Paragraaf 2. Europa en zijn pluriforme samenleving
Europa: groei en crisis
Een groot deel van Europa inmiddels lid van de EU. Wat was het einddoel van de Europese
samenwerking? Zou er een soort van VS van Europa ontstaan? Ligt gevoelig, want niemand wil zijn
nationale soevereiniteit opgeven. Landen zijn formeel soeverein, maar werken steeds nauwer samen
(taken aan ‘Brussel’ overlaten). Op een gegeven moment zag men het wat minder zitten (euro en vrij
verkeer) en ontstond er een euroscepsis. Dit kwam door een aantal ontwikkelingen:
- Afgenomen beslissingsmacht van nationale parlementen
- Toegenomen belang van besluitvorming in EU
- Europese besluitvorming ondoorzichtig
- Democratische controle onvoldoende
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessdroelofs. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now