LEERDOELEN KENNIS SAMENVATTING TT BLOK 4
ð Beschrijven waarom kwaliteit van zorg belangrijk is.
ð Relatie beschrijven tussen blok 4 en andere blokken in B1.
ð Uitleggen hoe blok 4 kwaliteit van zorg is opgebouwd.
Jurist
• Recht op gezondheidszorg is grondrecht
• Niet eerlijk als een wel gebruik kan maken van zorg en ander niet
• Rol van wetgever is garanderen van minimumkwaliteit en bescherming van burger als iets
misgaat
Econoom
• Gezondheidszorg = markt
• Patiënt = consument
• Imperfectie komt door informatie-asymmetrie
• Hoge kwaliteit altijd in afweging met kosten
Bestuurswetenschapper
• Overheid verantwoordelijk voor gezondheidszorg (histroisch bepaald)
• Rol van toezichthouderes is om basiskwaliteit te borgen
• Waarom ene kwaliteitsmaatregel wel ingevoerd/afgedwongen kan worden en andere niet
door --> politieke krachtenveld
Organisatiewetenschapper
• Voor optimale kwaliteit: processen goed inrichten en mensen/middelen goed inzetten
• Tegengaan van verspilling is belangrijk (want niet gunstig voor organisatie)
• Gedrag van medewerkers veranderen door dwang, onderling stimuleren
Sociaal-medicus
• Voor weten omvang kwaliteitsproblemen >> meten
• Patiënt is kwetsbaar
• Zorgverleners feilbaar + kwetsbaar
• Wat is belangrijk voor patiënt in gezondheidszorg
• Belangrijk om als zorgverlener goed na te gaan wat preferenties patiënt zijn
- Iedere discipline heeft andere vereenvoudigde weergave van werkelijkheid
- Hebben allemaal eigen idee over problemen of oplossingen van kwaliteit van zorg
o Alle disciplines nodig want anders problemen missen, belangrijk samenwerking.
ð Uitleggen op welke wijze de geschiedenis van kwaliteit van
zorg van invloed is op huidige benadering van kwaliteit van
zorg.
ð Begrip kwaliteit van zorg vanuit verschillende theorieën
uitleggen.
ð Uiteenzetten hoe verschillende dimensies van kwaliteit van
zorg worden geconceptualiseerd.
ð Uitleggen op welke dimensies van kwaliteit van zorg de
verschillende disciplines nadruk leggen en waarom.
Definities Kwaliteit
I. Quality is excellence – topsporters, excellent zijn
II. Quality is value – vergelijking product en prijs (peugeot/porsche)
III. Quality is conformance to specifications – conform productspecificaties
IV. Quality is meeting and/or exceeding expectations
1
,Definities Kwaliteit van Zorg
Donabedian “The expected ability (of care) to achieve the highest possible net benefit
(1980) according to the valuations of individuals and society.”
Efficacy, effectiveness, efficiency, optimality, acceptability, legitimacy, equity
Institute of “The degree to which health services for individuals and populations increase the
Medicine likelihood of desired health outcomes and are consistent with current
(1992) professional knowledge.”
(-) Effectief – wetenschap linken met zorg, vermijden over/ondergebruik
Efficient – verspilling vermijden
Tijdigheid – vermijden wachttijden en vertraging
Veiligheid – mensen niet schaden, gevaar en risico minimaliseren
Patiëntgericht – patiënt erbij betrekken en macht geven
Equitable – toegankelijkheid, ‘closing the gap’ (huidskleur)
Campbell “Whether individuals can access the health structures and processes of care
(2000) which they need and whether the care received is effective. ”
(-) Effectiveness, …, Access
GRONDLEGGERS KWALITEITSDENKEN
Bedrijfsleven
Deming
§ 1940 - 1943
§ Verbetering van producten door verminderen van variabiliteit
§ Statistische procescontrole
§ Total Quality Management (TQM) & Plan-do-study-act
Juran
§ 1950 - 1990
§ Principes TQM verder uitgewerkt
§ Trilogie kwaliteit managementprocessen:
o Kwaliteitsplanning + kwaliteitscontrole + kwaliteitsverbetering
§ Control vs Breakthrough
§ Language of money & language of things
Reason
§ 1990 – 2000
§ Hoe ontstaan fouten en ongelukken
§ Zwitserse kaas model > verklaart hoe ongelukken ontstaan in organisatie
o Tegen fouten: om ze te voorkomen met verdedigingslinies
o Gaten = sommige fouten kunnen niet vermijden
o Toegepast op gezondheidszorg (veiligheid)
Porter
§ 1995 – heden
§ Value based healthcare > verbeteren zorgpad
Gezondheidszorg
Donabedian
§ 1965 – 1990, wetenschapper en dichter
§ Begripsontwikkeling van kwaliteit
o Technische kwaliteit
o Interpersoonlijke kwaliteit
2
, o Kwaliteit van voorzieningen
o Kwaliteit door bijdrage aan eigen gezondheid
o Kwaliteit door gelijke toegang tot zorg
§ Kwaliteit = structuur + proces + uitkomst
- Aanwezige ‘resources’
Structuur - Aantal operatiekamers
- Aantal specialisten
Proces - Aantal + soort verrichte handelingen
- Effecten op gezondheid patiënt
Uitkomst - Kwaliteit van leven
- Ervaringen en satisfactie
Berwick
§ 1990 – 2015, kinderarts
§ Geïnspireerd door TQM
§ Bad Apple Theory – vs – Continuous Improvement Theory
§ 1e tijdperk: professionele dominantie (vertrouwen, zelfregulatie, autonomie)
§ 2e tijdperk: verantwoording & marktdenken (wantrouwen, publieke verantwoording,
financiële prikkels)
§ 3e tijdperk: moraliteit (ethisch verantwoord gebruik maken van elementen 1 + 2)
Sackett
§ 1990 – 2015, arts en epidemioloog
§ Evidence Based Medicine (effectiviteit)
o = De integratie van evidentie uit wetenschappelijk onderzoek, klinische expertise,
patiëntvoorkeuren in de behandelbeslissingen van zorgverlener en patiënt.
Grol
§ 1985 – 2015, psycholoog
§ “Implementatie”-handboek
o Innovatie in zorg vindt niet vanzelf zijn weg naar praktijk
o Richtlijnen moeten systematisch geïmplementeerd worden en effecten van
implementatie geëvalueerd
ð Vele aspecten van effectiviteit bediscussiëren.
PIJLER EFFECTIVITEIT 1
Effectieve zorg
= Zorg waar je beter van wordt
= Zorg die je nodig hebt
= Zorg die goed voor je is
ð De dimensie effectiviteit in eigen woorden uitleggen.
IOM: effectiviteit
> ‘Providing services based on scientific knowledge to all who could benefit and refraining
from providing services to those not likely to benefit.’
> ‘It should match science, with neither underuse/overuse of the best available techniques.’
Hoe komen aan wetenschappelijke kennis?
I. Meta analysis
II. RCT Hoger niveau evidence
III. Observationele studies
IV. Cases series/verslagen
3
, Kwaliteit = structuur + proces + uitkomst
STRUCTUUR PROCES UITKOMST
• Aanwezige ‘resources’ • Aantal + soort verrichte • Effecten op gezondheid (E)
• Aantal operatiekamers handelingen • Kwaliteit van leven (E)
• Aantal specialisten • Ervaringen en satisfactie (PG)
Waardegedreven zorg:
𝑈𝑖𝑡𝑘𝑜𝑚𝑠𝑡𝑒𝑛 1. Waarde voor patiënt
𝑊𝑎𝑎𝑟𝑑𝑒 𝑣𝑎𝑛 𝑧𝑜𝑟𝑔 =
𝐾𝑜𝑠𝑡𝑒𝑛 2. Organisatie van zorg
3. Kosten
Causality chain for delivering Value 4. Sturen op kwaliteit
Structuur Proces Gezondheidsindicatoren Uitkomst
Gezondheidsindicatoren
Biologische waardes (correlatie met uitkomsten) Bloeddruk
+ Makkelijk te meten
Gezondheidsstatus en
+ Snel te maken
therapietrouw invloed!
- Niet relevant voor patiënten
ð Voor- en nadelen bespreken van verschillende uitkomstmaten om effectiviteit te meten.
Uitkomst
Uitkomsten Hartinfarct
+ Relevant voor patiënt
- Soms moeilijk te meten
- Lange follow-up nodig
Porter Niveaus van Uitkomst:
1. Gezondheidsstatus bereikt of behouden
1. Overleving – groot belang voor patiënt
2. Niveau van gezondheid/herstel dat bereikt/behouden wordt – aspecten zoals vrij
van ziekte en functionele status
2. Herstelproces
1. Cyclustijd = tijd nodig om te herstellen en terug te keren naar normale functie,
proberen cyclustijd zo laag mogelijk te houden
2. Onaangenaamheid van zorg in zorgproces – ongemak, herbehandeling, fouten,
gevolgen, complicaties
3. Duurzaamheid van gezondheid
1. Terugkomen ziekte of lange termijn complicaties
2. Nieuwe gezondheidsproblemen als gevolg van behandeling
! Voorwaarde iets effectief noemen evidence base nodig.
ð De relatie tussen het begrip evidence based medicine en kwaliteit van zorg uitleggen.
Authority-based medicine (tot Jaren ’80)
s Veel variatie in behandeling + uitkomsten (patiënten verschillende behandeling per arts voor
zelfde ziekte, probleem als verschillende behandelingen leiden tot verschillen in uitkomst per arts)
s Niet systematisch; gebaseerd op ervaring individuele arts
s Opleiding artsen traditioneel – obv ‘common sense’
s Nadruk op autoriteit en individuele autonomie van arts
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller julie95. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $15.91. You're not tied to anything after your purchase.