Deze samenvattingen zijn heel uitgebreid. Dit wil zeggen dat alle voorbeelden uit de cursus/ PPT ook in deze samenvatting staan. Zo hoed je enkel tijdens het studeren dit document te bekijken.
Wat kinderboeken namelijk interessant maakt, is dat ze interactie uitlokken. Als boeken zo krachtig
zijn in uitlokken van interactie, is het uiteraard belangrijk dat je als een KL geschikte verhalen voor je
kls kan uitkiezen. Leerdoel en interactiestrategie moeten op elkaar worden afgestemd
Prentenboeken: een genre apart
Prenten zijn even belangrijk als de tekst. Soms ontbreekt de tekst en dan zijn het de prenten die het
verhaal vertellen. De prenten kunnen de tekst ondersteunen, maar dit is een illusie. Op de prenten is
er soms meer te zien dan wat de tekst beschrijft.
Soorten prentenboeken:
- Prentenboeken sorteren volgens vorm en inhoud
Volgens de vormgeving:
Kartonboekjes
‘gewone’ prentenboeken
Stoffen boekjes (aaiboekjes, lapjesboeken)
Voelboeken
Miniboekjes
…
Volgens de inhoud:
- Aanwijsprentenboek
Vaak is dit een introducerend prentenboek. We spreken van introducerende prentenboeken
als het gaat om de ‘eerste’ boekjes, die jonge kinderen binnenleiden in de wereld van het
prentenboek.
Vormelijke zijn introducerende prentenboeken direct herkenbaar; de vormgeving is
afgestemd op de doelgroep. Boekjes voor de allerkleinsten zijn zo gemaakt
dat ze tegen een stootje kunnen.
Elke prent beslaat 1 volledige pagina en beeldt 1 of enkele figuren of
voorwerpen af. De figuren of voorwerpen staan in de regel volledig en
frontaal afgebeeld, zodat het kind er recht tegenaan kijkt. De achtergrond
blijft beperkt.
Er wordt gewerkt met warme en heldere kleurvlakken met duidelijke
contouren. De voorwerpen worden eenvoudig weergegeven, maar
behouden hun belangrijkste kenmerken. De voorstellingen blijven overeenkomen met de
werkelijkheid. Aanwijsprentenboeken bevatten een minimum aan tekst.
Worden plaat voor plaat en met het kind bekeken!
- Verhalend prentenboek
Voor kleuterleidsters zijn deze de belangrijkste! Daarbij ‘vertonen de platen een logische
samenhang, doordat ze samen een verhaal vertellen. Er worden dingen op de platen
, aangewezen en benoemd. Er kan worden gepraat over wat er gebeurt, over eigenschappen
van dingen of over samenhangen, overeenkomsten en verschillen.
Aanwijsprentenboeken zijn een goede voorbereiding op het leren omgaan met verhalende
prentenboeken. Kinderen zijn hier eerder toe aan hun ontwikkeling. Bij deze boeken gaat het
om het verloop van het verhaal te volgen (door de tekst te lezen, door bij de platen en
a.d.h.v. de platen het verhaal te vertellen).
- Informatief prentenboek
Willen kinderen vooral iets leren, informatie vertrekken over de wereld, zoals ze die al
gedeeltelijk of nog niet kennen. Vaak zijn ze encyclopedisch van aard, andere keren wordt de
informatie in een verhaal verwerkt.
Verhalen in soorten en maten
- Realistische verhalen
Karakterisering
Blijven zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid.
Het realisme komt tot uiting in het wereldbeeld: in de figuren die worden
getoond, in de situaties die worden geschetst, … ook de belevingswereld wordt
realistischer getekend zoals de gevoelens, de wensen, behoeften, …
Wil het verhaal geslaagd zijn? -> opgeroepen verhaalrealiteit moet overtuigend
en geloofwaardig zijn. Niet vanzelfsprekend, je hebt altijd te maken met een
keuze en een ordening van elementen uit de werkelijkheid, beschreven vanuit
de wereldvisie van een bepaalde auteur.
Soms wordt realiteit doelbewust aangepast: vaak krijgen verhalen voor jonge kinderen een
gesloten, gunstig, optimistisch einde -ervan uitgaande dat het kind geborgenheid en
veiligheid nodig heeft – in de vorm van een ‘bevredigend’ slot.
Het nut van realistische verhalen
Kinderen verruimen hun kennis van de wereld, hun wereldbeeld. Verhalen die
een eerlijk beeld geven van de werkelijkheid kunnen kinderen meer begrip
bijbrengen voor menselijke relaties en voor de drijfveren van menselijke
gedragingen.
Deze verhalen confronteren de kinderen vaak met een probleemsituatie
waarmee ze ook in het dagelijkse leven te maken hebben. Kinderen leren zo de
problemen kennen, hanteren en overwinnen.
Kinderen kunnen hun mogelijkheden tot handelen vergroten, doordat e inzicht
hebben gekregen in de werkelijkheid en hebben ingezien dat de realiteit
veranderbaar is.
Realistische verhalen in de kleuterklas
Overweeg vooraf goed in welke dosering je ‘harde feiten’ op kinderen wilt overbrengen.
Vraag je af in welke mate het gekozen onderwerp van betekenis is voor kinderen uit je klas.
, Deze verhalen kunnen kinderen ook pas bereiken als ze genoeg aanknopingspunten bevatten
met hun leef- en ervaringswereld.
Presenteer het gekozen thema op een eerlijke wijze en werk deze ook zo uit (werkelijkheid
geen andere draai geven). Zorg ervoor dat je kinderen niet met problemen opzadelt en dat je
niet begint te moraliseren.
Deze verhalen gaan nog al eens aan de euvel mank zodat ze spanning en vaart missen.
Alternatieve rolpatronen kunnen even dwangmatig worden als traditionele.
- Fantasieverhalen
Karakterisering
Hier wordt er op diverse niveaus van het menselijk bestaan en handelen van
de werkelijkheid afgeweken. Goede fantasieverhalen hebben nog altijd
volop met de realiteit te maken. Ook in het wereldbeeld zitten zeker nog
realistische elementen. Daarom is het belangrijk na te gaan wat de
verhouding is tussen fantasie en realiteit.
Het nut van fantasieverhalen
Dragen bij tot de ontwikkeling van fantasie van de kinderen. Door
fantasie – als organiserende functie – vergroten de kinderen hun greep
op de werkelijkheid.
Fantasie wordt gezien als verrijking en verruiming van de realiteit.
Fantasie groeit en vertrekt vanuit de realiteit. Het is een middel om het
overstaanbare te begrijpen, het onbekende te verkennen, … het is een
vorm van creatief, grensverleggend denken.
Je treft de aanwezigheid van het mysterieuze, waardoor de spanning in
het verhaal bevorderd wordt. Het is prettig om al ‘spelend’ regels te
overtreden.
De ludieke kanten van de samenleving worden getoond.
Fantasieverhalen in de kleuterklas
Sta stil bij de opgeroepen verhaalwerkelijkheid en vraag je af of die niet te verwarrend is
voor je kleuters.
Vermijd om al te veel spanning op te bouwen -> je maakt de kleuters anders bang en brengt
ze uit hun evenwicht.
- Sprookjes
We gaan dieper in op de eigenheid van sprookjes en de aantrekkelijkheid van sprookjes voor
kinderen.
- Dierenverhalen
Karakterisering
Dit zijn verhalen met dieren als hoofdpersonen. Er bestaan fantasieverhalen waarin dieren
de hoofdrol spelen, als realistische dierenverhalen.
Soorten dierenverhalen:
Verhalen waarin dieren met menselijk karaktertrekken en vermogens optreden.
Het dier fungeert als symbool voor de mens met zijn fouten en zwakheden. Menselijke
karaktertrekken worden humoristisch overdreven. De kinderen hebben volop
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laureboone1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.31. You're not tied to anything after your purchase.
