Deze samenvattingen zijn heel uitgebreid. Dit wil zeggen dat alle voorbeelden uit de cursus/ PPT ook in deze samenvatting staan. Zo hoed je enkel tijdens het studeren dit document te bekijken.
Taalverwerving is heel belangrijk! Kinderen leren taal gebruiken, leren taal te bouwen, en taal te
beschouwen. Taal kan ook plezierig of mooi zijn. Dit probeert de KL aan de kleuters mee te geven via
taalspelletjes.
Taalspelletjes= plezierige tussendoortjes die de taalvaardigheid van kleuters stimuleren, hun
taalplezier en taalgevoeligheid vergroten, kansen bieden tot taalcreativiteit en tot nadenken over
allerlei boeiende aspecten van taal. We kunnen verschillende soorten taalspelletjes onderscheiden:
Bv. ‘Alle vogels vliegen’ = rectiespel en denkspel
Nadenken over taal
Taalbeschouwing
= stilstaan bij taal, kijken naar taal, er vragen over stellen, erover nadenken, zich erover
verwonderen. Er kunnen 2 domeinen worden onderscheiden
Taalsysteem
Betrekking op het vormelijke gezicht van taal, op de taalstructuur. Hier behoren de manieren
waarop verschillende taalelementen zoals klanken, woorden, zinnen, … vorm kunnen krijgen
en hoe ze onderling samenhangen. Bv. Hoe vormen woorden zinnen? Wat zijn zinnen? Wat
zijn teksten en welke soort teksten bestaan er?
Voorbeeld om in de 3de kleuterklas bezig te zijn met taalsysteem is de auditieve analyse en
synthese = respectievelijk opdelen van woorden in klanken en het samenvoegen van klanken
tot woorden.
Taalgebruik
Hoe functioneert taal? Hoe gebruiken mensen taal als ze luisteren en spreken, lezen en
schrijven? Als we reflecteren over taalgebruik staan we stil bij de componenten van elke
communicatie. De componenten zijn:
o De zender
o De boodschap
o De ontvanger
o De werkelijkheid waarnaar de boodschap verwijst
o De relatie tussen de boodschap en de werkelijkheid
o …
, Waarom aan taalbeschouwing doen?
Kinderen zijn enthousiaste wereld- en taalverkenners
Ervaringen waarbij kleuters worden uitgedaagd na te denken over taal hebben dus veel kans
uitdagend en motiverend te zijn.
Bv. naar aanleiding van een uitstap naar zee heeft Pierre (4j) ontdekt dat er (gelukkig maar)
aan zee ook WC’s zijn. Op de terugweg zegt hij ‘Aan zee is er ook een weecee. Zee en
weecee, dat klinkt een beetje hetzelfde.’
Taalbeschouwing kan taalgedrag positief beïnvloeden
Voorwaarde: wnr dat nadenken telkens op een natuurlijke wijze voortvloeit uit de
speelleerkans en aanleiding geeft tot taalgebruik.
Bij het leren van de vaardigheden lezen en schrijven en bij de ervaringen die ze daarbij
opdoen, denken kinderen inderdaad bewust na en staan ze stil bij elementen van het
taalsysteem. Deze kunnen ook het luisteren en spreken van kls stimuleren en verrijken.
Voorbeelden van ervaringen de taalvaardigheden kunnen stimuleren:
o Een restaurantbezoek: kls ervaren dat er een specifiek taalgebruik hoort bij op
restaurant gaan
o Ruzie maken: kls ervaren dat je anders spreekt als je boos bent en dat he daarbij
andere woorden gebruikt
Kinderen leren al doende op metaniveau denken
Taalbeschouwelijke vaardigheden zijn cognitieve vaardigheden, gekoppeld aan
taalvermogen. Taalbeschouwing heeft te maken met:
o Waarnemen: opmerken, verkennen, zich vragen stellen, …
o Begrijpen en interpreteren: verwoorden, bespreken, vergelijken, …
o Verwerken: gebruiken, oordelen, toepassen, …
Heel wat van die deelaspecten vragen al een redelijk abstractievermogen van kls. Deze
hebben de jongste kls nog niet. Ze kunnen de betekenis van een woord niet loskoppelen van
de vorm van een woord.
Metacognitief en metalinguïstisch bewustzijn = de voorwaarde, maar ook het doel. Het
abstract kunnen nadenken over iets, het afstand nemen van de realiteit, … bv. het leren lezen
en schrijven.
Belangrijk dat kls heel wat attitudes leren die in heel wat leerprocessen een belangrijke rol
spelen bv. de moed om vragen te stellen en verschillende gezichtspunten uit te proberen, …
Zich over taal verwonderen en taalverscheidenheid appreciëren
Talensensibilisering = er wordt op een ontspannen, pedagogische en didactisch
verantwoorde manier met taaldiversiteit in de klas omgegaan. Het doel is driedelig:
o We creëren openheid en interesse voor andere talen en culturen bij de kls
o Kls krijgen meer kennis van en inzicht in andere talen en culturen
o De kennis die kls op deze manier opdoen, zet zich om in vaardigheden. Ze leren om
contacten te leggen met kinderen die een andere taal spreken.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laureboone1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.29. You're not tied to anything after your purchase.
