Sociologie Samenvatting
Hoofdstuk 1 – het terrein van de sociologie
Sociologie is de wetenschap van de manieren waarop mensen met elkaar
samenleven.
Een sociaal netwerk is een te onderscheiden geheel van relaties tussen
actoren (individuen of groepen). Deze netwerken variëren onder andere
in omvang, dichtheid en openheid.
In de sociologie wordt gezocht naar overeenkomsten en
verschillen alswel samenhang tussen samenlevingen. Een steeds terugkerend
onderwerp hierbij is de belevingswereld.
Het vergelijken van samenlevingen die in tijd en plaats ver van elkaar
verwijderd zijn, is voor de sociologie van essentieel belang om:
- Te kunnen generaliseren
- Te kunnen specificeren
- Zicht te krijgen op ontwikkelingen
- Voortkomen na te gaan
Sociologie verschilt van de psychologie in dat psychologie naar het individu
kijkt (micro) en sociologie vanuit samenlevingen (macro).
Sociologisch verklaren omvat het doen van uitspraken over causale
samenhang tussen sociale processen. Deze verklaring moet wel uit een
theorie kunnen worden afgeleid.
In het verklaren komen theorievorming en onderzoek samen. Hierbij houdt
theorievorming in dat generaliserende uitspraken in een systematisch
verband worden geplaatst.
De relatieve autonomie van sociale processen wil zeggen dat ze niet losstaan
van personen (relatief), maar zijn niet tot individuele bedoelingen te
herleiden (autonoom).
Het handelen van de ene persoon kan een ander beïnvloeden door interactie:
het reageren van mensen op elkaar.
Cultuur is het gedragsrepertoire en de denkbeelden die mensen aangeleerd
hebben en die zij in een bepaalde groep/samenleving gelijk hebben.
Mensen zijn altijd van elkaar afhankelijk, dit wordt ook wel
interdependentie genoemd.
Interactie
Je hebt directe (face-to-face) en indirecte (Whatsapp, tussenpersoon)
interactie. Ook kan het verbaal en non-verbaal zijn, kan het eenzijdig zijn en
conflict veroorzaken etc.
Sociaal handelen is het handelen dat georiënteerd is op het gedrag van
anderen. Gedragingen van mensen zijn altijd met elkaar verweven. Door
vele invloeden is gedrag bijna niet te voorspellen of te beheersen.
Interactie wordt echter steeds voorspelbaarder wanneer mensen vaker
contact hebben. Er is dan sprake van gewoontevorming.
, Onvoorspelbaarheid wordt ook verminderd door het invoeren van normen of
gedragsregels. Deze worden echter soms overstreden, anders geïnterpreteerd
of veranderd.
Cultuur en socialisatie
Een cultuur wordt gevormd door mensen die vaak bij elkaar zijn. Deze
wordt overgedragen aan anderen zoals immigranten, leerlingen en baby’s.
Door deze overdracht kan een cultuur blijven bestaan. Het proces van
cultuuroverdracht wordt ook wel socialisatie genoemd: dit is het leren aan en
van anderen. Veel onbedoelde socialisatie vindt plaats door imitatie: gedrag
nabootsen van anderen. Daarbij vindt vaak identificatie plaats: je wilt zijn
zoals de persoon die je imiteert. Ook vindt het plaats via dwang: met belonen
en straffen. Wanneer de regels vanzelf nagevolgd worden, zijn deze
geïnternaliseerd: ze zijn dan onderdeel van je persoonlijkheid. Dwang van
anderen wordt ook wel externe controle genoemd en zelfdwang is innerlijke
controle. Door socialisatie begint ook de ontwikkeling van het zelfbeeld.
Natuur en cultuur
De nature-nurture controverse is de vraag of je zonder persoonlijkheid
geboren wordt (en puur door socialisatie wordt hoe je bent) of dat je met een
persoonlijkheid geboren wordt en socialisatie hier slechts enkele invloed op
heeft. Het biologisme geloofde het laatste. Door sociologie is hier echter veel
kritiek op gekomen omdat geen enkel “ras” (Nederlander, Belg) het zelfde is.
binnen rassen zijn er veel verschillen te vinden, wat juist aantoont dat
socialisatie veel invloed heeft. Men gelooft nu steeds meer dat het geen of-of
situatie is, maar nature EN nurture. We worden geboren met een
persoonlijkheid maar deze is door socialisatie enigszins aan te passen.
Afhankelijkheid
Fundamentele afhankelijkheid wil zeggen dat iedereen in zekere zin
hulpbehoevend is. Ferale kinderen zijn kinderen die niet door mensen zijn
opgevoed.
De contracttheorie zegt dat men vroeger een verbond, contract, afsloot voor
een geregelde samenleving. Kritiek hierop was 1) dat men niet geloofd dat we
ooit zelfstandig hebben geleefd en 2) het leven in stammen; hier was men juist
afhankelijk van elkaar.
De sociale voorwaarden voor individualisme kwamen met de sterke
arbeidsdeling en centraal staatsgezag.
Onderlinge afhankelijkheid houdt in dat mensen elkaar dwingend
beïnvloeden; zij oefenen macht uit. Wanneer deze verhouding asymmetrisch
is, heeft één persoon meer macht dan de ander.
Van individualisering wordt gesproken als men zich minder door zijn
omgeving laat beïnvloeden. Dit verminderd de afhankelijkheid echter niet.
Bindingen
Er wordt van bindingen gesproken als manier waarop we afhankelijk zijn.
Er zijn verschillende te benoemen:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xsuzanneh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.76. You're not tied to anything after your purchase.