Samenvatting van de HULLU - Materieel strafrecht / strafrechtelijke aansprakelijkheid
35 views 3 purchases
Course
Strafrechtelijke aansprakelijkheid
Institution
Tilburg University (UVT)
Book
Materieel strafrecht
Samenvatting van de HULLU voor de Premaster rechtsgeleerdheid aan de universiteit van Tilburg (vak: Materieel strafrecht / strafrechtelijke aansprakelijkheid),
Behandeld onderwerpen zoals daderschap, medeplichtigheid, voorbereiden, deelnemen, strafuitsluitingsgronden, opzet en schuld, plaats...
Hoofdstuk I 3
Paragraaf 1 3
Paragraaf 3.1 - Matrieel strafrecht en andere rechtsgebieden 3
3.1.1 Belang van de strafprocessuele context 3
3.1.2 Primaat van de materieelrechtelijke invalshoek 4
3.1.3 Materieel strafrecht in rechterlijke beslissingen 4
Hoofdstuk II 4
Paragraaf 2 Het strafbare feit 5
Paragraaf 3 - Het legaliteitsbeginsel 11
Paragraaf 4.3 - Rechtspersoon als rechtssubject 17
Paragraaf 5 - Het bereik van strafwet in de tijd 21
Hoofdstuk III 27
Paragraaf 1 - Daderschap 27
Paragraaf 2 - Strafrechtelijke causaliteit 33
2.1 Plaatsbepaling 33
Paragraaf 3 - Wederrechtelijkheid 37
3.3 Rechtspraak over bestanddeel ‘wederrechtelijk’ 38
Paragraaf 4 - Plaats en tijd van het delict 39
4.2 Rechtspraak over de locus delicti 40
4.4 Conclusie plaats delict 41
Hoofdstuk IV - Subjectieve zijde strafbaar feit 42
Paragraaf 1 - Plaatsbepaling opzet en schuld 42
Paragraaf 2 - Opzet in het algemeen 44
Paragraaf 3 - Voorwaardelijk opzet als ondergrens van opzet 49
Paragraaf 4 - Bijzondere vormen van opzet 52
Paragraaf 5 - Schuld als bestanddeel 55
Paragraaf 6 - Opzet en schuld bij de rechtspersoon 61
Paragraaf 7 - Afsluitende opmerkingen opzet en schuld 62
Hoofdstuk V - Strafuitsluitingsgronden 66
Paragraaf 1 - Inleiding 66
Paragraaf 2 - Overmacht (art. 40 Sr) 68
Paragraaf 3 Noodweer en noodweerexces (art. 41 Sr) 73
Paragraaf 4 - handelen op gezag van de overheid (artikel 42 en 43 Sr) 80
Paragraaf 5 Ontoerekenbaarheid vanwege psychische stoornis (artikel 39 Sr) 82
Paragraaf 6 - Het ontbreken van materiële wederrechtelijkheid 85
Paragraaf 7 - Afwezigheid van alle schuld 88
Paragraaf 8 - Enkele algemene aspecten van SUG 91
Hoofdstuk VI - Strafbare poging en voorbereiding 95
Paragraaf 1 - Plaatsbepaling 95
Hoofdstuk VII - Deelneming aan strafbare feiten 108
Paragraaf 1 - Algemene aspecten van deelneming 108
1.2 Deelnemers als ‘dader’ en medeplichtigen 108
1.3 Deelneming na afloop van het strafbare feit 109
PAG 419 GEBLEVEN 109
Hoofdstuk VIII 110
Paragraaf 2.6 - Lex specialis (art. 55 lid 2 Sr) 110
,f
Hoofdstuk I
Inhoud: HI paragraaf 1 en 3.1
Paragraaf 1
Materieel: voorwaarden strafrechtelijke aansprakelijkheid: het in beginsel in aanmerking
komen voor een strafrechtelijke sanctie’, om het fundament voor bestraffing door de
overheid.
Formeel: proces
Penitentiaire/ sanctierecht: consequenties van de aansprakelijkheid
Strafwet moet nauwkeurig beschrijven:
● Bestanddelen moeten zijn vervuld en er is een instelling of attitude vereist (opzet
of schuld).
● Bijzondere omstandigheden kunnen wederrechtelijkheid of schuld doen
wegvallen aldus aansprakelijkheid uitsluiten.
● Meervoudige aansprakelijkheid voor een feit moet worden voorkomen. (ne bis in
idem)
Beslissingsschema: Art. 350 SV vragen en art. 348 Sv vervolgingsrecht OM.
Dynamiek: internationale misdrijven (terrorisme), maar ook snellere en ingewikkeldere
samenleving (hierdoor misschien ook kwetsbaarder) - denk bijv. Aan privacy.
Dit boek behandelt niet de mate van aansprakelijkheid, maar de vraag of en in welke vorm
iemand aansprakelijk gesteld kan worden. De mate van aansprakelijkheid wordt beïnvloed
door strafdoeleinden zoals vergelding en preventie, hier is rechtelijke vrijheid.
Paragraaf 3.1 - Matrieel strafrecht en andere rechtsgebieden
3.1.1 Belang van de strafprocessuele context
Verband tussen bestraffing en de doeleinden (preventie, vergelding, reparatie).
Opportuniteitsbeginsel en straftoemetingsvrijheid zijn van corrigerende rol. Dit deelt
vertrouwen toe aan de rechter en het OM en laat anderzijds blijken dat er een afwezigheid is
van een uitgebreid stelsel van strafverhogings- of verminderingsgronden.
In tegenstelling tot andere rechtsgebieden wordt er meer waarde gehecht aan de
processuele context: er wordt onderzocht of er daadwerkelijk kan worden gesanctioneerd.
Opsporing en vervolging kunnen zeer belastend zijn voor de betrokkene, waarbij de
overheid machtsmiddelen kan gebruiken; strafrechtelijke aansprakelijkheid is ultimum
, remedium. -> art. 1 lid 1 Sr legaliteitsbeginsel; hieruit vloeit de wens naar scherpe
delictsomschrijvingen.
3.1.2 Primaat van de materieelrechtelijke invalshoek
Inhoudelijke overwegingen hangen samen met strafwaardigheid; processuele doeleinden
mogen niet aan materieelrechtelijke normen ten grondslag worden gelegd.
Voorbeeld scheiding: drugs in beslagname, hierna mag geen opsporing plaatsvinden
(processueel onpraktisch, maar materieel juist). Materieel gezien is er geen sprake meer van
betrokkenheid bij drugsinvoer nadat dit is ingenomen. Daadstrafrecht
Een bestanddeel wijzigen omdat dit structureel moeilijkheden oplevert is niet bezwaarlijk
zolang de materiele norm niet wordt gewijzigd. Wanneer de materiele norm echter wordt
verruimd t.b.v. effectieve toepassing, dan wordt de zaak problematischer.
Inhoudelijke eis procesrecht: de voorwaarden voor strafrechtelijke aansprakelijkheid en de
delictsomschrijvingen moeten praktisch en effectief toepasbaar zijn.
3.1.3 Materieel strafrecht in rechterlijke beslissingen
● Sterke betrokkenheid van processuele context stipt het belang van rechtspraak
aan (met risico op echtsonzekerheid en een gevaar van beslissingen)
Materieel = stereotypen van soorten gedrag
Formeel = specifieke casus met alle bijzonderheden staat centraal -> concrete rechterlijke
beslissing
Rozemond (De methode van het materiele strafrecht): materiele strafrecht bevat begrippen
die niet nader in de wet zijn uitgewerkt.
Zinvol om onderscheid te maken tussen standaardarresten en variatie-arresten. Criteria
worden geformuleerd in standaardarresten en vervolgens verhelderd in variatie-arresten:
1. Positieve variatiearresten = een zaak wordt met behulp van het criterium onder
het wetsbegrip gebracht.
2. Negatieve variatiearresten = bovenstaande is niet van toepassing.
Het leidinggeven aan de toepassing van het materiele strafrecht door de HR is gebrekkig.
Leerstukken komen soms gebrekkig aan bod in arresten, echter heeft dit te maken met het
feit dat deze al van belang zijn tijdens de opsporing en vervolging van een verdachte.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jorders. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.59. You're not tied to anything after your purchase.
