Indeling van de gesteenten volgens hun ontstaanswijze
De lithosfeer is opgebouwd uit gesteenten. De kleinste homogene bestanddelen waaruit
gesteenten zijn opgebouwd, noemt men mineralen, die al of niet onder kristallijne vorm
voorkomen
Mineralen bestaan uit 1 of meer chemische elementen
Mineralen verschillen van elkaar wanneer ze een andere chemische formule hebben of
wanneer ze eenzelfde chemische formule maar een verschillende kristalstructuur
hebben
De kristalstructuur is de manier waarop de atomen gestapeld, gebonden zijn
Als de kristalstructuur niet aanwezig is, dan spreekt men van een amorfe structuur. Deze
structuur komt voor wanneer een vloeistof zeer snel is afgekoeld, zodat de atomen niet
voldoende tijd hebben om een kristalrooster te vormen
Magmatische gesteenten
Gesteenten die ontstaan uit afkoeling, stolling en eventueel uitkristallisatie van magma zijn
magmatische gesteenten.
Uitvloeiinggesteenten
De stolling en uitkristallisatie van magma gebeurt aan het oppervlak
Magma dat het oppervlak bereikt, wordt lava genoemd
De lava kan snel afkoelen zodat het gesteente nog geen tijd heeft gehad voor de
vorming van grote kristallen
Vb.: obsidiaan, puimsteen en basalt
Obsidiaan of vulkanisch glas Puimsteen Basalt
Dieptegesteenten
De stolling gebeurt ondergronds
Hoe trager de afkoeling en stolling, hoe meer tijd de atomen hebben om een mooi
kristalrooster te vormen en hoe groter het gevormde kristal wordt
Vb.: porfier en graniet
Porfier Graniet (onverweerd)
, 2
Sedimentaire of afzettingsgesteenten
Detritische gesteenten
Deze gesteenten zijn opgebouwd uit afbraakmateriaal van oudere gesteenten
Het puin wordt meegenomen door wind, ijs en door water. Zo worden lagen van los
sediment gevormd
Vb.: zand, klei, leem, grind
Klei Leem Zand Grind
De sedimentaire gesteenten worden ingedeeld volgens hun korrelgrootte. Tijdens
hun transport worden de gesteenten vaak gesorteerd naar korrelgrootte
Doordat het puin laag na laag wordt afgezet, zijn detritische gesteenten dikwijls
gelaagd
Wanneer de druk door de afzetting van bovenliggende lagen toeneemt, wordt het
materiaal compacter. Het gesteente krijgt een vaste vorm
Vb.: kleisteen, zandsteen, conglomeraat
Kei Kleisteen Zandsteen Conglomeraat
Biogene gesteenten
Afhankelijk van de aard van het organische materiaal waaruit het gesteente is
opgebouwd, ontstaat er een ander biogeen gesteente
Kalksteen en krijt ontstaan uit skeletresten van organismen (schelpen, koralen)
Bruin- en steenkool ontstaan uit grote hoeveelheden planten- en dierlijke resten
Mergel ontstaat uit grote hoeveelheden dierlijke resten
Kalksteen Krijt Steenkool Mergel
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jeliencornelis. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.68. You're not tied to anything after your purchase.